'Geen twijfel aan kwaliteit Veilig Thuis'

De Utrechtse wethouder Victor Everhardt gaat binnenkort met Veilig Thuis Utrecht in gesprek over verontrustende signalen over het functioneren van de organisatie. Het ministerie van VWS en de Inspectie schuiven ook aan. Volgens de wethouder twijfelt de Inspectie niet aan de kwaliteit van Veilig Thuis Utrecht.

Scherpst van de snede
Dat antwoordt hij vandaag op raadsvragen van PvdA-raadslid Bouchra Dibi, ondersteund door alle partijen in de raad, naar aanleiding van verhalen en artikelen over ouders die ten onrechte zijn beschuldigd van kindermishandeling. Zij weten de sporen daarvan maar niet uit het dossier van hun kind te krijgen. De vragen over een individueel geval dat uitgebreid wordt beschreven in een recent artikel in De Groene Amsterdammer heeft hij uit privacyoverwegingen niet beantwoord. Wel stelt hij dat Veilig Thuis “vaak op het scherpst van de snede” onderzoek doet in complexe situaties waarbij kindermishandeling moeilijk vast te stellen is.

Voldoende

Een dergelijk onderzoek kan grote impact hebben op ouders, beaamt Everhardt, en het is belangrijk dat onderzoek juist en zorgvuldig wordt uitgevoerd en beargumenteerde feiten en conclusies van meningen worden gescheiden. ‘Als blijkt dat informatie van betrokkenen onjuist als feiten is weergeven in een dossier, moet het dossier hierop worden aangepast.’ Volgens Everhardt gaat de Inspectie niet de Veilig Thuis onderzoeken herhalen om te zien of de weergave van bevindingen in dossiers correct is. De kwaliteit van alle Veilig Thuisorganisaties is al twee keer onderzocht. Veilig Thuis Utrecht kreeg in april 2017 een voldoende en de Inspectie twijfelt op dit moment niet aan de kwaliteit van de organisatie.

Overruled

De klacht dat dossiers bij (langdurige) ziekte van medewerkers van Veilig Thuis niet goed worden overgedragen herkent het college niet, maar deze vraag komt wel expliciet aan de orde bij het eerstvolgende accountgesprek. Ook het signaal dat buurtteams en Veilig Thuis vaak naar elkaar verwijzen zonder actie te ondernemen herkent het college niet. Wel vraagt deze samenwerking continu onderhoud en ontwikkeling. De onderlinge samenwerking tussen Samen Veilig Midden-Nederland en de buurtteams wordt binnenkort nader besproken. Everhardt benadrukt dat pas wanneer ouders géén toestemming geven voor de inzet van SAVE (geïntegreerde preventieve jeugdbescherming en jeugdreclassering) en de veiligheid als kritische ondergrens in het geding is, een betrokken professional een melding kan doen bij Veilig Thuis, waarna die onderzoek doet. Dat gebeurt zelden, maar ouders kunnen dan “overruled” worden en het niet altijd eens zijn bij drang- of dwangmaatregelen voor de veiligheid van het kind, aldus Everhardt.

Klachten

Het zit hem vooral in de juiste klachtenweg vinden, vindt hij. Klachten over onwaarheden die in het dossier van hun kind blijven staan kunnen ouders richten aan Veilig Thuis zelf. Het onafhankelijke Advies en Klachtbureau Jeugdzorg kan mensen hierin ondersteunen. Bij een “ernstige situatie met een structureel karakter” informeert de klachtencommissie Veilig Thuis. Bij te weinig maatregelen kan de klachtencommissie naar de Inspectie stappen. Als de Jeugdwet niet goed wordt nageleefd kan de minister een schriftelijke aanwijzing of een bevel geven. Ook kan een tuchtklacht worden ingediend. De minister kan een last onder dwangsom opleggen om naleving van het klachtrecht te bewerkstelligen. Een klacht over medisch handelen in de jeugdgezondheidszorg moet eerst naar de zorgaanbieder, hier de gemeente Utrecht. Daarna kan het naar de geschillencommissie. Klachten kunnen ook nog naar het Landelijk Meldpunt Zorg, waarna de Inspectie deze mogelijk oppakt.

Actieplan waarheidsvinding

In een brief uit november 2017 belooft de minister voor Rechtsbescherming dit voorjaar met een actieplan waarheidsvinding te komen. Hoor en wederhoor en het scheiden van feiten en meningen is daarbij van groot belang, schrijft Everhardt. ‘Als informatie van betrokkenen als feiten worden weergeven in een dossier, moet het dossier hierop worden aangepast.’ In een telefonische toelichting zegt hij dat de veiligheid van het kind voorop staat. ‘Die zo moet zo goed mogelijk worden ondersteund om schade te voorkomen. Dat betekent dat je signalen soms goed moet onderzoeken. Daarin maken professionals keuzes en dat heeft enorme impact. En ja, dan kunnen vader en moeder het niet eens zijn met elkaar of met de mening van de professional. Van belang is dan dat iedereen goed wordt gehoord.’

Terugkerend vraagstuk

Met Veilig Thuis zal hij de klachtafhandeling en de dossiervorming bespreken. ‘Hoe worden die gevormd? Kunnen mensen zich erin herkennen? Welke rol hebben de verschillende betrokkenen hierin? Als er niet wordt gehandeld, moet de Inspectie toezien en ook handelen. Dit moeten we met alle partijen bespreekbaar maken.’ De raadsvragen laten zien dat het onderwerp speelt. Everhardt weet deze vraagstukken blijven terugkeren. ‘Maar ik wil eerst weten hoe de professionals er zelf naar kijken. Als zaken kunnen verbeteren, is dat voor iedereen goed.’ Zelf heeft hij Veilig Thuis al eerder gevraagd beter naar klachtenprocedures te kijken. ‘Daarna zijn ook meer klachten ingediend. De volgende stap is dan naar de Inspectie en het ministerie.’