Extra miljoenen voor Wmo te weinig

Gemeentekoepel VNG is positief over de extra miljoenen die voor de Wmo 2015 en de Jeugdzorg beschikbaar komen. Of de 195 miljoen euro voor de Wmo voldoende is, weet de VNG echter nog niet. Dat wordt pas in de loop van volgend jaar duidelijk. De G32 heeft berekend dat er voor 2015 minimaal 500 miljoen euro nodig is.

Stemming

De Kamer debatteert vanaf dinsdagmiddag over het wetsvoorstel. Donderdag wordt gestemd. Die stemming zal tot weinig verrassingen leiden, omdat de regeringspartijen VVD en PvdA en de oppositiepartijen D66, ChristenUnie en de SGP het zorgakkoord hebben ondertekend. Het kabinet weet zich daarmee op voorhand verzekerd van een ruime meerderheid in de Tweede en een nipte meerderheid in de Eerste Kamer. Wel zijn er al diverse amendementen ingediend; onder meer door het CDA.

Uitstel

Hoewel CDA-Kamerlid Mona Keijzer stelt dat het goed is dat de bezuinigingen op de Wmo minder fors zijn, blijft ze erbij dat het verstandiger is om de invoering van de wet een jaar uit te stellen. ‘De Wmo, de Jeugdzorg, de Participatiewet en de Wet werk en bijstand: er komen veel te veel taken in korte tijd op gemeenten af.’ Met de G32 stelt ook Keijzer dat de 195 miljoen voor 2015 ‘bij lange na niet voldoende is’.

Onvoldoende

De G32 heeft onlangs berekend dat minimaal 500 miljoen euro nodig is voor het overgangsrecht. Gemeenten zijn verplicht om inwoners die nu onder de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) vallen, in 2015 dezelfde zorg te bieden die zij nu ontvangen. Aan de eerder toegezegde 200 miljoen euro is daar in het zorgakkoord 195 miljoen euro aan toegevoegd. Nog altijd onvoldoende volgens de rekensom van de G32. Er moet nog eens minimaal 105 miljoen euro bij.

Stevige basis

De VNG vindt de 195 miljoen euro − bovenop de eerder toegezegde 200 miljoen − ‘een stevige basis om het overgangsrecht op te vangen’, laat VNG-woordvoerder Edward Ernst in een eerste reactie weten. Gemeenten vreesden eerder af te stevenen op een financieel gat van 500 miljoen euro. ‘Of het voldoende is, zal in de loop van volgend jaar blijken. De financiële effecten worden gemonitord. Als blijkt dat gemeenten alsnog in financiële problemen komen, dan gaan we met staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid, VWS, red) om tafel, zo is eerder afgesproken’, benadrukt Ernst. De VNG tekent wel aan dat de structurele taakstelling voor begeleiding en huishoudelijke hulp ‘aanzienlijk’ blijft.

Dat stelt ook de Haagse wethouder Karsten Klein (CDA), die al tijden hamert op een betere overgangsregeling voor 2015. Hij is weliswaar blij dat er iets meer geld beschikbaar komt, maar ‘dit neemt niet weg dat er nog steeds flink gekort wordt op die maatregelen die het mogelijk maken voor mensen om langer thuis te blijven wonen.’

Dagbesteding

Opmerkelijk vindt hij de nadruk die het kabinet legt op de verlichting van de budgetkorting op de dagbesteding. De budgetkorting hiervoor – in het regeerakkoord vastgelegd op 25 procent – is dankzij het zorgakkoord verlaagd naar circa 6 procent in 2015 en zo’n 11 procent in 2016, schrijft Van Rijn in zijn brief over het zorgakkoord aan de Tweede Kamer. ‘Daar liggen volgens mij mogelijkheden om door middel van samenwerking met partners en vrijwilligers de bezuinigingen op te vangen. We pleiten er voor om gemeenten de mogelijkheden te bieden om de extra middelen naar eigen inzicht in te zetten, bijvoorbeeld voor de huishoudelijke hulp’, aldus Klein.

Zand in ogen

In de ogen van Keijzer wordt met het noemen van deze percentages zand in ieders ogen gestrooid, simpelweg omdat alle decentralisatiegelden in het sociaal deelfonds terecht komen. ‘Gemeenten mogen binnen het sociaal domein zelf bepalen waar ze die 195 miljoen aan uitgeven.’ Dat hoeft dus niet per se aan begeleiding te zijn. Daarnaast klopt volgens haar de berekening niet. ‘Het gaat om een korting van achttien, in plaats van zes procent.’

Sociaal deelfonds

In het zorgakkoord is afgesproken dat er in 2015 tevens extra geld komt voor de jeugdzorg: 60 miljoen euro. Voor de Wmo wordt ook na 2015 extra geld uitgetrokken: 165 miljoen in 2016, 50 miljoen in 2017 en 40 miljoen in 2018; en vanaf 2019 30 miljoen euro structureel. Het geld wordt gestort in het sociaal deelfonds, waaruit gemeenten verplicht de gedecentraliseerde taken moeten bekostigen.