Effect inburgering is meetbaar

Dat heeft minister Donner (Integratie, CDA) de Tweede Kamer deze week per brief laten weten. Uit een recente pilot is gebleken dat in kaart gebracht kan worden of inburgeringscursussen de participatiegraad van de inburgeraars daadwerkelijk verhogen.

In dat volgsysteem worden bestaande registratiebestanden van het CBS, de Dienst Uitvoering Onderwijs (de voormalige IB-Groep) en de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) aan elkaar gekoppeld. Het systeem levert gemeenten geen extra administratieve lasten op. Omdat de Wet inburgering pas in 2007 in werking is getreden en de eerste geslaagden nu van de band beginnen te rollen, is er eind 2011 pas voldoende onderzoeksmateriaal om de effectmeting uit te voeren.

‘Op dat moment zijn participatiegegevens tot en met 2009 beschikbaar en zal naar verwachting een eventueel effect van de inburgering zichtbaar moeten zijn’, schrijft het kabinet. Die eerste meting is wel nog beperkt naar representativiteit en volledigheid, waarschuwt Donner alvast. ‘Hoewel een grote groep inburgeraars al geslaagd is, is de handhavingtermijn van inburgeraars die in de periode 2007-2009 gestart zijn nog niet afgelopen’. De vraag is dus of het zinvol is om dat jaar zo’n meting te houden, aldus de brief aan de Kamer.

De minister moedigt gemeenten daarom aan om zelf ook alvast effectmetingen uit te voeren. In het schrijven aan de Kamer gaat Donner ook in op eerder geuite kritiek op de Toets Gesproken Nederlands (TGN) die nieuwkomers op Nederlandse ambassades moeten afleggen voordat ze de reis naar Nederland mogen maken.

Volgens onderzoeken is de toets voor Spaanstaligen en sommige Aziaten (China, Thailand) te moeilijk omdat de spraakcomputer hun uitspraak van sommige Nederlandse klanken niet herkent. Met die kritiek maakt de minister korte metten: als de computer niet begrijpt wat er wordt gezegd, dan is de uitspraak en dus de taalvaardigheid gewoon onvoldoende, vindt Donner.

Afbouw gaat sneller

De afbouw van het stelsel voor vrijwillige inburgeraars - als gevolg van bezuinigingen - zal sneller gaan dan het Rijk denkt. Hoewel er tot 2014 geld is, zullen gemeenten volgend jaar al nauwelijks nog mensen op cursus plaatsen. Dat voorspelt Omar Ramadan, directeur van Radar- Advies. Hij baseert zich op brainstormsessies van zijn bureau met inburgering ambtenaren.

‘Zij vertellen dat de effecten van de afbouw al heel snel zichtbaar zullen zijn als gevolg van de bekostigingssystematiek waarbij gemeenten driekwart pas betaald krijgen na succesvolle afronding van de trajecten, die 2 jaar duren. Als een gemeente dus in 2012 iemand op een traject plaatst dat pas in 2014 wordt afgerond, krijgt ze het leeuwendeel van het geld voor die cursist al niet meer. Dat zullen die gemeenten dus niet meer doen.’

Unaniem voorspellen de ambtenaren dat vrijwillige inburgering ook tot stilstand zal komen, omdat mensen niet 4 - tot 6 duizend euro gaan betalen voor een curus.