Eersel vermijdt conflicten met burgers

Alle ambtenaren van de gemeente Eersel zijn getraind in mediationvaardigheden, ook de medewerkers in het sociaal domein: werk en inkomen, jeugdhulp en Wmo. En dat werpt zijn vruchten af, vertelt gemeentesecretaris Thijs Offermans. Als het dan toch tot mediation komt, maakt Eersel gebruik van de mediatorspool Noord-Brabant.

Belachelijk weinig
‘Als we veel rechtszaken hebben, hebben we er gemeentebreed hooguit vijf per jaar. Dat is voor onze gemeenteschaal belachelijk weinig. We hebben per jaar dertig beroep- en bezwaarschriften; ook dat is extreem weinig. Blijkbaar werkt onze aanpak goed’, aldus Offermans. De afgelopen jaren zijn vijf formele mediationtrajecten doorlopen, geen enkele in het sociaal domein.

Afwijzing
De gemeente doet haar uiterste best om conflicten met burgers te voorkomen. ‘Als we een klacht of een melding krijgen, bellen we persoonlijk terug. Met de boodschap dat we samen op zoek willen gaan naar een oplossing. We zorgen actief dat we tevreden inwoners hebben.’ Dat lukt natuurlijk niet altijd; aanvragen voor bijvoorbeeld een Wmo-voorziening worden wel eens afgewezen, simpelweg omdat de aanvrager er geen recht op heeft. Maar ‘simpelweg’ is het voor een inwoner nooit en daarom moet goed, en in een persoonlijk gesprek, worden uitgelegd waarom de gemeente tot de afwijzing is gekomen, benadrukt Offermans, overigens ook zelf mediator.

Onbegrip
‘Een slechte boodschap moet je goed brengen, en niet per brief waarin je schrijft dat de aanvraag niet wordt gehonoreerd omdat die niet voldoet aan artikel zoveel van een of andere verordening. Daar wordt een inwoner niet vrolijk van en dat leidt vaak tot onbegrip. Als je het goede gesprek met elkaar voert, toelicht waarom iets niet kan, leidt dat vaak tot begrip.’

Mediatiorspool
Voor het geval er toch een mediator aan te pas komt, maakt Eersel gebruik van de mediatorspool Noord-Brabant. Daarin zitten naast Eersel onder meer Eindhoven, Helmond, Tilburg, Den Bosch en de provincie. Als er een mediator in Eersel nodig is, vliegt een mediator in van een van de andere dertien Brabantse overheden die bij de pool zijn aangesloten. Meer gemeenten, zoals Doetinchem, doen dat. Ook Doetinchem zet in het sociaal domein in op wat zij premediation noemen − ‘we gaan met de bezwaarmaker in gesprek, nog voordat een zaak escaleert’ −, maar als premediation niet het gewenste resultaat heeft, wordt mediation ingezet. ‘Hiervoor bestaat een Achterhoekse pool van mediators’, aldus een woordvoerder van Doetinchem.

Onafhankelijke derde
‘De inwoner moet er zich van verzekerd zijn dat het om een onafhankelijke derde gaat. Als ik als mediator een Eerselse zaak oppak, heeft hij dat gevoel niet’, aldus gemeentesecretaris Offermans. Wel doet hij de intake als een inwoner van Eersel een formeel mediationtraject krijgt aangeboden. ‘Ik wil dan zo min mogelijk van de inhoud van het conflict weten, maar leg uit hoe het traject in elkaar steekt.’ Met de mediator en de belanghebbenden (gemeente en inwoner) volgt een aantal gesprekken van twee uur, waar vooral het eerste gesprek behoorlijk pittig kan zijn, weet Offermans. ‘Mensen zijn gespannen en er komen veel emoties op tafel.’ Als partijen niet tot een gezamenlijke oplossing komen, is er de mogelijkheid om naar de rechter te stappen. Maar dat is volgens Offermans geen vanzelfsprekendheid. ‘Vaak ontstaat er in een traject wederzijds begrip en snapt de inwoner dat zijn aanvraag niet kan worden gehonoreerd, ook niet via een rechter.’

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 14 van deze week (inlog)