Een op tien gemeenten staakt mantelzorgwaardering

In ruim één op de tien gemeenten is de individuele mantelzorgwaardering afgeschaft. Door de tekorten in het sociaal domein staat die waardering onder druk. Dat concludeert MantelzorgNL. De Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers ziet dat meer gemeenten het voornemen hebben de waardering voor mantelzorgers in 2020 af te schaffen. Gemeenten hebben de wettelijke taak om mantelzorgers te waarderen.

Naast bij de in ieder geval 42 gemeenten die de individuele waardering voor mantelzorgers hebben afschaft - zoals Westerkwartier en Landerd - zijn er nog eens 36 gemeenten waar de directe mantelzorgwaardering onvindbaar is. Mogelijk dat ook in die gemeenten de waardering van mantelzorgers is geschrapt, stelt de vereniging.

Grote verschillen

De onderlinge verschillen zijn groot, blijkt uit het overzicht van MantelzorgNL. Bijna de helft van de gemeenten (46 procent) geeft een concreet geldbedrag, variërend van 20 tot 300 euro (De Wolde). Gemiddeld krijgen mantelzorgers 115 euro. Ook een cadeaubon wordt vaak (48 procent) als blijk van waardering gegeven. De gemiddelde waarde van die bonnen is 72 euro. Een klein deel van de gemeenten (6 procent) geeft een klein cadeautje, verwenpakket of een bloemetje. Zo krijgen mantelzorgers in Terneuzen en Groningen slechts een attentie.

Erkenning

Uit eerder onderzoek kwam naar voren dat mantelzorgers het liefst individueel en het liefst met een geldbedrag worden bedankt voor hun inzet. ‘Voor veel mantelzorgers is de waardering belangrijk als erkenning van hun inzet. De grote verschillen tussen gemeenten helpen niet om je erkend te voelen. Het gebrek aan normering leidt tot onvrede onder die mensen die zorgen voor een kwetsbare naaste’, stelt Liesbeth Hoogendijk, bestuurder van MantelzorgNL. Bij een op de vijf gemeenten is de aanvraagprocedure zo ingewikkeld of de informatievoorziening gebrekkig dat van ontmoediging kan worden gesproken, vindt de vereniging.

Beleidsvrijheid

Gemeenten zijn op basis van de Wmo 2015 verplicht om hun mantelzorgers te waarderen. Daarvoor krijgen zij budget van het rijk, maar dat geld is niet geoormerkt. De wijze waarop zij mantelzorgen een blijk van waardering geven, is aan de gemeente zelf.

Het is de eerste keer dat MantelzorgNL de mantelzorgwaardering van alle gemeenten in beeld heeft gebracht. Dat heeft zij op basis van deskresearch gedaan in alle 355 gemeenten. Zij heeft gekeken naar de individuele mantelzorgwaardering. Collectieve vormen van waardering zijn buiten beschouwing gelaten, evenals waardering van jonge mantelzorgers. Volgens de vereniging zetten de meeste gemeenten hun mantelzorgers op of rondom de Dag van de Mantelzorg, aanstaande zondag, in het zonnetje.