CDA en SP kritisch over drastische wijziging Wmo

De Tweede Kamer is verdeeld over het besluit van staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid, PvdA) om de persoonlijke verzorging niet bij gemeenten onder te brengen, maar via de Zorgverzekeringswet (Zvw) bij de zorgverzekeraars. Met deze drastische wijziging in het wetsvoorstel Wmo 2015 is het volgens Kamerleden schier onmogelijk om de wet nog dit jaar in de Kamer te krijgen. Van behandeling kan dit jaar al helemaal geen sprake meer zijn.

Budgetkorting

De geplande budgetkorting die het rijk gaat doorvoeren bij de overdracht van taken moet drastisch omlaag, vindt het CDA. De SP vindt dat de financiering van persoonlijke verzorging binnen de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) moet blijven, maar wil dat gemeenten verantwoordelijk worden voor het leveren van zorg en ondersteuning.

Problemen

‘Dat die knip eruit is, is een goed idee, maar voor gemeenten is het echt beroerd’, stelt CDA-Kamerlid Mona Keijzer. Gemeenten komen volgens haar ‘gigantisch in de problemen’ omdat integrale, kostenbesparende zorg en ondersteuning zonder persoonlijke verzorging nu niet worden geleverd.

Tegenstrijdig

Keijzer is blij dat gemeentekoepel VNG ‘eindelijk wakker is geworden en zegt dat die kortingen te hoog zijn. Wij hebben van begin af aan al gezegd dat de budgetkortingen onhaalbaar zijn.’ Zeker omdat gemeenten straks ook voor een hele nieuwe groep, die nu nog in instellingen verblijft, verantwoordelijk worden. Het gaat onder meer om verstandelijk gehandicapten met een zogeheten zorgzwaarte pakket 3 (ZZP 3), die zelfstandig thuis moeten gaan wonen. ‘Het gaat bijvoorbeeld om mensen met het verstandelijk vermogen van een kind van negen. Het is een illusie dat hun netwerk de benodigde begeleiding en ondersteuning kan bieden. Daar is een flinke aanvulling op nodig.’ Die gemeenten moeten leveren. Tegenstrijdig dat dan juist op huishoudelijke zorg en begeleiding wordt bezuinigd, vindt Keijzer. Het maximaal haalbare is volgens haar een bezuiniging van 20 procent op de thuiszorg en 5 procent op begeleiding.

Alternatief

Wat de SP betreft is de strijd om de persoonlijke verzorging nog niet gestreden. Renske Leijten gaat een voorstel uitwerken waarbij de persoonlijke verzorging als verzekerd recht gehandhaafd blijft en gemeenten verantwoordelijk worden voor het in kaart brengen van de zorgbehoefte en de uitvoering van de benodigde zorg en ondersteuning. ‘Hiermee kan lokaal maatwerk worden geleverd, maar wordt het financiële risico niet bij gemeenten gelegd. De nadelen van de huidige Awbz (Algemene wet bijzondere ziektekosten, red) zoals de grootschaligheid, haal je eruit, terwijl de gemeenten een betere positie krijgen omdat zij de regie krijgen.’

Eigen risico

De nu al aangekondigde verhoging van het eigen risico met 30 euro per 2015 is bij Leijten in het verkeerde keelgat geschoten. ‘Dat zit sneaky verpakt in de brief van de staatssecretaris. Hiermee fietst hij een wetswijziging in zo’n brief. Dat kan echt niet.’ Los daarvan maken zowel Leijten als Keijzer zich zorgen over mogelijke premieverhoging van de ziektekosten, en/of het knijpen in het verzekeringspakket.

Breed draagvlak

Regeringspartijen PvdA en VVD zijn blij met het besluit van Van Rijn. ‘Verzorging en verpleging horen bij elkaar. Voor mensen is het prettig dat zorg door zo weinig mogelijk verschillende zorgverleners wordt gegeven’, schrijft PvdA-Kamerlid Otwin van Dijk op de site van de partij. ‘Hiermee wordt ook tegemoetgekomen aan een vurige wens van organisaties van patiënten en professionals.’

De VVD gaat bij de behandeling van het voorstel goed kijken naar de exacte verdeling van de budgetten: 95 procent van het budget voor persoonlijke verzorging gaat naar de Zvw en 5 procent van het budget via de Wmo naar de gemeenten. ‘Daarnaast willen we dat er voldoende aandacht blijft voor de samenwerking tussen gemeenten en verzekeraars bij het vormgeven van zorg in de buurt’, aldus Bas van 't Wout, woordvoerder langdurige zorg. Over de verdere uitwerking moet de staatssecretaris in goed gesprek met de gemeenten blijven, vindt Van ‘t Wout. ‘Voor een succesvolle hervorming van de langdurige zorg is breed draagvlak binnen en buiten de Tweede Kamer van groot belang.’

Knip

D66-Kamerlid Vera Bergkamp informeert vandaag de D66-wethouders en -raadsleden over het standpunt van de partij. Morgen maakt ze dat openbaar. Samen met de PvdA plaatste D66 eerder vraagtekens bij de knip tussen verzorging en verpleging. Het belang van de cliënt vindt D66 belangrijker dan het systeem.