Bankpasje vervangt voedselbank of Super Sociaal

Mensen die onder het sociaal minimum zitten, kunnen in veel gemeenten naar de voedselbank of naar een speciale supermarkt voor minima. In Gemert-Bakel kunnen deze mensen binnenkort boodschappen doen bij de Albert Hein of de Jumbo. Met een bankpas die door de gemeente opgeladen wordt. ‘Mensen in armoede moeten zo normaal mogelijk leven’, vindt wethouder Jan Bevers die het plan bedacht.

10 duizend euro
In Gemert-Bakel staat geen voedselbank. De minima kunnen naar Helmond om daar in de Super Sociaal boodschappen te doen. De gemeente betaalt jaarlijks 10 duizend euro subsidie aan deze supermarkt voor minima. Maar dat gaat veranderen. De subsidie aan Super Sociaal wordt gestopt en dat geld komt vrij voor het nieuwe plan.

Bonnetjes ter controle
Het idee is simpel. Schuldhulpverlening geeft aan mensen onder het het sociale minima een verklaring waarmee ze een bankpas krijgen. De gemeente stort één keer per maand geld op de bijbehorende rekening. De pasbezitter kan dus zelf bepalen waar hij zijn geld aan uitgeeft. 'Uiteraard is er daarbij wel begeleiding vanuit de schuldhulpverlening of het maatschappelijk werk', legt Bevers uit. Zo wordt aan de hand van bonnetjes gecontroleerd of het geld wel 'goed' uitgegeven wordt.

Vers voedsel
'We willen natuurlijk graag dat mensen hier verse producten voor kopen, zoals groente en fruit', aldus de wethouder. Hij vindt dat een bijkomend voordeel van het 'bankpas-plan'. Voedselbanken of supermarkten voor minima hebben vaak problemen met het verkrijgen van vers voedsel. 'Mensen zijn daar afhankelijk van wat er beschikbaar is. Met de pas kunnen ze kopen wat ze nodig hebben.'

Snoep en cola
In principe kunnen met de pas dus ook dure of ongezonde producten gekocht worden zoals coca cola, chips of snoep. Ook kan het maandbedrag in één keer in een snackbar uitgegeven worden. 'Ja dat kan', zegt wethouder Bevers. 'Maar dat doet zo iemand dan slechts één keer, want als dat gebeurt, stoppen we er natuurlijk mee.'

Middenstand profiteert
Naast de 'normalisering' van de positie van minima heeft de pasjesregeling ook voordelen voor de middenstand van Gemert-Bakel. Werd vroeger de 10 duizend euro subsidie in een sociale supermarkt tien kilometer verderop gestopt, nu wordt het geld uitgegeven bij winkeliers in Gemert-Bakel zelf. Bevers wil proberen in de toekomst lokale bedrijven en charitieve instellingen te betrekken bij het pasjesplan.

Inkomenspolitiek
Maar minima geld geven om boodschappen te doen, dat schuurt toch met het verbod op het voeren van inkomenspolitiek? 'Ja, dat mag de gemeente natuurlijk niet doen', weet ook Bevers heel goed. Daarom wordt er per persoon getoetst of iemand wel of niet in aanmerking komt. Bovendien gaat de gemeente het niet zelf uitvoeren, maar subsidieert het een stichting die de organisatie op zich neemt.

Tegenprestatie
Vanaf 1 juli worden de pasjes weggegeven. Maar wethouder Bevers is in gedachten al bezig met fase 2: een tegenprestatie voor de pas. 'Binnen de eigen mogelijkheden en interesses kunnen mensen een bijdrage leveren aan de maatschappij', vindt hij. 'Ze kunnen vrijwilligerswerk gaan doen bij een voetbalclub of een zorgcentrum, of iets anders.'  Op die manier kan geld 'verdiend'  worden dat op de pas geladen wordt. En dan gaat het systeem ook de andere kant op werken. 'Veel mensen willen graag wat terug doen', weet Bevers. Hij verwacht dat er een kleine groep is die dat niet wil. En die krijgt dan ook geen geld meer op de pas gestort.