'Als het nodig is, gaan we weer de barricades op'

Teleurstelling, boosheid en vechtlust. Dat is er allemaal bij gemeenten die de ‘deal’ met het rijk voor de miljard euro extra voor jeugdzorg niet wilden accepteren. Zij vonden dat de VNG verder moest onderhandelen voor meer én voor structureel extra geld. Een kwart van de gemeenten vond dat ook, maar driekwart van de gemeenten vond een motie met die strekking te ver gaan.

Stevig signaal

'Ik baal er wel van. Je hoopt natuurlijk dat een motie die je indient, wordt aangenomen. Maar besturen is ook ergens voor staan en lef hebben en dan kun je een keer bakzeil halen', aldus wethouder Nadine Stemerdink van Leidschendam-Voorburg, samen met Zoetermeer initiatiefnemer van de motie. Minder strijdbaar is ze er niet door geworden. 'We hebben een duidelijk signaal afgegeven. Een structurele oplossing voor de tekorten blijft noodzakelijk. Daarvoor blijven we strijden. Als het nodig is, gaan we volgend jaar weer de barricades op.' ‘We kregen steun van 25 procent van de gemeenten. Maar het signaal was helder en stevig’, twitterde de Zoetermeerse wethouder Marc Rosier. In het AD stelde Rosier teleurgesteld te zijn dat de motie is verworpen, maar ook dat hij wist dat het ‘geen makkie’ zou worden. ‘Veel gemeenten zijn toch bang dat ze het aangeboden geld kwijt zijn als we nee zeggen.’ Rosier was donderdag niet bereikbaar voor een reactie.     

Geen lichtpuntje

‘Ik ben boos en zie echt even geen lichtpuntje’, stelt wethouder Hans Waaldijk van Utrechtse Heuvelrug. Utrechtse Heuvelrug was een van de 25 procent van de gemeenten die de VNG de motie van Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg van harte ondersteunde. ‘Het water staat stevig aan de lippen.’ Op het totale budget voor het sociaal domein in Utrechtse Heuvelrug prijkte vorig jaar een tekort van 4,3 miljoen euro. Dit jaar dreigt dat tekort op te lopen tot 5,8 miljoen euro, op een rijksbudget van 15 miljoen euro. Het overgrote deel van het tekort komt op het conto van de jeugdzorg.

Verdeelmodel

‘De 400 miljoen euro die dit jaar extra voor de jeugdzorg beschikbaar komt, is weliswaar twee keer zo veel als de eerdere stroppenpot van 200 miljoen, maar die 200 miljoen werd verdeeld over 77 gemeenten. Die 400 miljoen moet over alle 355 gemeenten worden verdeeld’, aldus Waaldijk, coördinerend wethouder sociaal domein. Hoewel nog niet bekend is hoe het geld precies wordt verdeeld, ziet Waaldijk het somber in. Als het aan de hand van het objectieve verdeelmodel gebeurt, pakt dat voor Utrechtse Heuvelrug niet goed uit. ‘Wij zijn een gemeente die overduidelijk slachtoffer is van het verdeelmodel.’ Dat is volgens de wethouder naar voren gekomen uit het benchmarkonderzoek naar de uitgaven jeugdhulp in 26 gemeenten dat in opdracht van VWS is uitgevoerd.

Zuur

‘Het is zuur en moeilijk te aanvaarden dat dit is wat het is’, aldus Waaldijk. ‘Het ziet er naar uit dat we niet voldoende geld krijgen om onze tekorten te dichten en dan moeten we fors bezuinigen, onder meer op het sociaal welzijnsbeleid. Het wrange is, dat als we bezuinigen op preventie, het probleem aan de andere kant groter wordt. Ze komen we in een vicieuze cirkel terecht.’ Hij vermoedt dat het onderwerp zeker weer hoog op de agenda zal staan bij de bijzondere algemene ledenvergadering van de VNG, aan het einde van het jaar.