Almere koppelt bestanden voor veldwerkers

Door het invoeren van een grote hoeveelheid gegevens over inwoners van Almere in een grote database, wil de gemeente sneller zicht hebben op problemen in wijken.

Van schoolverzuim tot hypotheekschuld
Het Early warning system is een pilot van Almere en het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK). Sinds eind vorig jaar draait een proefversie van het systeem en met succes, zegt strategisch adviseur Thijs van der Steeg, die het systeem heeft bedacht. Het combineert gemeentelijk informatie over werkloosheid, schulden, schoolverzuim en overlast met informatie van andere partijen, zoals cijfers over huiselijk geweld en criminaliteit, tot hypotheekschulden, de uitgaven aan dagelijkse boodschappen en de (geestelijke) gezondheid van een wijk.

‘Sociale staat’ op postcodeniveau

Het idee erachter is dat het bundelen van informatie inzicht geeft in de ‘sociale staat’ van de gemeente op postcodeniveau, het laagste niveau dat volgens privacywetgeving is toegestaan. Veldwerkers, zoals buurtbeheerders en jongerenwerkers, kunnen zo veel sneller zien welke problemen spelen in een wijk en wanneer de situatie verandert. De informatie is bovendien actueel en kan door de gebruikers voortdurend worden ververst.

Preventiemiddel

‘Het is een preventiemiddel: Door dicht op de huid van een wijk te zitten, kun je gericht oplossingen in werking zetten en zo voorkomen dat een wijk een probleemwijk wordt’, zegt Van der Steeg

Geen geld voor herstructureren

Want geld om probleemwijken te herstructureren, is er in de toekomst niet meer. Van der Steeg: ‘Je moet voorkomen dar er grote clusters van sociale problemen in een stad ontstaan. Daarvoor is het nodig om te weten wat er speelt. Niet achter elke voordeur, want dat mag niet, maar wel op postcodeniveau.’

Resultaat

Dat levert in de proefversie al veel resultaat op, meldt Van der Steeg. Zo kregen jongerenwerkers voor het eerst helder in kaart waar de vijf- tot negenjarigen wonen, de doelgroep waar het aanbieden van activiteiten er nog toe kan leiden dat ze op het juiste spoor blijven. ‘Zo werd ineens duidelijk in welke wijken we zouden moeten investeren in sport en recreatie en summercourses. Met die informatie kan ik als adviseur het college voorstellen doen: Steek nu hier wat extra geld in om straks daar problemen te voorkomen.’

Uitbouwen

De gemeenteraad is donderdag geïnformeerd over de ervaringen met het Early warning system. Verantwoordelijk wethouder Ineke Smidt en BZK willen het proefproject graag verder uitbouwen tot een volwaardig systeem.

Privacy is de uitdaging

De grote uitdaging daarbij is de discussie over privacy, zegt Van der Steeg. ‘Die discussie moet de gemeenteraad ook voeren. We houden ons aan de wet, maar kijken wel waar de grens ligt voor het verzamelen van informatie.’ De vraag wie inzage heeft in welk deel van de informatie, moet worden beantwoord in een privacyprotocol. Dat zal verschillen per organisatie en zelfs per medewerker, zegt Van der Steeg. ‘Need to know is daarbij het uitgangspunt: Welke informatie heb je nodig om als professional je werk optimaal te kunnen doen.’

Smartphone

Voorlopig draait de database in een gesloten computersysteem van het gemeentehuis. Het ideale toekomstbeeld is dat veldwerkers de database ter plekke kunnen raadplegen via hun smartphone. Nieuwe informatie, bijvoorbeeld over een huisvuildumping, kunnen ze direct toevoegen.