Afspraken hielpen laaggeletterden niet, vindt VNG

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) trekt zich terug uit de Bestuurlijke afspraken laaggeletterdheid 2020-2024. De afspraken hielpen laaggeletterde inwoners niet verder, stelt de VNG. Een gebrek aan financiële middelen is een belangrijke oorzaak van het falen van de afspraken. 

Te belangrijk
'In de praktijk mondde de afspraken uit in bureaucratie, controle en beknibbeling', schrijft de VNG over de afspraken die vorig jaar werden gemaakt tussen gemeenten en het rijk. Volgens de VNG ontbreekt het aan voldoende ondersteuning, vertrouwen en financiële middelen vanuit het kabinet om de doelen van de afspraken waar te maken. Gemeenten vinden het thema laaggeletterdheid 'te belangrijk om op deze weg verder te gaan', schrijft de VNG in een brief aan minister Van Engelshoven (ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, D66).

Tegenvallers
Sinds het ondertekenen van de afspraken op 9 september 2019 heeft het kabinet een aantal financiële tegenvallers aangekondigd, waar de VNG in de brief aan de minister verder op in gaat. Het gebrek aan middelen geldt ook voor de twee andere aandachtspunten van het Interbestuurlijk Programma van de overheden (waaronder ook de afspraken over laaggeletterdheid vallen): ondersteuning van jonge kinderen met ontwikkelingsachterstanden en jonge voortijdige schoolverlaters. 'Gevolg van de ontoereikende financiën is dat gemeenten niet genoeg goede begeleiders voor deze kwetsbare groepen kunnen krijgen en houden', aldus de VNG.

Kloof
Ondanks het opzeggen van de afspraken gaan gemeenten, samen met Stichting Lezen en Schrijven, wel door met de onderwijsactiviteiten voor hun inwoners. De stichting beaamt in een reactie dat meer middelen nodig zijn voor een duurzame aanpak van het probleem. Bovendien groeit het aantal laaggeletterden in Nederland nog steeds en wordt de kloof die zij moeten overbruggen om mee te komen ook steeds groter omdat de samenleving complexer en kennisintensiever wordt, stelt de stichting.

1 op de 6
In Nederland hebben zijn 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder laaggeletterd, laaggecijferd, of allebei. Dat staat gelijk aan 18 procent van de bevolking, of ongeveer 1 op de 6 mensen in Nederland. Adviesbureau PricewaterhouseCoopers berekendedat de totale maatschappelijke kosten voor laaggeletterdheid 1,13 miljard euro per jaar bedragen. Vorig jaar adviseerde de Sociaal-Economische Raad (SER) het kabinet om de budgetten voor de aanpak van laaggeletterdheid te verdubbelen.