Advies: Eén scholingspakket voor Participatiewet

Er moet een gemeenschappelijk, landelijk pakket komen voor de scholing en ontwikkeling van mensen die onder de Participatiewet vallen. Daarvoor pleit SBCM, het A en O fonds voor de sociale werkvoorziening, in een advies dat vandaag aan staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA, SZW) is overhandigd.

Versnipperd
Werknemersvaardigheden als zelfredzaamheid, gezondheid, veiligheid en digitale vaardigheden. Voor iedereen belangrijk, maar zeker voor mensen met een langere afstand tot de arbeidsmarkt die sinds anderhalf jaar allemaal onder de Participatiewet vallen. Maar het aanbod van scholing voor deze mensen is vaak versnipperd. Ook hangt deelname soms aan een baan vast, en verdwijnt de scholing dus als de baan ophoudt. ‘En dat terwijl juist dán het onderhouden van werknemersvaardigheden heel belangrijk is’, vertelt Huib van Olden, voorzitter van SBCM.

Doorstroming

Het scholingspakket moet de werknemersvaardigheden van mensen in de Participatiewet verbeteren, zodat ze bijvoorbeeld beter ‘werkfit’ zijn, en met meer plezier naar hun werk gaan. Maar ook moet het de kans op doorstroming verhogen. Van Olden: ‘We denken nu vaak dat als iemand dozen inpakt, hij dit zijn hele leven wil blijven doen. Maar dat is niet altijd zo. Voor sommige mensen geldt dat ze daar heel blij mee zijn, maar anderen willen juist wel doorstromen. Of bijvoorbeeld niet altijd in de groenvoorziening blijven, maar ook eens iets anders gaan doen. Maar wat je ook doet voor werk, die vaardigheden zul je overal nodig hebben.’ Overigens is het niet zo dat alleen de werknemer geschoold moet worden. Ook de werkgever kan best wat hulp gebruiken in het leren omgaan met mensen die onder de Participatiewet vallen.

Betalen

Belangrijke bij een ambitieus plan is altijd de vraag wie het moet gaan betalen. ‘De hele samenleving heeft er baat bij, dus we moeten samen die kosten dragen’, vindt Van Olden. Meer concreet vindt hij dat dit met name het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de gemeenten, de werkgevers en de werknemers aangaat. ‘Zij moeten vorm en inhoud geven aan dit pakket en dan kunnen we dus ook kijken of er bijvoorbeeld vanuit de sectorfondsen geld kan komen. Maar ook vanuit gemeenten. Zij doen nu vaak al wat aan opleidingen, maar dat is versnipperd. Als je die budgetten bundelt, kan er al heel wat.’ De oproep aan SZW, VNG en sociale partners om over de brug te komen wil hij als voorman van SBCM nog niet doen. ‘Maar als wethouder zeg ik “we moeten dit als samenleving betalen”.’

CPO 

Volgens Van Olden is het opzetten van een breed scholingsprogramma een eerste stap in het denken over hoe een groep te maken van al die verschillende groepen mensen die onder de Participatiewet vallen. ‘Je hebt de oude Sw, de nieuwe Sw, beschut, Wajong, oude Wajong, mensen in een uitkering, kortom, een hele groep. Maar ze vallen allemaal onder de Participatiewet, dus die schotten moeten weg en we moeten deze mensen als één groep benaderen.’ Het SBCM ziet het scholingsprogramma dan ook als een eerste stap die onderdeel is van een Centrale Participatieovereenkomst (CPO).

Zelfde regime
In een CPO moeten de schotten verdwijnen en moet iedereen die onder de Participatiewet valt onder eenzelfde regime vallen waarbij het niet uitmaakt of iemand beschut werkt, een uitkering heeft of via de arbeidsmatige dagbesteding bezig is. De ambitie van cao-partners in de Sw is om nog dit jaar zo’n CPO af te spreken en Van Olden hoopt dat de Stichting van de Arbeid en de Werkkamer binnenkort mee te krijgen voor zo’n CPO.