300 euro miljoen extra voor jeugdzorg te weinig

Gemeenten en Jeugdzorg Nederland vinden de 300 miljoen euro incidenteel voor de jeugdzorg te weinig. Er moet een structurele oplossing komen. Tevredenheid is er over de investeringsagenda van het kabinet.  

Enige lucht

'Dat geeft enige lucht, want de structurele tekorten zitten vooral in de hoek van het sociaal domein. Het huidige kabinet heeft gemeenten op dit punt wat financiële zekerheid gegeven,' zegt Jan van Zanen, voorzitter van gemeentekoepel VNG, in reactie op de incidentele 300 miljoen euro voor de jeugdzorg. 'Maar met het nieuwe kabinet moeten we eindelijk afspraken kunnen maken om deze eenmalige tegemoetkoming om te zetten in structurele financiële stabiliteit.'

Te weinig

‘Het wachten is op goede en definitieve afspraken’, stelt ook Paul Depla, voorzitter van de G40 en burgemeester van Breda. ‘Het is een soort erkenning van de problematiek waarmee gemeenten worstelen, maar de omvang is te weinig’, stelt Ellen van Selm, voorzitter van het netwerk P10 voor plattelandsgemeenten en burgemeester van Opsterland. Het pleidooi van de P10, samen met de andere netwerken van gemeenten (G4, G40, M50) blijft wat haar betreft overeind staan. Dit huidige en niet een volgend kabinet moet met gemeenten afspraken maken over structureel extra middelen voor de jeugdzorg, op basis van het onderzoek dat later dit jaar verschijnt.

Pleisters plakken

Jeugdzorg Nederland vindt het terecht dat gemeenten ook in 2022 extra geld krijgen voor de jeugdzorg, maar wil af van eenmalige oplossingen. ‘Het blijft op deze manier pleisters plakken’, aldus voorzitter Hans Spigt. ‘De minister schuift een structurele oplossing voor de financiële problemen door naar het volgend kabinet. Gemeenten bezuinigen door zonder dat ze precies kijken naar wat cruciale hulp is en wat niet. Ondertussen hebben jeugdzorgaanbieders steeds meer moeite het hoofd boven water te houden, lopen jeugdzorgprofessionals op hun laatste benen en zijn kwetsbare gezinnen en jongeren uiteindelijk de dupe.’

Investeringen

Depla en Van Selm zijn echter niet alleen somber gestemd over Prinsjesdag. ‘Het kabinet gaat niet bezuinigen maar investeren’, aldus Depla. Als wel voor bezuinigen was gekozen, was dit nadelig geweest voor gemeenten. De trap-op-trap-af-systematiek – waarbij de hoogte van het gemeentefonds wordt gebaseerd op de rijksuitgaven – had gemeenten nog verder in de financiële problemen gebracht, aldus Depla. ‘Het had dus ook anders kunnen uitpakken. De extra investeringen die het kabinet wil doen, landen bovendien in onze steden.’

Bereikbaarheid

De extra investeringen die het kabinet doet in de bestrijding van ondermijnende criminaliteit, woningbouw en onderwijs komen ook ten goede aan de plattelandsgemeenten, stelt Van Selm. Ook het Groeifonds biedt perspectief. ‘Dat kan de fysieke en digitale bereikbaarheid van plattelandsgemeenten ten goede komen.’ Zeer te spreken is Van Selm over de ‘mooie, verbindende troonrede. We moeten verder. Hier was behoefte aan.’ Wel benadrukt ze dat de financiële buffer die koning Willem Alexander noemde, weliswaar bestaat voor de rijksoverheid, maar dat daar bij gemeenten geen sprake van is. Ze blijft erbij dat gemeenten structureel meer geld nodig hebben en dat er aandacht moet zijn voor de herverdeling van het gemeentefonds.    

Verbinding

Ook Depla is positief over de troonrede, waarin de koning onder meer zei dat discriminatie onaanvaardbaar is. Het maatschappelijk debat daarover schuurt soms, maar kan ons ook verder brengen in de strijd tegen discriminatie, racisme en ongelijke behandeling, zo zei hij. Bestaande verschillen overbruggen begint bij de bereidheid naar elkaar te luisteren. ‘Belangrijk dat de koning dit heeft gezegd. Dat citaat is van belangrijke waarde voor de verbinding in onze steden’, aldus Depla. ‘Prinsjesdag gaat vaak alleen over geld, maar het gaat ook over de waarde om een samenleving te blijven. Geld is belangrijk, maar die waarde ook.’