Kosten sociaal domein Twenterand onder de loep

Twenterand is een van de tien gemeenten waar het – financiële – reilen en zeilen in de Wmo en de jeugdzorg onder de loep wordt genomen. Dat gebeurt door de visitatiecommissie financiële beheersbaarheid sociaal domein. ‘Alles wat kan helpen, grijpen we aan.’

Morele plicht

Dat stelt wethouder Mark Paters (Wmo, jeugdzorg). Hij noemt het zelfs een welhaast morele plicht om elke kans te benutten die leidt tot meer inzicht en meer grip op de – kosten – van de Wmo en de jeugdzorg. Twenterand kampt met forse tekorten. Over 2018 was er een tekort van 3,7 miljoen euro: 2,7 miljoen op de jeugdzorg en zo’n 1 miljoen op de Wmo ‘nieuw’. Huishoudelijke hulp valt daar niet onder, maar daarmee komt de gemeenten – nog – uit met het budget, aldus Paters. De verwachting is dat het tekort dit jaar nog verder oploopt naar 4,1 miljoen euro; 3 miljoen euro op jeugd en 1,1 miljoen euro Wmo ‘nieuw’ (begeleiding, dagbesteding, beschermd wonen, respijtzorg).

Grip

Verbetering van de financiële beheersbaarheid is het voornaamste doel van deelname aan het visitatietraject, stelt Paters. Meer grip dus om de kosten en de ontwikkelingen die leiden tot kosten. ‘Grip betekent ook dat je ontwikkelingen beter kunt voorspellen, dan alleen achteraf te worden geconfronteerd met tekorten. Op de lange termijn levert dat winst op, letterlijk en figuurlijk.’

Dieper kijken

De gemeente moet zelf volop aan de bak, dat kost zowel ambtelijke als bestuurlijke inzet, aldus Paters. Alle cijfers moeten op een rijtje worden gezet en er worden verdiepende gesprekken gevoerd. ‘Het kost veel tijd en werk, maar omdat de visitatiecommissie experts inzet wordt er veel dieper gekeken dan wij zelf zouden kunnen doen.’

Leren

Het totale proces voor Twenterand loopt van deze maand tot en met november. ‘We hopen tijdens het onderzoek al inzicht te krijgen in de manier waarop wij ons werk in het sociaal domein doen. Als dat nodig is, kunnen we verbeteringen direct doorvoeren’, aldus Paters. Per gemeente wordt een rapportage gemaakt met conclusies en aanbevelingen. Het is aan de gevisiteerde gemeenten zelf om de uitkomsten te delen. Paters gaat dat voor Twenterand in ieder geval doen. ‘We hopen dat andere gemeenten ervan kunnen leren.’

Aanbevelingen

De visitatiecommissie financiële beheersbaarheid sociaal domein is in het voorjaar door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) in het leven geroepen. Het belangrijkste doel is het boven tafel krijgen van de belangrijkste oorzaken van tekorten in het sociaal domein. De visitaties moeten eveneens leiden tot aanbevelingen die voor alle gemeenten bruikbaar zijn. De commissie verwacht dit jaar tien gemeenten te kunnen doorlichten.