Ambtenaren niet positief over uitzendbranche, blijkt uit enquête

Ambtenaren zijn niet overtuigd over de rol van de uitzendbranche om de corona-werkloosheid en het tekort aan technici op te lossen.

De coronacrisis en bijbehorende lockdown hebben een grote impact op de werkloosheid. De coronacrisis raakt vooral een paar sectoren hard, zoals cultuur en kunst, detailhandel, en toerisme en horeca. Dit zette CrossOver in samenwerking met Binnenlands Bestuur ertoe om samen met de lezers van Binnenlands Bestuur oplossingen te onderzoeken voor de corona werkloosheid. Bijna alle ambtenaren vinden dat de overheid een belangrijke taak heeft in het tegengaan van werkloosheid als gevolg van de coronacrisis. Deze moet snel actie ondernemen, voordat de uitzendbranche nog meer uitzendkrachten creëert zonder het probleem structureel op te lossen.

Het tekort aan technische vakmensen voor de energietransitie biedt kansen om de werkloosheid als gevolg van de coronacrisis te verminderen. Dit belang wordt onderschreven door de grote vraag naar technisch-geschoolde werknemers. Er zijn ongeveer 23.000 tot 28.000 extra werknemers nodig voor 2030 om de klimaatdoelen te halen, blijkt uit onderzoek van Ecorys in opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE). Tegelijkertijd daalt het aantal technische MBO-studenten hard en zijn tienduizenden vakmensen nodig. Welke handen gaan de energietransitie realiseren en hoe kunnen we dit stimuleren?

De uitzendbranche speelt nu een grote rol in het vullen van technische vacatures, maar dit is onder ambtenaren geen populaire oplossing. Ambtenaren vinden niet dat uitzendbureaus de beste kansen bieden en willen inzetten op andere oplossingen, zoals van-werk-naar-werktrajecten en omscholing. De uitzendbranche biedt geen langdurig effectieve oplossing voor het tekort, terwijl werk-naar-werk en omscholing zij-instromers een vaste baan kunnen bieden bij technische werkgevers die staan te springen om personeel. Dit staat pal tegenover de huidige trend waar de uitzendbranche een grote rol speelt in het verminderen van de werkloosheid. Zonder snelle actie zullen meer technici uitzendkracht worden. 

Uit de enquête blijkt dat de uitzendbranche niet wordt gezien als een een oplossing om werkloosheid tegen te gaan.

Werk-naar-werk trajecten en omscholings-initiatieven, zeker op regionaal niveau, bieden een oplossing, maar zijn op dit moment nog vaak onderontwikkeld. Minder dan de helft van de respondenten is bekend met werk-naar-werk trajecten in de regio. Daarnaast maken werkgelegenheid en werk-naar-werktrajecten maar voor een derde van de respondenten deel uit van de portefeuille, terwijl dit soort trajecten grote voordelen bieden. Naast werkloosheid bestrijden, dienen ze ook voor kostenbesparing voor de overheid, bedrijven en het UWV.

Om efficiënte trajecten te ontwikkelen die werknemers duurzaam laten instromen, en niet als uitzendkracht laten werken, moeten werkgevers in de technische sector meer betrokken zijn bij deze trajecten. Tot nu toe zijn werkgevers niet intensief betrokken bij beleidsvorming op het gebied van werk-naar-werktrajecten, terwijl de meeste respondenten hier wel voorstander van zijn (73%). Dit biedt duidelijke kansen voor samenwerkingen tussen werkgevers en de overheid. Vooral het neerzetten van daadwerkelijke initiatieven, zoals pilots en testen van projecten, wordt als meer succesvol gezien dan het samen vormgeven van beleid.

Daarnaast moeten sceptische ambtenaren worden overtuigd van het belang van werk-naar-werk en omscholing-programma’s. Zo verklaart een ambtenaar: “Ik zie weinig mogelijkheden. In de getroffen sectoren werken weinig mensen met een technische achtergrond en affiniteit”. “Werknemers in de de werkloosheidssectoren zijn niet per definitie toegerust op werken in de techniek”, volgens een ander. De voordelen van omscholingstrajecten, en hun positieve impact op de coronawerkloosheid en energietransitie, zullen dus beter belicht moeten worden. Hoe langer wordt gewacht met dit soort trajecten opzetten, hoe groter de rol van de uitzendbranche zal worden en hoe moeilijker het wordt om de energietransitie te realiseren.