Het is waarschijnlijk het meest besproken en meest omstreden ministerie van allemaal: dat van onderwijs. In de populaire beeldvorming doet het altijd óf te veel óf te weinig. Deze bijdrage gaat in op de ontwikkelingen in het middelbaar onderwijs, ofwel ‘de sjoelbak’ van elk mensenleven.
Het Nationaal Programma Rotterdam Zuid is een lichtend voorbeeld voor de burgemeesters die korte metten willen maken met de chronische achterstanden in hun probleemwijken. Programmadirecteur Marco Pastors adviseert ze ‘te doen wat wij doen’. En ‘niet te braaf’ te zijn.
Het Italiaanse Lodi, een jaar later. Een dramatische tijd van verloren levens en onzekerheid is achter de rug. Het werkloosheidscijfer daalde zelfs. Maar de vrees is dat de echte klap nog komt. Staatssteun en het daaraan gekoppelde ontslagverbod verbloemen de economische schade.
Vanaf 1 april worden gemeenten verantwoordelijk voor de afvoer en opslag van inboedels van woningen die zijn ontruimd. Nu is daar wettelijk nog niets voor geregeld waardoor boedels vaak op straat achter blijven. Gerechtsdeurwaarders zijn blij met de wetswijziging, de gemeentekoepel niet.
De integratie van Roma en Sinti in Nederland mag wat sneller gaan. Er is vooruitgang geboekt, maar nu is er vooral inzet nodig voor goede schoolkeuzes en begeleiding naar studie of werk. Gemeenten en rijk moeten de handen ineen slaan. Dat gebeurt te zeer mondjesmaat.
Het samenspel tussen politiek, bestuur en ambtenaren is ernstig misgelopen. zo leert de kindertoeslagaffaire. Dat het geen incident is, laat een ander onderzoek naar uitvoeringsorganisaties zien: Klem tussen balie en beleid. Dat moet het openbaar bestuur zich volgens Han Polman aantrekken, zeker in de wetenschap dat er grote opgaven op het bord van de overheid liggen waar alle bestuurslagen met elkaar moeten samenwerken om die het hoofd te kunnen bieden.
De gemeente Groningen doet ervaring op met de basisbaan voor mensen die het op de arbeidsmarkt niet redden. Zoals Hans Stam. Geen ‘tegenprestatie’ met behoud van uitkering, maar echt werk met echt loon. Het werkt, hoewel de gemeente worstelt met de financiering.
Niet alleen grote steden hebben te maken met migratievraagstukken. Ze spelen ook in ‘tuinbouwgemeente’ Zeewolde, ‘voorstad’ Schiedam en ‘expatgemeente’ Veldhoven. Lang niet alle gemeenten zijn zich bewust van hun sleutelrol.
Veel gemeenten worstelen met jongerenparticipatie. Te wijten aan onrealistische verwachtingen, gebrekkige begeleiding en gedesillusioneerde beleidsmakers. Nissewaard en Súdwest-Fryslân maken er wel werk van. Met succes.
Stadskanaal bereikt veel jongeren met jeugdhulp zonder indicatie. Onduidelijk is of deze ‘voorliggende voorzieningen’ het gebruik van specialistische hulp afremmen. Koppeling van data moet de Groningse gemeente beter inzicht geven of de beoogde transformatie zich voltrekt.
