Yolanda de Koster

Yolanda de Koster is redacteur bij Binnenlands Bestuur met specialisatie op de thema's Bestuur en Organisatie en Sociaal.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Contactgegevens

E-mailadres:

ydekoster@binnenlandsbestuur.nl

Telefoonnummer (mobiel):

06 - 205 40 236

LinkedIn:

LinkedIn profiel van Yolanda de Koster

Twitter:

Twitter profiel van Yolanda de Koster

Recente Artikelen

• 

  Diversiteit in gemeenteraad blijft lastig

  Raadsleden zijn, ongeacht hun identiteit, bezorgd over de achterstelling en discriminatie van maatschappelijke groepen in de politiek. Dat wil echter niet zeggen dat raadsleden de oplossing zien in meer diversiteit in de politiek.

• 

  Campagne waterschapsverkiezingen van start

  De landelijke campagne voor de waterschapsverkiezingen is vandaag van start gegaan. Het doel is om zoveel mogelijk mensen op 20 maart naar de stembus te trekken. Vier jaar geleden, toen de waterschapsverkiezingen voor het eerst werden gecombineerd met die voor Provinciale Staten, bracht 43,5 procent van de kiezers zijn stem uit voor een nieuw waterschapsbestuur. Nu geeft zo’n 45 procent van de Nederlanders aan dat te zullen gaan doen. Dat blijkt uit een enquête die in opdracht van de Unie van Waterschappen is gehouden onder 2.100 Nederlanders.

• 

  Eigen bijdrage Wmo leidt tot verwarring

  De invoering van het Wmo-abonnementstarief leidt tot onduidelijkheid. Dat blijkt uit klachten en signalen van burgers die de Nationale Ombudsman de afgelopen weken heeft ontvangen. In een brief aan minister Hugo de Jonge (VWS) dringt de Ombudsman aan op duidelijkheid. Er zijn twijfels over de juiste toepassing van de maatregel door gemeenten.  

• 

  Tilburgse wethouder wordt watergraaf

  De Tilburgse wethouder Erik de Ridder (CDA) wordt de nieuwe watergraaf van Waterschap De Dommel. Naar verwachting wordt De Ridder in het voorjaar benoemd. Hij volgt Peter Glas op. De benoeming geldt voor zes jaar.

• 

  Noord-Hollanders onbekend met naderende verkiezingen

  Ruim een derde van de kiezers (35 procent) in Noord-Holland weet niet dat er verkiezingen voor Provinciale Staten voor de deur staan. 22 procent heeft er ‘vaag iets over gehoord’. Slechts vier op de tien kiezers (41 procent) weet dat er verkiezingen op 20 maart zijn.

• 

  Wijkteam te lang verantwoordelijk voor kind

  Door de ruime overschrijding van de wachtnorm door de Raad voor de Kinderbescherming blijft de verantwoordelijkheid voor het zicht op het kind dat op de wachtlijst staat, oneigenlijk lang bij de melder liggen zoals het wijkteam of Veilig Thuis.

• 

  Vergoeding Statenleden onder de loep

  Er komt een onderzoek naar de vergoeding van Statenleden en algemeen bestuursleden van waterschappen. Op grond van dat onderzoek beslist minister Ollongren van Binnenlandse Zaken of de vergoeding wordt aangepast. Dat schrijft Ollongren in een brief aan de Kamer.

• 

  Griffiers pakken bestuurlijke spaghetti aan

  Menig raadslid verzucht geen grip te hebben op regionale samenwerkingsverbanden. In zeventien gemeenten in Noordoost-Brabant is dat niet anders. De griffiers staken de koppen bij elkaar en kwamen met praktische voorstellen om grip en sturing te vergroten. Er wordt nu een jaar met de nieuwe aanpak gewerkt. Een goede start is gemaakt, maar het kan altijd beter.

• 

  Alle bestuurslagen moeten aan de bak

  Belangrijke vraagstukken van de samenleving kunnen allang niet meer door één overheidslaag worden opgepakt. Rijk, provincie en gemeenten hebben samen én afzonderlijk nog wel wat huiswerk te doen om die grote maatschappelijke opgaven succesvol en vooral ‘opgave gericht’ op te pakken en uit te voeren. Dat betoogt Han Polman, voorzitter van de Raad voor het Openbaar Bestuur en commissaris van de koning in Zeeland, deze week in een essay in Binnenlands Bestuur.

• 

  Vangnet nodig voor uitschieters nieuw verdeelmodel

  Gemeenten vrezen dat het nieuwe verdeelmodel sociaal domein door het kabinet als wondermiddel wordt gezien voor de tekorten waar gemeenten nu mee worden geconfronteerd. ‘Voor een goede verdeling zijn toereikende macrobudgetten noodzakelijk.’ Er moet ook een financieel vangnet komen voor uitschieters in het verdeelmodel.   

• 

  Takenpakket waterschap verdeelt kiezer

  Het takenpakket van waterschappen, de waterschapsbelasting en recreatie zijn hot topics bij de waterschapsverkiezingen van 20 maart. Dat blijkt uit een analyse die op verzoek van Binnenlands Bestuur door Citisens is gemaakt. 

• 

  Vertrouwenspersonen in het nauw

  Een op de vijf vertrouwenspersonen denkt dat hun rol als vertrouwenspersoon hun carrière schaadt. Een op de tien vertrouwenspersonen heeft vanwege gevoelens van onveiligheid wel eens overwogen het bijltje als vertrouwenspersoon erbij neer te gooien.

• 

  Meeste partijen voor waterschapsverkiezingen in Limburg

  Voor de waterschapsverkiezingen van 20 maart hebben zich 196 partijen gemeld. Er zijn 442 zetels te verdelen. Voor het Waterschap Limburg dingen de meeste partijen mee: maar liefst 14 partijen hopen daar een of meer van de 21 zetels voor het algemeen bestuur te bemachtigen.

• 

  Bijna 180 deelnemende partijen aan Statenverkiezingen

  Aan de Provinciale Statenverkiezingen van volgende maand willen in totaal 179 partijen meedoen. Er zijn 570 zetels te verdelen. In Zuid-Holland hebben inwoners de meeste keuze: daar willen zeventien partijen aan de Statenverkiezingen meedoen. In Overijssel en Limburg dingen met dertien partijen het minst aantal partijen mee naar een of meerdere statenzetels.

• 

  Persoon doorslaggevend in stemhokje

  Niet de partij, maar de persoon was voor een meerderheid van de kiezers (55 procent) doorslaggevend in het stemhokje bij de raadsverkiezingen van vorig jaar maart. Vooral mannen, ouderen, lager opgeleiden en mensen in kleine gemeenten stemmen op een bekende of een kandidaat uit de eigen buurt.

• 

  Monitor eigen bijdrage Wmo schiet tekort

  De landelijke monitor die de effecten van de invoering van het Wmo-abonnementstarief in kaart moet brengen, moet worden uitgebreid. Zo moet ook de derving van de eigen bijdragen van algemene voorzieningen bij de monitoring worden betrokken. Dat is een belangrijke kostenpost voor gemeenten, stelt Ede namens de regio FoodValley.

• 

  Steun voor bedreigde burgemeesters

  Alle nieuwe en zittende burgemeesters krijgen een Veiligheidspakket van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Daarin zit informatie over preventieve maatregelen rond woning en werk, over ondermijning en hoe te handelen als er daadwerkelijk sprake is van een bedreiging. Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) vindt het goed dat er, naast aandacht voor fysieke maatregelen, nu ook aandacht is voor de impact van bedreigingen op burgemeesters en hun gezinnen.

• 

  Gemeenten houden hart vast voor Wmo-uitgaven

  Bij enkele gemeenten die al voor dit jaar, op eigen initiatief, de eigen bijdrage voor Wmo-maatwerkvoorzieningen hadden verlaagd of afgeschaft, is sprake van een toename van het aantal Wmo-cliënten. Zij kunnen echter niet aangeven of die verlaging een-op-een heeft geleid tot een toename van het aantal Wmo-cliënten. Het zegt echter niets over de gevolgen van de invoering van het Wmo-abonnementstarief per 1 januari dit jaar. Dat is andere koek, benadrukken gemeenten.

• 

  Meer aandacht voor informeel oplossen klachten

  In Overijsselse gemeenten en samenwerkingsverbanden is in toenemende mate aandacht voor het informeel oplossen van klachten. Dat is een goede ontwikkeling, stelt de Overijsselse Ombudsman in zijn jaarverslag over 2018. Een persoonlijke, betrokken en oplossingsgerichte benadering draagt bij aan het herstel van vertrouwen in de overheid, zo stelt hij.

• 

  Pas in 2021 nieuw woonplaatsbeginsel jeugdhulp

  De ingangsdatum van het nieuwe woonplaatsbeginsel wordt met een jaar uitgesteld. Dat hebben gemeentekoepel VNG en het ministerie van VWS besloten. Het zou per 2020 worden aangepast.

• 

  Trendbreuk in gemeentelijke heffingen

  Gemeenten verwachten dit jaar 10,2 miljard euro te ontvangen uit heffingen; 4,3 procent meer dan vorig jaar. Vooral de opbrengst van de reinigingsheffingen stijgt, terwijl die de afgelopen tien jaar vrijwel gelijk bleef. De onroerendezaakbelasting (ozb) laat de grootste stijging in zes jaar zien. Dit meldt het CBS op basis van onderzoek naar de gemeentelijke begrotingen van 2019.

• 

  Op maat gesneden burgerparticipatie

  Verschillende type mensen moeten op verschillende manieren worden benaderd om mee te denken over de directe leefomgeving, of mee te doen aan de verbetering daarvan. One size fits all werkt niet meer. In Overbetuwe en Utrecht is geëxperimenteerd met op maat gesneden communicatie- en participatiestrategieën op basis van zogeheten betrokkenheidsprofielen. ‘We hebben meer mogelijkheden om gerichter mensen te activeren.’

• 

  M/v/x op kandidatenlijst verkiezingen

  Politieke partijen moeten bij het inzenden van hun kandidatenlijsten de genderidentiteit van de kandidaten doorgeven. Die oproep doen Stem op een Vrouw en Open State Foundation. Zij stellen dat de informatie noodzakelijk is om de emancipatie van vrouwen in de politiek bij te houden. Partijen kunnen kiezen voor notering van m/v/x.

• 

  Brabant doet V1000 in plaats van een G1000

  De provincie Noord-Brabant organiseert op 19 februari een variant op de G1000: de Voedsel1000. Het is de bedoeling dat de deelnemers samen tot ideeën en oplossingen komen die bijdragen aan een duurzaam en toekomstbestendig voedselsysteem. Het proces moet in juni uitmonden in het eerste Brabantse Voedselbesluit. 

• 

  Jeugdhulp Drenthe onder de loep

  Drentse gemeenten en zorgaanbieders gaan samen analyseren waardoor de tekorten op de jeugdhulp worden veroorzaakt. Die analyse moet over hooguit drie maanden klaar zijn en zal de basis vormen voor een uitvoeringsplan voor 2019 en verder. Doel is te zorgen voor een kwalitatief goed jeugdhulpaanbod tegen betaalbare kosten.

• 

  Enschede bespaart op jeugdhulp

  De inzet van praktijkondersteuners bij huisartsen levert Enschede besparingen op de jeugdhulp op. Een pilot bij negen huisartsenpartijken wijst dat uit. Dit is voor het college Enschede reden om de ondersteuning jeugd in de huisartsenpraktijk tot en met 2021 voort te zetten en uit te breiden naar 80 procent van de Enschedese huisartsenpraktijken.

• 

  Expertteams jeugd nog niet op dreef

  De (boven)regionale expertteams jeugdhulp leiden nog niet tot snelle en passende hulp voor kinderen met complexe problematiek. Dat concludeert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) op basis van onderzoek bij vijf expertteams.

• 

  Meerjarig onderzoek wijkteams nodig

  Meerjarig onderzoek moet uitwijzen wat het effect van wijkteams is op de kwaliteit van de geleverde zorg en ondersteuning. Ook moet worden gekeken naar de ontwikkeling van verwijzingen en de bijbehorende kosten. Het is veel te kort door de bocht om nu te concluderen dat sociale wijkteams leiden tot een extra vraag naar Wmo-voorzieningen. ‘Daarvoor is het proces van de huidige transformatie te complex.’

• 

  Landelijke tarieven moeten Wmo betaalbaar houden

  Er zou een vast, landelijk tarief moeten komen voor de eenvoudige huishoudelijke hulp. Daarbij moet wel de mogelijkheden blijven bestaan tot verhoging, mits deze kan worden onderbouwd door aanbieders. Dat is een van de opties om de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) betaalbaar te houden.

• 

  Vast Wmo-tarief mag niet leiden tot verschraling zorg

  De discussie tussen rijk en gemeenten over de financiering van het Wmo-abonnementstarief mag niet leiden tot verslechtering van het zorgaanbod via gemeenten. Ook moeten de (minima)regelingen voor lagere inkomens volledig overeind blijven.

• 

  Wijkteams zijn ‘boeggolf’ aan het wegwerken

  Het is te kort door de bocht om te concluderen dat wijkteams zorgen voor hogere Wmo-kosten. ‘Daarvoor is de complexiteit van het vraagstuk te groot’, stelt Divosa-voorzitter Erik Dannenberg. ‘De wijkteams hebben een bredere kijk dan alleen de Wmo en mogelijk zijn ze een boeggolf aan het wegwerken van problemen die voorheen niet zichtbaar waren.’

• 

  Inwoners zijn ‘gepingpong’ tussen overheden zat

  Boetes die bedrijven krijgen opgelegd bij overtredingen, mogen niet meer van de belasting worden afgetrokken. Een brief met die oproep gaat de Noord-Hollandse gedeputeerde Adnan Tekin namens provinciekoepel IPO aan de ministeries van Financiën en Infrastructuur en Waterstaat sturen. Dit is een van de acties die de provincie onderneemt tegen de ‘grafiet-regen’ van Tata Steel/Harsco. De provincie Noord-Holland is het niet eens met de aantijging van de Stichting IJmondig uit Wijk aan Zee dat zij te weinig doet om de problemen bij Tata Steel/Harsco aan te pakken.

• 

  Crisishulp jongeren Limburg korter en ambulanter

  De crisishulp aan jongeren in zestien Zuid-Limburgse gemeenten gaat per 1 juli op de schop. Doel is kwetsbare jongeren in een crisissituatie sneller te helpen en het verblijf in de crisisopvang te beperken tot maximaal één week. Dat kan worden gerealiseerd door bijvoorbeeld sneller intensieve ambulante hulp in het gezin in te zetten.

• 

  Kieswet moet aangepast voor militairen

  De Kieswet moet zodanig worden aangepast dat militairen die worden uitgezonden tijdelijk ontslag kunnen krijgen als raads- of Statenlid. Dat stelt de Nationale ombudsman, tevens Veteranenombudsman, Reinier van Zutphen in een brief aan minister Ollongren van Binnenlandse Zaken.

• 

  Herindelingsperikelen in het land

  De herindelingsgolf lijkt voorbij, maar her en der in het land moet en staat er nog een en ander te gebeuren. Vooral in Noord-Holland, Noord-Brabant, Groningen en mogelijk in Zuid-Holland. Dat blijkt uit een inventarisatie van Binnenlands Bestuur. 

• 

  Rust terug op het herindelingsfront

  Na een ware herindelingshausse is het de komende jaren rustig op het fusiefront. Per 1 januari telt Nederland 355 gemeenten; 25 minder dan vorig jaar. Dit jaar staan er helemaal geen herindelingen op stapel; de jaren daarop – vooralsnog – een enkele. Er zijn wel nog wat ‘losse eindjes’.

• 

  Zonder raadsverkiezingen minder Wiv-stemmers

  De gemeenteraadsverkiezingen van maart hebben kiezers gestimuleerd om te stemmen bij het referendum over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv). Twaalf procent van de opgedaagde kiezers zou niet voor het referendum hebben gestemd als er niet gelijktijdig gemeenteraadsverkiezingen waren gehouden. Het omgekeerde was nauwelijks het geval. Dat blijkt uit het Wiv-referendum. Nationaal Referendum Onderzoek 2018 dat onder leiding van politicoloog Kristof Jacobs van de Radboud Universiteit is uitgevoerd.

• 

  Twentse gemeenten starten met streettriage

  In de veertien Twentse gemeenten start op 1 januari de pilot streettriage voor personen met verward gedrag. Doel is om iemand met verward gedrag op straat zo snel mogelijk de juiste hulp op de juiste plek te geven.

• 

  Normtijden: eindelijk duidelijkheid voor gemeenten

  De gemeenten Nijkerk en Bodegraven-Reeuwijk zijn blij met de uitspraak over normtijden huishoudelijke ondersteuning van de Centrale Raad van Beroep (CRvB). Eindelijk duidelijkheid, zo stellen beide gemeenten in een reactie op de uitspraak van de CRvB van maandag. Die duidelijkheid zal ook andere gemeenten helpen, zo verwacht Bodegraven-Reeuwijk. In ieder geval beide gemeenten moeten aan de bak met hun indicatieprotocollen.

• 

  Burgemeesters zijn niet verlegen

  Burgmeesters in Nederland ‘houden allemaal van mensen, ze houden van afwisseling, hebben enorm veel energie en zijn maatschappelijk gedreven. Verlegen zijn ze allerminst en ze hebben een intrinsieke behoefte om van betekenis te zijn voor anderen’.

• 

  Normtijden huishoudelijke hulp deugdelijk

  De normtijden voor huishoudelijke hulp van KPMG zijn onafhankelijk en deugdelijk tot stand gekomen. Gemeenten mogen die normtijden gebruiken, mits dezelfde (beleids)uitgangspunten worden gehanteerd als waarop het KPMG-onderzoek is gebaseerd. Nijkerk en Bodegraven-Reeuwijk zijn daarmee de mist in gegaan. Dat heeft de Centrale Raad van Beroep (CRvB) maandag geoordeeld.

• 

  'Meitinkers' in plaats van wijkteams

  Heerenveen heeft geen wijkteams, maar meitinkers. Deze ‘meedenkers’ hebben alle ruimte om, door schotten heen, te doen en te regelen wat nodig is voor een inwoner met een hulpvraag. Ter plekke als het kan, maar in ieder geval snel en zonder administratieve rompslomp. Het werpt zijn vruchten af.

• 

  Verplichte aanbesteding sociaal domein moet van tafel

  GroenLinks en SGP willen af van de verplichte Europese aanbesteding voor de jeugdhulp, de Wmo en de Participatiewet. Zij hebben woensdag een initiatiefvoorstel ingediend om de Aanbestedingswet te wijzigen.

• 

  Fusie in Land van Cuijk

  Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis gaan fuseren. Dat hebben de drie colleges dinsdag besloten. De raden van de drie gemeenten nemen medio deze maand een besluit over het voorstel. De beoogde fusiedatum is 1 januari 2022. De nieuwe gemeente zal ruim 65.000 inwoners tellen.

• 

  Bijstandstekorten moeten door kabinet bijgepast

  Het kabinet moet de tekorten over 2016 en 2017 op de bijstandsbudgetten alsnog compenseren. Dat vinden vrijwel alle gemeenten. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en gemeentekoepel VNG zijn echter akkoord gegaan met een ‘semi-compensatie’ van in totaal 180 miljoen euro. Gemeenten zijn daarover niet tevreden. De tekorten over 2016 en 2017 bedroegen tezamen 553 miljoen euro.

• 

  Netwerk hulpbehoevenden wordt overschat

  Steeds minder mensen die nu of straks hulp of ondersteuning nodig hebben, denken een beroep te kunnen doen op hun netwerk. Slechts vijftien procent van de mensen met een Wmo-voorziening verwacht hulp vanuit het netwerk te krijgen. Van de mensen die nog geen beroep op een voorziening doen, denkt twintig procent geen hulp van het eigen netwerk te krijgen als er zich problemen voordoen. Dat was eerder dertien procent.

• 

  Lokale democratie kan vitaler

  Pogingen om de representatieve democratie te versterken, hebben tot nu toe nogal ‘magere resultaten’ gehad. Er liggen mogelijkheden om het representatieve model te verbeteren. Te denken valt onder meer spreiding van gemeenteraadsverkiezingen en de inzet op een meer participatieve, directe en doe-democratie.

• 

  Fusie Nuenen-Eindhoven in de ijskast

  Het plan tot herindeling van Eindhoven en Nuenen gaat even de ijskast in. Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant willen wachten op het nieuwe landelijke beleidskader voor herindeling. Recent was dat voor GS van Noord-Holland reden om de fusies in de Gooi- en Vechtstreek af te blazen.

• 

  Gemeenten willen boter bij de vis van kabinet

  Gemeenten zijn nog lang niet klaar met het kabinet als het gaat over een structurele oplossing van de tekorten in het sociaal domein. In het voorjaar willen ze boter bij de vis, waaronder verhoging van het macrobudget jeugd.

• 

  Dubbele decentralisatieparadox in gemeenteland

  Rechtstreekse regioraadsverkiezingen, een omvattende visie op de organisatie van het binnenlands bestuur en een grotere regisserende rol van de provincie in de zoektocht naar bestuurlijke maatwerkoplossingen van gemeenten en/of regio’s. Dit zijn drie opties om de nadelen van de dubbele ‘decentralisatieparadox’ te verhelpen dan wel te verzachten.

• 

  Raad van State laakt invoering Wmo-abonnementstarief

  De Raad van State maakt gehakt van het voorstel tot invoering van het Wmo-abonnementstarief. Nut en noodzaak ervan worden onvoldoende onderbouwd. Het levert weliswaar een vereenvoudiging op voor burgers, maar het ontneemt gemeenten ‘een instrument om de beheersbaarheid van de collectieve uitgaven aan maatschappelijke ondersteuning te bewaken’. De Raad van State vreest voor een verschraling van het voorzieningenaanbod en/of de kwaliteit van de voorzieningen

• 

  Gemeenten boos over invoering Wmo-abonnementstarief

  De ministerraad heeft ingestemd met de invoering van het Wmo-abonnementstarief per 2019, ondanks bezwaren van ruim 96 procent van de gemeenten. Die zijn daar op zijn zachtst gezegd verbolgen over. Als het kabinet aan de invoering ervan vasthoudt, kan het, in ieder geval wat betreft de Peelgemeenten, de gedecentraliseerde Wmo-taken terugkrijgen.

• 

  Wassenaar blijft zelfstandig

  Na Voorschoten heeft ook Wassenaar definitief gekozen om als zelfstandige gemeente verder te gaan. Wassenaar mag van de provincie nu op zoek naar een kroonbenoemde burgemeester.

• 

  Na afsplitsing raad Lelystad nog versnipperder

  De toch al versnipperde raad van Lelystad is nog versnipperder geworden. Na aan afsplitsing in de tweemansfractie van het CDA telt de raad nu vijftien fracties. ‘We maken er al grappen over: hoe lang duurt het nog tot er 35 fracties zijn.’

• 

  In vijf gemeenten zijn 'lokalo’s' de winnaar

  Lokale partijen hebben bij de herindelingsverkiezingen goede zakengedaan. In vijf van de twaalf nieuw te vormen gemeenten is een lokale partij als winnaar uit de bus gekomen. In Noordwijk hebben de lokale partijen samen 48,1 procent van de kiezers achter zich weten te scharen, maar in Groningen maar 11,1 procent. GroenLinks is daar de grote winnaar. Ook het CDA heeft in vijf gemeenten de verkiezingen gewonnen, de VVD in één. De opkomst is uiteindelijk op 49,6 procent uitgekomen; iets hoger dan bij de herindelingsverkiezingen vorig jaar november, maar lager dan bij de raadsverkiezingen van maart.

• 

  Geen run op stembureaus herindelingsgemeenten

  Het loopt nog bepaald niet storm bij de stembureaus in gemeenten waar vandaag herindelingsverkiezingen worden gehouden. Het opkomstpercentage schommelt rond de twintig procent, met uitschieters in Friesland en Noordwijk van rond de dertig procent.

• 

  GS zetten streep door fusies in Gooi

  Gedeputeerde Staten van Noord-Holland gaan niet verder met de herindelingsprocedure van Huizen, Blaricum en Laren en met die van Wijdemeren en Hilversum. Directe aanleiding is het concept-herindelingskader van het ministerie van Binnenlandse Zaken, waarin de provinciale rol bij arhi-procedures niet wordt versterkt. De provincie blijft erbij dat de bestuurskracht in de vijf gemeenten moet worden versterkt, maar vindt het nu in eerste plaats de verantwoordelijkheid van de betrokken gemeenten om daar werk van te maken.

• 

  Tegenstanders herindeling strijden om zetels

  In gemeenten die zich tot zo’n beetje de laatste snik hebben verzet tegen herindeling, wordt vandaag gestemd voor de raden van de nieuwe gemeenten. Zoals het Groningse Haren en een aantal gemeenten in de Hoeksche Waard. In totaal wordt vandaag in 37 gemeenten gestemd voor nieuwe gemeenteraden.

• 

  Landgraaf ontkomt definitief aan herindeling

  Landgraaf hoeft definitief niet te fuseren met Heerlen of een andere Limburgse gemeente. Landgraaf en Heerlen gaan samen met Brunssum, Kerkrade, Simpelveld en Voerendaal de samenwerking versterken. Die herijkte samenwerking moet medio 2020 haar beslag krijgen.

• 

  Wisselend succes na mediation sociaal domein

  Veel gemeenten zetten mediation of pre-mediation in als inwoners tegen een besluit of beschikking in het geweer (willen) komen. Sommige gemeenten noemen het een ‘informele aanpak’. Het doel is hetzelfde: proberen er samen uit te komen zonder (juridische) procedures. Dat blijkt bij de Wmo (iets) succesvoller te zijn dan bij de Participatiewet, zo blijkt uit onderzoek van Binnenlands Bestuur.

• 

  Gelderse Staten willen ‘tekortgemeenten’ te hulp schieten

  Gedeputeerde Staten van Gelderland moeten in kaart brengen welke Gelderse gemeenten een financieel risico lopen vanwege de kosten voor de jeugdhulp. Vervolgens moeten GS samen met gemeenten bij het kabinet lobbyen voor een toereikend budget voor de jeugdhulp.

• 

  Minder ‘gejuridiseer’ bij jeugdhulp

  Bij gemeenten komen opvallend weinig bezwaarschriften over de Jeugdwet binnen. Er is veel minder ‘gejuridiseer’, stelt hoogleraar Gijsbert Vonk. ‘We zitten net zo lang bij de ouders aan tafel tot dat er een oplossing is’, laat Wijk bij Duurstede weten.

• 

  Daling aantal bezwaarschriften Wmo

  Het aantal bezwaarschriften over de Wmo 2015 dat bij gemeenten wordt ingediend, neemt af. Dat blijkt uit onderzoek van Binnenlands Bestuur. ‘Na een gewenningsperiode is de rust iets teruggekeerd’, stelt Enschede.

• 

  Minder geld leidt tot veel bezwaarschriften

  Veruit de meeste bezwaarschriften die binnen het sociaal domein bij gemeenten worden ingediend, gaan over de Participatiewet. Belangrijkste oorzaak: beslissingen raken de mensen direct in hun portemonnee.

• 

  Uniforme meetlat voor sociaal domein

  Lokale autonomie was leidend bij de decentralisaties in het sociaal domein. Maar na bijna vier jaar wordt het tijd resultaten van gemeenten beter onderling te vergelijken, vindt de Algemene Rekenkamer. Een nieuwe tool helpt daarbij.

• 

  Zeker tot voorjaar geen extra geld jeugdhulp

  Gemeenten krijgen voorlopig geen extra geld voor de jeugdhulp, als ze dat al krijgen. Een Kamermeerderheid wil, net als de minister van VWS, het eerder toegezegde onderzoek naar de oorzaken van de tekorten en de analyse van de volumegroei afwachten. Dat onderzoek moet er voor de voorjaarsnota van het kabinet liggen.

• 

  Laat inkoop met één hoofdaannemer links liggen

  Gemeenten doen er goed aan niet te kiezen voor een inkoopmodel waarbij de uitvoering van de Wmo 2015 en of de Jeugdwet bij één aanbieder of consortium wordt belegd. De nadelen wegen niet op tegen de puur theoretische voordelen.

• 

  Nationale ombudsman: 'Praat eens met elkaar'

  Klachten en bezwaren moeten informeler worden opgepakt, zonder de rechtsbescherming weg te halen. Nu bewandelen gemeenten te vaak het formele pad. Een goed gesprek kan een wereld van verschil maken, stelt de Nationale ombudsman Reinier van Zutphen in een interview met Binnenlands Bestuur.

• 

  Kabinet moet nú met extra geld over brug komen

  Het kabinet moet nú met geld over de brug komen om de oplopende tekorten op de jeugdhulp te dekken. Wachten op het door minister De Jonge (VWS) toegezegde onderzoek naar de oorzaak van tekorten en de volumegroei komt te laat.

• 

  Weinig lering trekken uit een crisis

  Burgemeesters die lang op een post zitten, zijn minder geneigd om na een crisis wezenlijke veranderingen door te voeren. Dat concludeert bestuurskundige Wout Broekema van de Universiteit Leiden in zijn promotieonderzoek naar het leren van crisis. ‘Misschien omdat ze dan meer met de organisatie vergroeid zijn’, aldus Broekema. 

• 

  Meeste bezwaren over sociaal domein

  De meeste bezwaarschriften die bij gemeenten worden ingediend, gaan over het sociaal domein. Daarbinnen wordt over besluiten binnen de Participatiewet het vaakst bezwaar aangetekend. Opvallend weinig bezwaarschriften ontvangen gemeenten over de Jeugdwet.

• 

  Kamer bezorgd over tekorten jeugdzorg

  Minister de Jonge (VWS) zal maandag in een debat met de Kamer flink aan de tand worden gevoeld over de oplopende uitgaven, en daarmee tekorten, voor gemeenten op de jeugdhulp. In ieder geval door GroenLinks en PvdA, die vinden dat de minister nu in actie moet komen.

• 

  Haal benoeming burgemeester niet uit Grondwet

  Burgemeesters, wethouders, raadsleden en gemeenten dringen er bij de Eerste Kamer op aan de huidige aanstellingswijze van burgemeesters niet uit de Grondwet te halen. Het wetsvoorstel hiertoe wordt volgende week dinsdag in de senaat behandeld.

• 

  Nul euro uit ‘stroppenpot’ is onredelijk

  Tekorten in het sociaal domein hebben ze zeker en een aanvraag voor een bijdrage uit de ‘stroppenpot’ deden ze ook. Maar onder meer de gemeenten Terneuzen, Hof van Twente, Rhenen en Simpelveld kregen nul op het rekest.

• 

  Vacature burgemeester tussentijds stopgezet

  De twaalf mensen die hadden gesolliciteerd op de burgemeestersvacature voor Heerhugowaard hebben pech. Vanwege de discussie over de bestuurlijke toekomst van Heerhugowaard en Langedijk is de vacature tussentijds beëindigd.

• 

  Ruim 2.400 raadsleden krijgen extra geld

  Ruim 2.400 raadsleden uit 147 kleine gemeenten krijgen met terugwerkende kracht een hogere raadsvergoeding. Het gaat om raadsleden in gemeenten tot 24.000 inwoners. Hun vergoeding wordt structureel gelijkgetrokken met de vergoeding van raadsleden die actief zijn in gemeenten tussen de 24.000 en 40.000 inwoners. Die bedraagt 958,91 euro per maand.

• 

  Venlo krijgt meeste geld uit ‘stroppenpot’

  Van de 88 gemeenten die geld uit de ‘stroppenpot’ hadden aangevraagd ter dekking van de tekorten op de Wmo en jeugdzorg, krijgen 77 gemeenten geld. Zij hebben samen een tekort van een krappe 490 miljoen euro. Er is eenmalig 200 miljoen euro beschikbaar.

• 

  In meeste gemeenten daling kinderen in jeugdzorg

  In 65 gemeenten nam het aantal jongeren in jeugdzorg in de eerste helft van dit jaar toe, in 23 gemeenten bleef het aantal gelijk en in 292 gemeenten daalde het aantal jongeren dat een vorm van jeugdzorg krijgt. In de eerste helft van 2018 ontving gemiddeld 9,5 procent van alle Nederlandse jongeren tot 18 jaar jeugdzorg. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

Recente Achtergrond Artikelen

• 

  Moeite met politiseren lokaal beleid

  De campagnes zijn in volle gang in de 335 gemeenten waar op 21 maart verkiezingen worden gehouden. Welke thema’s zijn belangrijk en vooral, op welke thema’s verschillen de partijen van mening? Citisens analyseerde op verzoek van Binnenlands Bestuur de verkiezingsthema’s van 64 gemeenten

• 

  Jeugdcontract voor zeker vier jaar

  De aanbesteding van de jeugdhulp heeft de gemeenten Alphen aan den Rijn en Kaag en Braassem flink wat werk gekost. De rechter zette een streep door de eerste Europese aanbesteding. Met een jaar vertraging kon de nieuwe aanpak dan toch van start. Nu ligt er een contract voor vier jaar, met de optie tot verlenging van nog eens vier jaar. 

• 

  'Dat zinnetje moet uit het IBP'

  Veel gemeenten stemmen niet klakkeloos in met het Interbestuurlijk Programma (IBP) om samen met het rijk grote maatschappelijke opgaven aan te pakken. Vooral de passage waarin staat dat gemeenten tegelijkertijd afzien van extra rijksgeld voor tekorten in het sociaal domein is voor hen onacceptabel.

• 

  ‘Versnippering zien wij ook als pluspunt’

  Met 14 fracties op 35 raadsleden is de Lelystadse raad sterk versnipperd. Tegelijk liggen er talloze bestuurlijke opgaven. Gaat de versnippering verlammend werken? Een gesprek met burgemeester en raadsvoorzitter Ina Adema over de stad, de uitdagingen, de potentie, en over raad en college. 

• 

  Wijkteams in de lift

  Voor het eerst sinds de decentralisaties neemt de cliëntenwaardering van sociale wijkteams toe, zo blijkt uit onderzoek van I&O Research. Een andere uitkomst: de tevredenheid over het keukentafelgesprek stijgt als een derde aanschuift. Jeugdhulp wordt nog steeds lager gewaardeerd dan andere professionele ondersteuning. 

• 

  Huisbezoek als geheim wapen

  Het sociaal beleid van de Oost-Brabantse gemeente Deurne moest beter aansluiten bij de doelgroep. Ontschot werd het, meetbaar, met meer grip voor de raad én opgesteld in samenspraak met bewoners. Verantwoordelijk wethouder Marnix Schlösser: ‘Je probeert alles in één plan te vangen.’

• 

  De Jeugdwet langs de meetlat

  De Tweede Kamer houdt maandag een hoorzitting over de eerste evaluatie Jeugdwet. Gemeenten staan er positief tegenover ondanks een groot aantal knelpunten, zoals de ontoereikende financiële middelen en de leeftijdsgrens 18-/18+. Er zijn oplossingen. Maar die zitten niet in aanpassing van de wet.

• 

  Verder na de verkiezingen

  Verdere versplintering en opmars van lokale partijen. Dat zijn de twee belangrijkste uitkomsten van de gemeenteraadsverkiezingen van twee weken geleden. Wat zijn de (vermeende) problemen en (mogelijke) oplossingen? Binnenlands Bestuur licht er vier uit.

• 

  Raad eerst het klasje in

  Raadsleden worden met speciale inwerkprogramma’s klaargestoomd voor de komende vier jaar. Er is nadrukkelijk aandacht voor integriteit, de Omgevingswet en regionalisering, zo blijkt uit een rondgang langs griffiers.

• 

  Loslaten op een iets hoger niveau

  Al het beïnvloedbare gemeentelijke beleid aan de samenleving overlaten. Van visie tot concrete voorstellen. Mét budget. Dat heeft Nijkerk de afgelopen jaren gedaan. Het is niet de vraag of de gemeente daarmee doorgaat, maar vooral hoe.

• 

  Een nog te gesloten bolwerk

  De tevredenheid met de lokale democratie is groot, constateert de Tilburgse bestuurskundige Julien van Ostaaijen. Maar de burger krijgt mondjesmaat echte invloed. Ook andere tegenmacht laat te wensen over. Werk aan de winkel voor lokale politici.

• 

  De eigen kracht van Koggenland

  Koggenland wil de leefbaarheid van het platteland veiligstellen. In dorpsgesprekken dragen inwoners zelf ideeën en projecten aan die in doe-teams worden uitgewerkt. Ook dragen ze actief bij aan de uitvoering. Waar nodig met hulp van de gemeente.

• 

  Fuseren moet je leren

  De afgelopen maanden zijn twee ambtelijke fusies geklapt. Hardenberg trok de stekker uit de samenwerking met Ommen, en IJsselstein maakte een einde aan de ambtelijke fusie met Montfoort. Langedijk en Heerhugowaard besloten juist tot een onderzoek naar ambtelijk samengaan. Waarom durven ze deze stap te zetten?

• 

  Vooraf formeren gaat veel beter

  De campagnes moeten nog beginnen. Toch moeten gemeenteraden nu al nadenken over het formatieproces. Althans, als zij dat op basis van ‘consent’ willen doen, met een raadsbreed gedragen programma als resultaat. Utrechtse Heuvelrug heeft er goede ervaringen mee.

• 

  De lessen van Brunssum

  Burgemeesters moeten meer instrumenten krijgen om als hoeder van de bestuurlijke integriteit te kunnen optreden. Of toch niet, want dan komt de autonomie van de gemeenteraad in het gedrang. Na het opstappen van Luc Winants spreken voor- en tegenstanders van aanvullende bevoegdheden zich uit. ‘Er zit een zekere willekeur in integriteitsonderzoek.’

• 

  Hulpvraag beter in beeld

  Als gemeente wil je de effectiviteit van sociale wijkteams in kaart brengen. Maar hoe meet en monitor je dat? Het instrument ‘Wat telt’ kan helpen. De eerste ervaringen in Eindhoven en Utrecht zijn positief. Na een pilotfase hebben beide gemeenten samen met de wijkteamorganisaties besloten het vanaf 2018 bij al hun wijkteams te gaan inzetten.

• 

  Inzicht via ‘after sales’

  Gemeenten zijn verplicht jaarlijks een onderzoek naar de cliënttevredenheid over Wmo 2015 en Jeugd uit te voeren. Een ‘moetje’; al doet niet iedereen mee. Veel gemeenten kiezen voor verdieping en verbreding, waarmee onderzoeksresultaten waardevoller worden voor beleidssturing.

• 

  Externen geven Noord-Holland feedback

  De provincie Noord-Holland heeft zich een spiegel voorgehouden. Aan 55 externe partijen is gevraagd wat zij van de provincie vinden. Wat zijn de sterke en wat de zwakke punten van het ambtelijk apparaat? En vooral ook: wat kan beter? Een van de veelgehoorde adviezen vanuit de zogeheten Omgevingsscan is dat de provincie meer lef moet tonen.

• 

  Fuserende gemeenten strijden voor btw-aftrek

  Voor gemeenten die een ambtelijke fusie zijn aangegaan, valt de afschaffing van de verruimde koepelvrijstelling rauw op het dak. Vanaf 1 januari moet er weer btw worden betaald over de aan hen geleverde diensten. De gemeenten laten het er niet bij zitten en ook de Kamer gaat zich roeren. 

• 

  Vertrouwen in decentralisaties stijgt ietsjes

  Het vertrouwen in de decentralisaties maatschappelijke ondersteuning, ouderenzorg en jeugdhulp neemt licht toe, maar bijna de helft van de Nederlanders is nog steeds sceptisch. De waardering voor de jeugdhulp en die voor de sociale wijkteams is het afgelopen jaar afgenomen. Dat blijkt uit onderzoek van I&O Research. 

• 

  Gezin aan zet bij jeugdhulp

  Veertien gemeenten in de regio’s Amsterdam- Amstelland en Zaanstreek-Waterland gaan de specialistische jeugdhulp anders opzetten. In plaats van een reeks behandelingen wordt het te behalen resultaat ingekocht. ‘We stellen de vraag: wat gaat niet goed in je leven?’

• 

  Leren denken als een generalist

  Utrecht telt sinds 2015 achttien buurtteams die met een vooraf vastgesteld budget de basiszorg sociaal en jeugd moeten leveren. Medewerkers zijn enthousiast en willen niet terug naar ‘vroeger’. Het prikkelt de innovatiekracht om te komen tot gezamenlijke oplossingen voor individuele cliënten.

• 

  Hiaten met een grote H

  De hoogste bestuursrechter heeft inmiddels twee ‘losse eindjes’ in de Wmo 2015 afgedicht. Het zal niet de laatste keer zijn, voorzien advocaten. Ook in de Jeugdwet zitten enkele hiaten die om richtinggevende uitspraken van de Centrale Raad van Beroep schreeuwen.

• 

  ‘Vertrouw gemeenten nu eens’

  Rust in de tent. Dat is de boodschap van de Raad van State inzake interbestuurlijke verhoudingen. Vice-president Piet Hein Donner en Staatsraad Jan Franssen kijken dan ook met zorg naar de rol van het rijk in het sociale domein. ‘Wij vinden het te vroeg om gemeenten te verplichten beschut werk in te richten.’ 

• 

  ‘We missen een jeugdpartij’

  Gemeenten moeten ruimte geven aan innovatie in de jeugdhulp en een nieuw kabinet moet de Jeugdwet met rust laten. Dat stelt voorzitter Hans Spigt van Jeugdzorg Nederland. ‘Als we niet oppassen, zijn we de jeugdzorg van gisteren aan het organiseren.’

• 

  Speuren naar ‘rechterproof’ zorgbeleid

  Gemeenten worstelen met het ‘rechterproof’ maken van hun huishoudelijke hulpbeleid. De hoogste bestuursrechter besliste medio mei dat sturen op resultaat mag, maar wel onder voorwaarden. De zes gemeenten in de regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden zijn sindsdien bezig met de zoektocht om het beleid in lijn met de Wmo 2015 te krijgen.

• 

  Gemeenten onder dwang minder sober

  De eigen bijdrage voor Wmo-voorzieningen is dit jaar in tientallen gemeenten verlaagd of afgeschaft. En vanaf januari gaan nog meer gemeenten dat doen. Dat blijkt uit een update van het eerder dit jaar gehouden, spraakmakende Binnenlands Bestuur-onderzoek naar zorgmijding.

• 

  ‘Wees blij met code oranje’

  Code Oranje wil de democratie vernieuwen via experimenten in voorhoedegemeenten. Nadat initiatief nemer Bert Blase bij minister Plasterk op de koffie kwam, is deze ‘nog enthousiaster’. Een dubbel interview. ‘Er staat nergens in de Grondwet hoeveel stoelen in een raadszaal staan.’

• 

  Tekort Jeugdzorg kent meerdere oorzaken

  Ruim de helft van de gemeenten komt dit jaar niet uit met het rijksbudget voor de jeugdhulp en vreest structureel rode cijfers te moeten schrijven. Het verdeelmodel en de toegenomen zorgvraag zijn twee oorzaken, maar er zijn er meer. Binnenlands Bestuur zet de belangrijkste oorzaken van de (dreigende) tekorten op een rijtje.

• 

  Het gevecht om grip

  De gemeentebegroting gaat voor een groot deel op aan zorg. Maar hoe meet je de afgesproken ‘vergroting van zelfredzaamheid’ of de ‘versterking van de eigen kracht’? Een rondgang langs gemeenten. ‘Kijken naar outcome is nieuw voor ons.’

• 

  Jeugd zorgenkindje nr. 1

  De jeugdzorg levert gemeenten blijkens een enquête van I&O Research de meeste hoofdbrekens op. Er is, in vergelijking met de Wmo en de Participatiewet, te weinig budget, te weinig personeel en te weinig sturingsinformatie. Bij de Wmo worden de minste knelpunten verwacht.

• 

  Omstreden hulptroepen

  Ruim 5.300 burgerraadsleden zijn naast zo’n 8.900 raadsleden in gemeentehuizen actief. ‘Het mag een onsje min der’, vindt de een. Juist niet, stelt de ander. ‘Het is een prima manier om mensen te laten kennismaken met de politiek.’ Over plussen en minnen van de inzet van niet-raadsleden lopen de meningen uiteen.

• 

  Actieplan voor vitaler Limburg

  
  Wettelijk heeft de provincie geen bemoeienis met het sociale domein. Toch heeft de provincie Limburg het voortouw genomen, in overleg met gemeenten en andere betrokkenen. Resultaat: de Sociale Agenda Limburg 2025.

• 

  Actie in plaats van bureaucratie

  De Taskforce Brabant Zeeland heeft bij de aanpak van ondermijnende criminaliteit gewerkt als broodnodige knuppel in het hoenderhok. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Bij de aanpak van andere complexe problemen kunnen netwerkorganisaties leren van de aanpak van de Taskforce, die altijd plussen en minnen heeft.

• 

  Zoover voor de jeugdhulp

  De regio West-Brabant-West stapte over op resultaatfinanciering in de jeugdhulp. En de vervolgstap is al in de maak: kwaliteitsmeting door cliënten. ‘We zijn met elkaar een soort black box in gegaan; op zowel inhoud als op financiën.’

• 

  Kracht regio beter benut

  Maak als regio het verschil, adviseerde de Studiegroep Openbaar Bestuur dit voorjaar. Gelderland pioniert al een paar jaar met deze werkwijze. Zes regio’s in de provincie hebben elk hun eigen economische agenda. ‘Bij de Veluwe en de Achterhoek heb je de kern zo te pakken, in andere gebieden is eerst meer dialoog nodig.’

• 

  Regionaal roeien met bestaande riemen

  De Noordoost-Brabantse gemeenten werken zo licht waar het kan en zo zwaar als het moet regionaal samen. Adoptieteams en het zogeheten Vijftallenoverleg zijn enkele van de instrumenten die de regio inzet om effectief verlengd lokaal te sturen.

• 

  Gezocht: invoelende partner

  De oudste gemeente van Noord-Holland gaat per 2019 fuseren. Met wie, dat wordt de 5.500 inwoners van Haarlemmerliede en Spaarnwoude eind deze maand duidelijk. Potentiële huwelijkskandidaten zijn zorgvuldig gescreend. Nu moeten de elf raadsleden beslissen.

• 

  Poetsdoeken moeten uit de kast

  Gemeenten die de huishoudelijke hulp hebben geschrapt, generiek hebben versoberd of op een andere leest hebben geschoeid, moeten aan de bak. En de geldbuidel trekken. Want huishoudelijke hulp valt onder de Wmo 2015, zo heeft de hoogste rechter bepaald.

• 

  Overschotten en wel daarom

  Blijkens onderzoek van Binnenlands Bestuur hebben negen op de tien gemeenten in 2015 geld overgehouden van hun Wmo-budget. De Tweede Kamer eist een analyse van staatssecretaris Van Rijn. Om hem op weg te helpen alvast vier mogelijke oorzaken en een vooruitblik.

• 

  Lef loont bij inkoop zorg

  Zaltbommel nam de inkoop Wmo en jeugdzorg flink op de schop. De gemeente heeft nu met 52 lokale aanbieders vijfjarige contracten gesloten. Er is landelijke interesse voor de bijzondere aanpak.

• 

  Dáág uurtje factuurtje

  Hardenberg en Ommen voerden over de hele linie van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) resultaatbekostiging in. En het werkt. Het bespaart de gemeenten geld en van klanten, die de zorg meer naar hun eigen voorkeur kunnen indelen, is nog geen klacht binnen.

• 

  Raadslid heeft dikke huid

  Ondanks intimidaties, bedreigingen, stapels papierwerk en vele vergaderuren vinden raadsleden hun werk zo leuk, dat ruim zes op de tien zich over twee jaar opnieuw kandidaat willen stellen.

• 

  Wmo-tarief soms vier keer zo hoog

  Niet alleen tussen gemeenten, maar ook bínnen gemeenten worden verschillende tarieven voor Wmo-voorzieningen gehanteerd. In bijna één op de drie gemeenten zijn de tarieven dit jaar opnieuw fors gestegen, soms met ruim 200 procent.

• 

  Boven bijstand? Betalen maar!

  Raadsvragen, een Kamerdebat, boze telefoontjes, tweets en mails. Zorgmijding door (te) hoge eigen bijdragen leidt tot commotie. Cliënten op bijstandsniveau krijgen hun gestegen zorgkosten doorgaans vergoed, maar mensen met een modaal inkomen zien de rekening soms vertienvoudigd.

• 

  D-day voor poetshulp hoogste rechter gaat principiële uitspraak doen

  Voor gemeenten die de huishoudelijke hulp hebben geschrapt of versoberd nadert de ontknoping. De hoogste rechter buigt zich volgende maand over de vraag of huishoudelijke hulp nu wel of niet onder de Wmo 2015 valt. Duidelijkheid is hard nodig.

• 

  Kwart mijdt dure zorg

  Een kwart van de Nederlanders ziet af van zorg en ondersteuning door de hoge eigen bijdragen die zij voor Wmo-voorzieningen moeten betalen. Burgers worden vooraf nauwelijks geïnformeerd over het bedrag dat ze voor hulp moeten neertellen, ook niet als dit omhoog gaat.

• 

  De schepping van een drieëenheid

  De gemeentesecretarissen van het ambtelijk gefuseerde Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk krijgen geregeld bezoek van gemeenten die zich ook oriënte­ren op een ambtelijke fusie. Ze delen graag hun ervaringen. ‘We waadden tot onze knieën door de modder.’

• 

  Niet miepen, aanpakken

  Het democratisch gat bij samenwerkingsverbanden kan en moet worden gedicht. Als het niet gebeurt, dan blijft er volgens Jacques Wallage, voorzitter van de Raad voor het openbaar bestuur (Rob), maar een optie over: grootschalig herindelen.

• 

  Doe gewoon wat nodig is

  Sociale wijkteams worstelen met hun beleidsvrijheid. Leg niet alles opnieuw vast in verordeningen, zegt voorzitter Han Noten van de Transitiecommissie.

• 

  ‘Ik snap de enorme worsteling’

  Ze hebben pech, de gemeenten die vinden dat ‘Den Haag’ zich minder moet bezig­houden met de gedecentraliseerde taken Wmo 2015 en de jeugdzorg. ‘We bemoeien ons wél met elkaar’, stelt staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) resoluut.

• 

  Ambtelijke fusie: hit of shit

  Nadat in 2008 de eerste ambtelijke fusie een feit was, zijn er vele gemeenten gevolgd die wel nauw willen samenwerken, maar niet hun zelfstandigheid willen opgeven. Deze samenwerkingsvorm lijkt aan populariteit te winnen. Tot afschuw van criticasters.

• 

  Geen bonnetjes, geen sturing

  Zonder facturen is monitoring in de jeugdzorg onmogelijk. De redenen van het uitblijven van bonnetjes zijn divers, maar de gevolgen groot. Voor onder meer de inkoop en innovatie, maar ook voor de gemeentelijke jaarrekeningen.

• 

  Meer snijden in zorg taboe

  Nog meer gemeentelijke bezuinigingen op onder meer (ouderen)zorg, openbare orde en huishoudelijke hulp en de leefomgeving roept bij inwoners weerstand op. Toch gaat dat gebeuren, voorspellen ambtenaren. Het bezuinigingsleed is nog niet geleden.

• 

  Jeugdhulp op maat in Haaglanden

  Mopperende raden over het ontbreken van zeggenschap bij de inkoop jeugdzorg. Dat wilden de tien zorgwethouders in Haaglanden niet nog eens. Voor 2016 vormen lokale plannen de basis. Al werd er vervolgens wel weer met z’n allen ingekocht.

• 

  De TomTom voor Renkum

  De Renkumse raad heeft de touwtjes strak in handen. Tenminste: aan de voorkant van de besluitvorming. Daarna resteert loslaten, af en toe prikken en het college controleren. Heeft Renkum meteen de oplos­sing voor het democratische gat bij samenwerkingsverbanden?

• 

  Vage wet, veel claims

  Na de decentralisaties zorg, jeugd en werk hangen gemeenten dwangsommen en schadeclaims boven het hoofd. Ook vrezen ze hun beleid op last van de rechter te moeten aanpassen. ‘Ingeboekte bezuinigingen kunnen alsnog verdampen.’

• 

  Overwerken, zelfs op zaterdag

  Duizenden bezwaarschriften rondom de huishoudelijke hulp zijn de afgelopen maanden bij gemeenten ingediend. Om ze tijdig te kunnen afhandelen is de ambtelijke capaciteit uitgebreid of houden de bezwaarschriftencommissies meer zittingen.

• 

  ‘Ga inkopen op inhoud’

  Bij een kwart van de zorg­regio’s en zorginstellingen schoot de Transitie Autoriteit Jeugd het afgelopen jaar al te hulp. Voorzitter Marjanne Sint verwacht nog meer circus. Haar oplossing: ‘Inkoop en inhoud moeten dichter bij elkaar worden gebracht.’