Recente Artikelen

• 

  Wolf wacht bed van regels

  Provincies werken aan een herziene versie van het ‘draaiboek wolf’, nu het roofdier bijna 150 jaar nadat het dier in Nederland was uitgeroeid terug is.

• 

  Groene gemeenten kopen nog steeds liever diesels

  De gemeente Roosendaal heeft in het beleidsplan 'Roosendaal Future Proof' fraaie voornemens opgeschreven over meer groen, wateropvang, duurzame energie en mobiliteit. Maar ondanks de mooie plannen gunde de afdeling inkoop van de gemeente de vervanging van maar liefst 23 wagens voor openbare werken in 2017 toch nog aan een leverancier van dieselvoertuigen. 

• 

  Weg met de roetbak

  Eind oktober besloot de gemeente Arnhem om een milieuzone in te stellen. Diesels van vóór 2004 mogen per 1 januari 2019 de binnenstad niet meer in. Over oude benzinewagens rept het verkeersplan in Arnhem niet. De stad heeft sinds 2014 al een milieuzone voor oudere vrachtwagens (ouder dan de Euro-4-norm). 

• 

  Duurzame warmte van moeder aarde

  Geothermie (of aardwarmte) geldt als een van de kanshebbers om afscheid te nemen van ons op aardgas gestookte HR-keteltje. Sinds twee jaar zingt flink rond dat we “van het gas af” moeten. Nederland heeft zich gecommitteerd aan de klimaatafspraken van Parijs, dus staat nu in het regeerakkoord dat de nieuwe huizen in Nederland niet meer met gas mogen worden aangelegd en dat de bestaande woningvoorraad moeten worden verduurzaamd. 

• 

  Grote steden gaan afval nascheiden

  Deze week startte Europa's grootste afvalverwerker AVR in Rozenburg met de bouw van een scheidingsinstallatie. Vanaf medio 2018 gaat de installatie plastic verpakkingsafval en drankkartons afscheiden uit restafval. Pas daarna wordt het restafval verbrand. Al ver voor de eerste paal de grond in ging, meldden zich gretig de eerste gemeenten.

• 

  Gemeenten gaan circulair

  Steeds meer gemeenten brengen in kaart hoeveel grondstoffen de stad in gaan, en hoeveel er als afval er weer vrijkomen. Beide stromen in balans brengen, is werken aan een circulaire economie. In Amsterdam liet wethouder Duurzaamheid Abdeluheb Choho (D66) het Amsterdamse adviesbureau Circular economy in 2014 meteen uitzoeken welke grondstoffen de stad in gaan en welke er als afval weer uitgaan.’Bouwstoffen en voedsel bleken de grote stromen. Ik wilde geen enorm plan voor de toekomst opstellen, maar in een serie concrete projecten ervaring opdoen en leren.’

• 

  'Groene markt haalt ons in’

  Duurzame ontwikkeling speelde gedurende dertig jaar een belangrijke rol in het debat tussen overheid, marktpartijen en belangenorganisaties. 'Het waren fijne gesprekken, maar het heeft weinig opgeleverd', constateert professor Harmen Verbruggen, milieu-econoom in zijn afscheidsrede vorige maand aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

• 

  Alle zeilen bij voor windenergie op land

  Tergend langzaam voltrekt zich de ambitieuze opgave om 6000 MW windenergie op land te bouwen. Uit de vandaag verschenen monitor wind op land blijkt dat er in 2016 347 MW is bijgekomen ten opzichte van 2015. In totaal stond er eind 2016 3297 MW aan productief vermogen, aldus de monitor, ofwel 55 procent van de opgave.  

• 

  Vastgoed verduurzamen met energieprestatiecontracten

  Maar liefst 34 procent energiebesparing per jaar en 18 procent besparing op de onderhoudskosten. Dat presteren negen gemeentelijke overdekte zwembaden in Rotterdam al sinds 2011, elk jaar weer. En het staat al vast dat ze dit tot 2021 volhouden. Nog opzienbarender is dat de gemeente Rotterdam amper omkijken heeft naar de prestatie van minder verbruik van gas, stroWie levert dan die wonderbaarlijke prestatie? Een zogeheten ESCo, acroniem van energy service company, klaart deze klus van verduurzaming van het maatschappelijke vastgoed.

• 

  Wind als constante inkomstenbron

  De ambitie om in 2020 liefst 6000 MW windenergie op land – goed voor eenvijfde van de huidige elektriciteitsvraag – ligt redelijk op schema ligt. Die slordige 2000 molens van honderdvijftig tot tweehonderd meter hoog komen er echter zelden zonder slag of stoot. Bezorgde bewoners vrezen waardedaling van huizen, geluidhinder en slagschaduw; natuurorganisaties zien verrommeling van het landschap. 'Zet belanghebbenden zelf aan de tekentafel'.

• 

  Moerdijk dreigt te botsen met provincie over windmolens

  Deze week mochten de inwoners van Moerdijk en Drimmelen naar een inloopavond van hun gemeentebesturen en de provincie Brabant. Eerder gingen Breda en Zundert hen voor. Bewoners mochten hun mening geven over maar liefst 24 varianten voor de bouw van dertig tot veertig windmolens langs de A16. Eind 2020 moeten die molens 100 MW energie leveren, genoeg voor 60 duizend huishoudens.

• 

  Gemeenten op zoek naar duurzame energie

  De roep om 'aardgasloze wijken' klinkt steeds luider. Duidelijk is dat het Slochteren-aardgas, dat Nederland na de Tweede Wereldoorlog schatrijk maakte, zijn langste tijd heeft gehad. 'En', zegt Jan van der Meer, 'wat veel mensen niet weten, is dat vijftig jaar na de aanleg het aardgasnet op veel plaatsen in het land aan vervanging toe is. Al die buizen toch vervangen, is een regelrechte desinvestering, want een tweede afschrijvingstermijn halen ze niet. Binnen nu en vijftig jaar is het allang gedaan met aardgas'.

• 

  Grote rol gemeenten bij verduurzamen energie

  Veel gemeenten waren al langer bezig met alternatieven, maar sinds minister Kamp begin december  plechtig verkondigde dat Nederland in 2050 'aardgasvrij' moet zijn, worden er steeds meer plannen gesmeed. Tot nog toe kreeg duurzame elektriciteit van wind en zon de meeste aandacht. Maar hoe komen we aan duurzame warmte en, niet te vergeten, warm water voor de douche? Die zoektocht gaat nu volop beginnen. De vraag naar warmte vormt nog altijd dertig procent van de energiebehoefte van Nederland.

• 

  Protesten tegen aardgaswinning

  Het eerste lijsttrekkersdebat voor de Tweede Kamerverkiezingen vond deze week plaats in Groningen. En vanzelfsprekend gaat het dan over de aardgaswinning, aardbevingen, de schade aan de huizen en de compensatie daarvoor. Lijsttrekkers van de oppositiepartijen buitelen over elkaar heen de aan de NAM beloofde 24 miljard m³ per jaar terug te draaien naar 12 miljard. 

• 

  Veel fraaie kralen maar nog geen ketting

  'Er gebeuren hele mooie dingen, ik zie ze als schitterende kralen. Om de gehele waarde ervan te overzien, zouden ze aan een ketting moeten worden geregen.' Dat zegt Jacqueline Cramer in een reactie op de serie artikelen in Binnenlands Bestuur over duurzame innovaties bij de overheden.

Recente Achtergrond Artikelen

• 

  Vele wegen naar zero-emissie

  Steeds meer steden richten milieuzones in voor sterk vervuilend verkeer. Arnhem, Utrecht en Rotterdam weren oude diesels, Amsterdam focust vooral op zakelijk verkeer. De wirwar aan lokale regels staat ter discussie. Welke aanpak werkt het best?

• 

  Gratis goud uit de grond

  Warmtenetten die draaien op kokend heet water uit de grond. Geothermie lonkt als duurzaam alternatief voor aardgas. Maar de opstart-investeringen belopen in de miljoenen. ‘We moeten als overheid uitstralen dat het ons menens is.’

• 

  Scheiding in afvalland

  Waar kleine gemeenten vasthouden aan gescheiden afvalinzameling, kiezen steeds meer grote steden voor verwerkers die het huisvuil achteraf splitsen. Goedkoper, gemakkelijker en met beter resultaat. Maar hoe hou je de burger bij het afvalprobleem betrokken? 

• 

  Afval als nieuwe asset

  Steeds meer gemeenten brengen in kaart hoeveel grondstoffen de stad in gaan. Maar ook hoeveel er als afval weer vrijkomen. Hoe breng je beide stromen beter in balans? De circulaire uitdaging blijkt bindmiddel tussen voorheen gescheiden werkende gemeentelijke diensten.

• 

  ‘Groene markt haalt ons in’

  Duurzame ontwikkeling maakt plaats voor groene groei en de markt neemt het voortouw, constateert de afscheidnemende hoogleraar milieu-economie Harmen Verbruggen. Hebben we op het gebied van energie en afval nog een actieve rol voor de overheid nodig? 

• 

  Stroomslurpers de deur uit

  ESCo is het nieuwe toverwoord bij het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed. Een dergelijke energy service company neemt het gebouwbeheer van de gemeente over. Met door energiebesparingen lagere kosten. Steeds meer gemeenten gaan overstag.

• 

  Wind als constante inkomstenbron dorp

  In 2020 moeten windmolens op land eenvijfde van de elektriciteit leveren. De daarvoor benodigde 2.000 enorme molens komen er zelden zonder slag of stoot. Omwonenden vrezen waardedaling van hun huizen, geluidshinder en slagschaduw; natuurorganisaties zien verrommeling van het landschap. De oplossing? ‘Zet belanghebbenden aan de tekentafel.’

• 

  Hoogleraar Urban Futures Maarten Hajer: ‘Gebruik stad als proeftuin’

  De stad moet loskomen van de verslaving aan olie en gas, zoveel is zeker. Niet alleen het klimaat is er mee gediend. Als ook sociale opgaven meeliften, zal tegelijkertijd de economie, de zorg en de leefbaarheid verbeteren. Dat betoogt professor Maarten Hajer in zijn oratie Future Studies aan de Universiteit van Utrecht.

• 

  Geen nota, toch warm

  Rijswijk en Gorinchem pionieren met aardgasloze wijken. Nu de bouw aantrekt, hebben projectontwikkelaars minder boodschap aan klimaatdoelen. Ten onrechte, vindt warmteregisseur Jan van der Meer. ‘De tijd is rijp voor een decentralisatie op energiegebied.’ Tweede deel van een serie.

• 

  Mooie kralen, maar geen ketting

  Aan initiatieven op het gebied van duurzaamheid geen gebrek. Maar regelgeving werkt soms tegen en regionale regie ontbreekt. Hoogleraar Saskia Lavrijssen en oud-milieuminister Jacqueline Cramer overzien in dit slotdeel van de serie het duurzame aanbod. ‘We moeten sneller opschalen.’

• 

  Verwarming op vrieswater

  Met het verduurzamen van eigen vastgoed brengt de overheid de eigen energie-ambities in praktijk. En geeft ze burgers en ondernemers het goede voorbeeld. Kansloze kantoren kunnen via ruimte lijke beleids regels worden omgebogen tot gewilde, duurzame locaties. ‘Over tien jaar kan ons gemeentehuis verder als zorgcentrum.’
  
  Duurzaamheid moet, maar op welke manier maken gemeenten, provincies en waterschappen dat concreet? Een serie brengt kansrijke initiatieven in beeld. 

• 

  Duurzame dijk gaat langer mee

  Het loont voor overheden om hergebruik op te nemen in de aanbestedingscriteria. Waterschap Rivierenland werkt met regionale aannemers aan een duurzame klimaatdijk. Rijkswaterstaat bespaart jaarlijks miljoenen op nieuw kantoormeubilair.

• 

  Fruit van eigen dak

  Grote steden ontdekken het dak als groengebied. En dan geen ‘ecologiese daken’ met sedumplantjes meer maar polderdaken, dak-akkers en dakparken. Het levert zuurstof en filtering van fijnstof op en draagt bij aan waterberging.

• 

  Slappe pap als waterwal

  De zeedijk in Groningen moet dringend versterkt. Dat gebeurt niet met stenen en asfalt, maar met gerijpt baggerslib uit de Eems-Dollard. De natuur gedijt en de kosten zijn lager.

• 

  De grote stad als roeteiland

  De lucht in de grote steden is ongezond tot zeer ongezond, vooral door het autoverkeer. Ten opzichte van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag doet Utrecht het opmerkelijk minder slecht, zo blijkt uit een onderzoek van Milieudefensie. Hoe komt dat?

• 

  Nieuwe kans voor de kievit

  Het gaat slecht met de Nederlandse weidevogels, de aan boeren uitgekeerde subsidies voor agrarisch natuurbeheer ten spijt. Nieuwe, grootschalige collectieven van boeren moeten het tij gaan keren. ‘De kennis en motivatie in de streek wordt zo beter benut.’

• 

  Schaduw over zonnestroom

  De groei van het aantal zonnepanelen dreigt te stranden op beschikbaarheid van daken. Koppeling van huizen aan collectieve zonnecentrales biedt uitkomst. Maar die vallen buiten de hypotheek­verstrekking. En liggen ze in een andere postcode, dan vormen energieregels een obstakel. ‘Klimaatambities voor steden lopen gevaar.’

• 

  Vlamloze wijken

  De komende jaren krijgen steeds meer huishoudens een slimme energiemeter. Dat helpt energie te besparen en hun verbruik op de productie af te stemmen. Het scheelt netbeheerders miljarden aan verzwaring van het elektriciteitsnet.

• 

  Goudmijn natuurgraf

  Steeds meer mensen kiezen voor een eeuwig graf in het vrije veld. Natuurbegraven kan zo een nieuwe economische pijler worden voor natuurgebieden en landgoederen. Tegenstanders vrezen natuur met een grafstemming. ‘Het moet geen wildgroei worden.’

• 

  100 dagen scheiden

  350 milieubewuste Zwollenaren brachten hun hoeveelheid restafval terug tot 10 procent van het landelijk gemiddelde. Het geheim: positieve feedback en identificatie met het project. Maar hoe krijg je ook de achterstandswijk aan het scheiden?

• 

  De strijd om het statiegeld

  Geen milieuonderwerp waarover voor- en tegenstanders elkaar zo hartstochtelijk in de gordijnen jagen als statiegeld. Nu staat de heffing op grote plastic frisdrankflessen ter discussie. De spanning loopt op.

• 

  Een steeds grotere gifkaart

  Na de affaire ‘Lekkerkerk’ in 1980 moest de vervuilde bodem in Nederland binnen één generatie schoon. Het dit voorjaar afgesloten convenant Bodem en ondergrond maakt dat tot een illusie. Sterker: de bodem wordt alsmaar vuiler.

• 

  Duurzaamheid, zei u?

  De publieke sector maakt geen werk van duurzaamheid, zegt Willem Lageweg, directeur van MVO Nederland. Het wordt niet gemeten en er wordt niet over gerapporteerd. ‘De situatie is urgent met een hoofdletter U.’

• 

  Offensief tegen zwerfafval

  De grote steden gaan vervuilers van de openbare ruimte harder aanpakken. ‘Wie een hele zak met McDonald’s -resten op straat leeggooit, kan rekenen op een pittig bedrag als geldboete.’

• 

  ‘Restwarmte is het nieuwe gas’

  Stadsverwarming is een oude manier om woningen warm te krijgen. Ging dat vroeger met kolen en gas, moderne warmtenetten bieden uitgelezen kansen om de grootschalige leidingstelsels te verduurzamen. Restwarmte van de industrie, biomassa en op termijn met warmte uit de aarde.