Gelderland vergeet eigen rol in aanleg fietsroutes

Gelderland jaagt gemeenten met succes op om hoogwaardige fietsroutes aan te leggen, maar de provincie is op dat vlak zelf niet het toonbeeld van voortvarendheid.

65 miljoen euro

Dat constateert de Rekenkamer Oost-Nederland in haar vandaag gepresenteerde onderzoeksrapport Flink Doortrappen. Gelderland heeft verschillende initiatieven genomen om het fietsgebruik te stimuleren. Via subsidies aan gemeenten heeft de provincie 65 miljoen euro geïnvesteerd in de aanleg van hoogwaardige fietsroutes, waar het aantal fietsers ook duidelijk toeneemt. ‘Een mooi resultaat’, aldus de onderzoekers. ‘Tegelijkertijd zien we dat er geen sprake is van een samenhangende en duidelijk gerichte inzet door de provincie om haar doel van 35 procent fietsverplaatsingen in 2030 te bereiken. En dat de aanpassing van een fietspad in beheer van de provincie tot hoogwaardige fietsroute nog niet gedaan is, terwijl de provincie dit wel van gemeenten vraagt.’

Apeldoorn-Deventer

De onderzoekers halen als voorbeeld de route Apeldoorn-Deventer aan. Dat fietspad in beheer van de provincie is nog niet op hoogwaardig niveau gebracht, terwijl de gemeentelijke delen al sinds 2017 klaar zijn. Dat strookt volgens de Rekenkamer niet met de subsidievoorwaarde dat routes volledig worden aangelegd, die de provincie aan gemeenten stelt.

Minder drukte op wegen

De provincie wil fietsen stimuleren om op die manier bij te dragen aan schonere mobiliteit en minder drukte op het stedelijke wegennetwerk. Daarom heeft Gelderland als doel gesteld dat 35 procent van alle verplaatsingen in de provincie in 2030 met de fiets gebeurt. Hoe de provincie dat doel denkt te bereiken, is volgens de Rekenkamer qua instrumentarium en financiële middelen niet uitgewerkt. ‘Er is geen structureel budget voor fietsstimulering en eerder vastgesteld beleid lijkt op de achtergrond geraakt. Werkagenda’s die zouden worden opgesteld voor fietsinfrastructuur zijn er niet gekomen. Er is daarom over de jaren geen sprake van een samenhangende en duidelijk gerichte inzet door de provincie om haar doel voor fietsgebruik te bereiken’, zo moeten de onderzoekers vaststellen.

Toename fietsverkeer

Wel heeft de provincie flink geïnvesteerd in fietsinfrastructuur, vooral met incidentele subsidies aan gemeenten. De provincie verleende in de periode 2015-2022 92,5 miljoen euro subsidie voor fietsroutes, waarvan 65 miljoen euro voor de aanleg van hoogwaardige fietsroutes. Daarbij is volgens de Rekenkamer ook resultaat te zien: het aantal fietsers neemt op de hoogwaardige routes duidelijk toe.

Lopen

Dat mooie resultaat ten spijt, is de doelstelling van 35 procent fietsverplaatsingen in 2030 volgens de onderzoekers nog niet in zicht. Een reden dat de doelstelling verder uit beeld lijkt te raken, is een stijging van het percentage mensen dat loopt. Dat leidt tot het dalen van het percentage fietsverplaatsingen. De Rekenkamer adviseert Provinciale Staten van Gelderland daarom de doelstelling voor de fiets te heroverwegen en daarbij de samenhang met andere manieren van verplaatsen te benoemen. Want lopen draagt, net als fietsen, immers bij aan de doelen schonere mobiliteit en minder drukte op de wegen.