Rijksadviseurs optimistisch over wijkaanpak

Het College van Rijksadviseurs (CRA) gaat onderzoek doen naar de effecten van wijkverbetering. Ervaringen in vijftien wijken hebben sinds 2009 laten zien dat fysieke ingrepen in de openbare ruimte kunnen helpen om sociale problemen aan te pakken, stelt het CRA.

Reacties op SCP-rapport

Daarmee gaan ook de Rijksadviseurs, onder wie Rijksbouwmeester Frits van Dongen, in tegen de conclusies uit een rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau van afgelopen zomer. De investeringen in Vogelaarwijken hebben nauwelijks effect gehad, constateerde het SCP uit een evaluatie en vergelijking met soortgelijke wijken. Het SCP gaf toen al aan dat de uitkomsten van het onderzoek niet altijd ‘stroken met de positievere ervaringen van beleidsmakers die zich intensief met het krachtwijkenbeleid bezighouden.’ Dat bleek uit de soms heftige reacties die het rapport opriep bij onder andere wethouders en later ook woningcorporaties. Onlangs presenteerde ook Karien Stronks, hoogleraar sociale geneeskunde, onderzoek waaruit blijkt dat krachtwijkenbeleid een gunstig gezondheidseffect heeft.

Bewoners bewust van eigen gedrag

Het CRA ziet eveneens positieve effecten, zegt Nicoline Kok, projectleider van het project Oog voor de buurt, van het atelier Rijksbouwmeester. 'Je ziet dat bewoners in projectwijken zich meer bewust worden van hun eigen gedrag en de uitstraling daarvan op hun woonomgeving.' Het atelier Rijksbouwmeester begeleidt op verzoek van gemeenten enkele wijkprojecten door verschillende partijen bij elkaar te brengen in het "ontwerpproces".

Multidisciplinaire aanpak

De fysieke (her-)inrichting van een wijk vergt meer dan sec ontwerpen, stelt Kok. 'Een stedebouwkundige, architect of socioloog vliegen de problemen van een wijk op heel verschillende wijze aan. Door professionals met uiteenlopende achtergronden bij elkaar te brengen, komt een proces op gang dat veel verder gaat dan het opnieuw inrichten van een groenstrook. Zo kijkt een sociale wetenschapper naar de informele economie in een wijk, naar criminaliteit en onveiligheid. Veel wijkproblemen kun je niet eenzijdig oplossen met een fysieke ingreep, die vragen om een multidisciplinaire aanpak.' 

Zorg in de wijk

Komend jaar heeft het CRA budget om drie of vier projecten op deze wijze te begeleiden, onder andere een project over zorg in de wijk. Na de eerdere focus op krachtwijken, gaat de aandacht inmiddels ook uit naar wat de ontwerpteams kunnen betekenen voor de specifieke leefbaarheidsproblemen in groeikernen. In het werkprogramma voor komend jaar kondigt het CRA verder aan te willen ondezoeken wat de effecten zijn van fysieke interventies in groeikernen. Ook komt er een inventarisatie van de ingrepen en effecten daarvan in probleemwijken.