De samenleving als leeromgeving. Dat is een van de belangrijkste thema’s in de Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek 2015-2025 ‘De waarde(n) van weten’ waarmee het ministerie van OCW de koers uitzet voor het hoger onderwijs voor de komende tien jaar. Studenten moeten meer in contact komen met de praktijk. En waar kan die leeromgeving nu beter vorm krijgen dan in de stad?
De opkomst was groot bij de bijeenkomst van de #roadmapnexteconomy van de Metropoolregio Rotterdam - Den Haag afgelopen vrijdag. Onder leiding van Jan Rotmans werden twee belangrijke onderwerpen behandeld. Jeremy Rifkin leidde ons in full speed door zijn derde industriële revolutie en de Slowaakse Maroš Šefcovic (Vice-president EU) trapte af met een uiteenzetting waarin naar voren kwam dat de energietransitie toch echt vanuit Europa en dus Rotterdam gaat komen.
Afgelopen week las ik een stuk in The Guardian waarin duidelijk wordt dat een Tinder voor steden de stedelijke ontwikkeling inclusiever kan gaan maken. Nu deed ik op Binnenlands Bestuur ten tijde van het woonreferendum ook al eens een oproep om met hulp van dromen en Big Data onze collectieve wensen inzichtelijk te maken. Funda deed afgelopen week een poging door verzamelde big data (clicks en zoekresultaten) en dromen te analyseren en wat blijkt: kopers zoeken iets radicaals anders dan wat de markt op dit moment aanbiedt.
De groeiende industrie vraagt volgens diverse experts om nieuwe hoogwaardige bedrijfsruimten en bedrijventerreinen, zelfs extra bedrijventerreinen. VBO Makelaar maakt zich zorgen. Wat namelijk te doen met de huidige leegstand?
Rotterdam gaat verouderde woningen slopen. Die zijn nu nog betaalbaar voor minder draagkrachtige bewoners, maar de nieuwe woningen zullen flink duurder uitvallen. Dat levert een fiks dilemma op. Nieuwbouw en renovatie dragen bij aan de ambitie om te komen tot een energieneutraal woningenbestand. Die woningen zijn dan wel minder goed betaalbaar voor de laagste inkomens. De gemeente wordt verweten kwetsbare bewoners de stad uit te jagen.
Ons voedselsysteem staat voor een grote opgave. Voldoende gezond, veilig en duurzaam geproduceerd voedsel moet beschikbaar en toegankelijk worden voor iedereen. Vandaag komen de meest invloedrijke beslissers uit de Nederlandse voedselwereld bij elkaar op de eerste Nationale Voedseltop om zich hierover te buigen. De lat ligt hoog: over vijf jaar moet Nederland wereldwijd koploper zijn in gezonde en duurzame voeding. Om dat te bereiken kan de Rijksoverheid niet om de steden heen.
De omgeving van de mens is de medemens. Deze acht woorden van Jules Deelder geven prachtig weer wat onze aandacht behoeft. Ik las het gedicht op een muur aan de Nieuwe Binnenweg in Rotterdam. Het gedicht hangt er sinds 1 november 2011 en is gerealiseerd door kunstproducent Mothership. Ik moest aan het gedicht denken toen ik de afgelopen dagen de hoeveelheid nieuws zag rond de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump, en de flarden van nieuws over onze nieuwe voorzitter van het Europees Parlement, Antonio Tajani.
De Dutch Design Week in Eindhoven had de Hackaton "Redesign The Netherlands in 48 hours”. KING nodigde daar kunstenaars uit om met de Nieuwe Omgevingswet aan de slag te gaan. Helaas beperkte dit zich tot het aandragen van wat ‘challenges’ voor het digitale stelsel. Radicaler was geweest wanneer kunstenaars aan de slag konden gaan met het verbeelden van de invloed van de mens op zijn omgeving. Zoals wij hier deden, in de zomer van Rotterdam Kantelt.
Het aantal verouderde en kwetsbare vakantieparken neemt toe. Criminaliteit viert er hoogtij. Dat is een maatschappelijk risico en vraagt om interbestuurlijk optreden.
Ik ben er van overtuigd dat innovatiekracht in steden ontstaat en niet in politiek Den Haag. Kijk maar eens naar de gemeentelijke indeling, die heeft werkelijk niets met de stad te maken en is willekeurig. De provincie is niet in staat om onzinnige projecten van de gemeente zoals overbodige bedrijventerreinen, nieuwe kantoren en nieuwe winkelcentra tegen te houden. En Europa is cultureel en moreel failliet. De toekomst is aan de burgemeesters.
Het is bon ton in de zorg om te streven naar integrale aanpak. Je moet kijken naar het systeem rondom: het gezin, het netwerk, de buurt. In de GGZ noemen ze dat ‘systeemtherapie’ - wetenschappelijk evidence based. Een bijpassende zorgmodel heet Wrap-around care, ook evidence based (vergeef me het Engels). Een wrap is een soort pannekoekje around eten, dat sinds jaren oprukt als alternatief voor een belegd broodje - maar ook broodjes vouwen zich rondom het beleg, dit terzijde.
Op 30 december verscheen het rapport Burgerperspectieven met het kwartaalthema Energietransitie van het Sociaal -en Cultureel Planbureau. Slechts 2% van de bevolking noemt spontaan woorden als ‘klimaat’, ‘(groene) energie’ of ‘duurzaam’ als gevraagd wordt naar de grootste maatschappelijke problemen. Bovenaan staat: immigratie en de manier van samenleven. Voor al deze thema’s zijn er in Rotterdam kansrijke initiatieven aan te wijzen, waar ik hier graag bij stil sta.
Slimme keuzes in de ruimtelijke planvorming beperken gezondheidsrisico’s en stimuleren een gezonde leefstijl. Zeg niet langer wat goed of fout is, maar biedt keuzes.
Het CDA in het bestuur van waterschap Amstel, Gooi en Vecht vreest dat de gezonde, goedkope, maar ook noodzakelijke financiering van de waterschappen gevaar loopt met de plannen voor een nationale investeringsbank.
Herinnert u zich nog mijn column over de positie van de gemeenteraad in de Omgevingswet? Daarin gaf ik aan dat die positie verbeterd kan worden nu zeggenschap op het programma en de afwijkingsomgevingsvergunning van B&W ontbreekt. Een bewerking hiervan is door griffiers ingestuurd als consultatiereactie. Ik heb dat zelf ook gedaan.
