'Woningbouw te traag door bestuurlijke houdgreep'

Een verdubbeling van de bouwcapaciteit is nodig om aan de vraag naar woningen te voldoen. Dat blijkt uit een onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB).  Volgens brancheorganisatie Bouwend Nederland houden overheden elkaar in een ‘bestuurlijke houdgreep.’

Streefgetal

In de Nationale Woonagenda is afgesproken dat tot 2025 zo’n 75.000 nieuwe woningen per jaar gebouwd moeten worden om aan de behoefte te voldoen. De afgelopen twee jaar is dat streefgetal niet gehaald. In 2017 werden er 63.000 nieuwe huizen gebouwd en vorig jaar circa 65.000.  De provincies Zuid-Holland en Utrecht doen het vooral slecht.

Binnenstedelijk

Volgens het EIB-rapport zijn in de Randstad tot wel tachtig procent van de woningen binnenstedelijk gepland. En juist die projecten lopen een groter risico op uitval of vertraging, stelt het EIB. ‘Met de recent toegenomen normen en eisen richting de woningbouw in een aantal grote steden worden de risico’s op vertraging en uitval er naar verwachting de komende jaren bovendien niet minder op,’ zeggen de onderzoekers. ‘Daarnaast gaat het accent op binnenstedelijk bouwen in de Randstad gepaard met een hoog aandeel appartementen. Voor een goede kwalitatieve afstemming van vraag en aanbod is het van belang dat er in verschillende woonmilieus wordt gebouwd voor verschillende doelgroepen.’

Geschrapt

Volgens brancheorganisatie Bouwend Nederland, die opdracht gaf voor de EIB-studie, is hiermee in cijfers gevat wat de bouwsector al een tijdje roept: de overheden blijven achter met bouwplannen die op de korte en middellange termijn kunnen worden uitgevoerd. Maar het verschil per provincie is soms groot, ziet ook beleidsadviseur Martijn Verwoerd van Bouwend Nederland. ‘In een aantal provincies is in de crisistijd hard geschrapt in de plannen. En soms is de vraag naar woningen in korte tijd enorm veranderd. Sommigen hobbelen daarom behoorlijk achteraan. Dat is in de toekomst ook een probleem: het toevoegen van nieuwe plannen gaat veel te langzaam.’

Minister

Bouwend Nederland roept overheden op om meer werk te maken van concrete bouwplannen, en beter samen te werken. Op dit moment werken ze elkaar vaak ook tegen, zegt Verwoerd. ‘Gemeenten wijzen naar provincies, en provincies weer naar gemeenten. En dat is niet bevorderlijk voor de bouwproductie. We zijn blij dat minister Ollongren de noodzaak inziet en naar oplossingen zoekt, maar als ze er onderling niet uitkomen, moet de minister als mediator kunnen optreden. Of, in het ergste geval, zelf een besluit nemen.’