Wonen en zorg voor ouderen voor duizend euro per maand

Lege verzorgingshuizen kunnen prima worden verbouwd tot een All-inclusive pensionvoorziening voor ouderen met een laag inkomen, die lichte zorg nodig hebben. Dat blijkt uit een experiment dat Platform31 samen met woningcorporaties en zorginstellingen heeft uitgevoerd. Woonruimte, maaltijden, schoonmaak en een 24-uurs oproepdienst voor een bedrag onder de duizend euro.

Afgeschreven vastgoed

Voor het experiment is op twaalf locaties bekeken wat er nodig is voor het ontwikkelen van dit beschut wonenconcept en wat het kost. Het All-inclusive pension blijkt rendabel te kunnen draaien, als aan vier voorwaarden is voldaan: het vastgoed moet grotendeels afgeschreven zijn, het moet een centrumlocatie zijn, er moeten minstens zestig klanten zijn en de organisatie moet in staat zijn een 24-uurs oproepdienst aan te bieden en activiteiten kunnen organiseren.

Kwetsbare 80-plussers

Volgens Netty van Triest, die het project leidt bij Platform31, is er belangstelling voor het concept bij zorginstellingen en bij corporaties, die grofweg de helft van het zorgvastgoed in bezit hebben. Door de bezuinigingen op de Wet langdurige zorg (Wlz) komen mensen met een lichte zorgvraag niet meer in aanmerking voor het verzorgingshuis. Steeds meer ouderen blijven hierdoor zelfstandig wonen. Van Triest: ‘Veel appartementen in verzorgingshuizen komen leeg. De vastgoedeigenaren hebben er belang bij om die leegkomende verzorgingshuizen een nieuwe bestemming te geven. Ook gemeenten zijn op zoek naar voorzieningen voor de ouderen die door deze maatregel worden geraakt, vooral de kwetsbare 80-plussers.’

Veiligheid en gezelligheid

De doelgroep is enthousiast over deze vorm van beschut wonen, blijkt uit een marktonderzoek dat onderdeel was van het experiment. 20 Procent van de ouderen in Nederland is positief over het All-inclusive concept; vooral 80-plussers met een laag inkomen hebben interesse in een dergelijke woning. Veiligheid, gezelligheid, sociale contacten, aanwezige faciliteiten en comfort zijn redenen om voor het All-inclusive concept te kiezen. Ook zorgbehoefte of toenemende behoefte aan dagstructuur en het idee door professionele ondersteuning zelfredzaam te blijven maakt het concept aantrekkelijk, aldus Platform31.

Minimaal zestig klanten

Belangrijke onderzoeksvraag was of de voorziening betaalbaar is voor de lagere inkomens. Dat is het geval, zegt Van Triest. ‘We hebben laten uitrekenen wat de huur van het appartement, de servicekosten en een dienstenpakket van maaltijden, schoonmaak en eventueel wasserij in totaal mag kosten. Dat komt voor ouderen met alleen een aow-uitkering op duizend euro per maand. Dat is te realiseren bij een minimale afzet van zestig klanten, of een combinatie met een verpleeghuis waar de 24-uurszorg – een duur onderdeel van het concept – al is geregeld.’

Welzijnswerk in buurthuizen 

Volgens Van Triest is de voorziening vooral bedoeld als tijdelijke oplossing, voor de groep ouderen die door het kabinetsbeleid een alternatief moet zoeken voor het traditionele verzorgingshuis. Platform31 verwacht dat de komende jaren jaarlijkse 10.000 nieuwe ouderen behoefte krijgen aan een beschutte woonvorm. ‘Zelfs in grotendeels afgeschreven verzorgingshuizen is het beheer en onderhoud van de grote gemeenschappelijke ruimtes behoorlijk kostbaar. In de toekomst kunnen ook andere woonzorgconcepten worden ontwikkeld. Bijvoorbeeld door bestaande woningen aan te passen en de dienstverlening te combineren met welzijnswerk vanuit buurthuizen.’

UPDATE

Ter aanvulling op de reacties onder dit artikel zegt Van Triest: 'We hebben in de experimentperiode onderzoek laten doen naar het huishoudboekje van een aow'er. Het uitgangspunt is dat in de All-Inclusive prijs ook gas, water en licht, verzekeringen en maaltijden is meegenomen. Een oudere die uitsluitend aow ontvangt komt ook in aanmerking voor huurtoeslag en zorgtoeslag. Als deze toeslagen meegeteld worden, bovendien rekening wordt gehouden met een bedrag van150,- voor zak- en kleedgeld per maand, resteert 1000,- per maand om maximaal te kunnen besteden aan wonen, woongerelateerde kosten, energie, maaltijden en diensten. Zie voor de berekening: http://www.platform31.nl/publicaties/huishoudboekje-van-de-senior'