VNG: Klimaatakkoord uitvoerbaar en betaalbaar

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) noemt het Klimaatakkoord ‘haalbaar, betaalbaar en uitvoerbaar’. De gemeenten herkennen hun eigen inbreng in de onderhandelingen in het akkoord, dat in het najaar wordt voorgelegd aan de leden. Ook de waterschappen hebben hoge verwachtingen van het akkoord en noemen het een mijlpaal in de ontwikkeling van het Nederlandse klimaatbeleid.

Haalbaar en betaalbaar
De VNG heeft afspraken gemaakt met het kabinet over een onderzoek naar wat de energietransitie de gemeenten gaat kosten, waarbij burgers niet het slachtoffer mogen worden. Na anderhalf jaar inzet voor een haalbaar en betaalbaar Klimaatakkoord ziet de VNG veel van haar inzet terug in de vandaag door het kabinet gepresenteerde plannen. ‘Voor de gebouwde omgeving was en is een belangrijk uitgangspunt dat de energietransitie voor bewoners haalbaar en betaalbaar wordt en dat gemeenten over de juiste instrumenten beschikken om de ambitie van aardgasvrije wijken waar te maken’, aldus Lot van Hooijdonk, voorzitter van de VNG-commissie Energie.

Afspraken
De VNG heeft daarover een aantal afspraken gemaakt. Er komt een onderzoek naar uitvoeringslasten voor gemeenten over de volle breedte van het Klimaatakkoord. Verder is woonlastenneutraliteit voor bewoners het uitgangspunt voor de transitie. Het rijk en VNG hebben procesafspraken gemaakt om renovaties binnen woonlasten mogelijk te maken en de voortgang te monitoren. Gemeenten krijgen zes maanden extra tijd om de Regionale Energiestrategieën op te stellen. En ook tijdens de uitvoering van de maatregelen is ruimte voor bijstelling.

Akkoord 'niet in beton gegoten'
Gemeenten spreken zich komend najaar uit over het Klimaatakkoord. In de aanloop inventariseert de VNG wat het Klimaatakkoord voor gemeenten betekent. Uitgangspunt daarbij is dat de leden zich goed kunnen voorbereiden en voldoende tijd hebben om lokaal een bestuurlijke afweging te maken. ‘Het Klimaatakkoord is niet een in beton gegoten akkoord, maar een vertrekpunt om samen met andere overheden en partners de komende 30 jaar de energietransitie uit te kunnen voeren.’ Met de gezamenlijke Investeringsagenda hebben decentrale overheden de aanzet gegeven om de gevolgen van klimaatveranderingen het hoofd te bieden, schrijft de VNG. ‘In veel collegeakkoorden hebben gemeenten hieraan zelf een vervolg gegeven. In bijna dertig wijken worden gebouwen ontkoppeld van het aardgas en voorzien van een andere duurzame warmtebron.’

Mijlpaal in klimaatbeleid
Vanaf het begin van de gesprekken over het Klimaatakkoord heeft de VNG samen met provincies en waterschappen opgetrokken. ‘Het resultaat is dat we zelf via de Regionale Energiestrategieën kunnen gaan bepalen waar en hoe we in de omgeving de opwekking van duurzame energie gaan inpassen.’ De waterschappen hebben hoge verwachtingen van het akkoord en noemen het een mijlpaal in de ontwikkeling van het Nederlandse klimaatbeleid. ‘Als waterschappen verwachten wij veel van dit akkoord, want als we de oorzaak van de klimaatproblemen niet actief aanpakken, blijft het dweilen met de kraan open’, aldus Dirk-Siert Schoonman, bestuurslid van de Unie van Waterschappen (UvW).

Snel aan de slag
Met onze bijzondere ligging in de delta zijn we kwetsbaar, maar daarvan zijn we ons als Nederlanders volgens Schoonman nog niet genoeg bewust. ‘We hebben er belang bij ook internationaal voor een ambitieuze aanpak te ijveren. Bij dit belang past een ambitieus Klimaatakkoord en een voortvarende uitvoering. We moeten snel aan de slag, want als we nu te weinig doen, zal het uiteindelijk veel meer gaan kosten.’ De waterschappen streven naar integrale oplossingen om Nederland klimaatbestendig te maken. ‘Wanneer de straat wordt opengebroken om een warmtenet aan te leggen, kunnen we tegelijk maatregelen nemen om water te bergen bij hoosbuien of vast te houden bij droogte. Landelijk gebied wordt klimaatbestendiger bij verbetering van de bodemgesteldheid. Dit komt ook ten goede aan de waterkwaliteit.’ Na de zomer beslissen de UvW-leden over definitieve deelname aan het akkoord.