Vluchtelingen in kantoren huisvesten: hoe werkt dat?

Het is makkelijker gezegd – en veel gezegd in de discussies over het opvangen van vluchtelingen – dan gedaan: huisvest de statushouders in lege kantoorgebouwen. Negen grote gemeenten onderzoeken samen met kennisorganisatie Platform31 de mogelijkheden om tijdelijke herbestemming van lege gebouwen te vergemakkelijken. Met tijdelijke huurcontracten en een eenvoudige verbouwing is op korte termijn veel mogelijk, zegt Frank Wassenberg van het platform.

Knelpunten bespreken

Afgelopen week kwamen de betrokken ambtenaren en bestuurders uit de negen gemeenten voor de tweede keer bij elkaar. De deelnemers komen uit Amersfoort, Den Bosch, Haarlem, Haarlemmermeer, Rotterdam, Arnhem, Delft, Tilburg en Ede. Ze wisselen ervaringen en ideeën uit en bespreken knelpunten met deskundigen op het gebied van leegstandsbeheer en huurcontracten, legt Wassenberg uit.

Impuls door tragische beelden

De ambitie om meer werk te maken van het huisvesten van vluchtelingen met een verblijfsvergunning heeft deze zomer een impuls gekregen, merkt hij. ‘De beelden van vluchtelingen in bootjes en treinen en de politieke roep om hen te helpen, brengt dingen in beweging’, zegt Wassenberg, die vanuit zijn organisatie ook betrokken is bij het Platform Opnieuw Thuis.

Praktische hulp

Opnieuw Thuis werd begin dit jaar opgericht onder leiding van het ministerie van Veiligheid en Justitie en is een samenwerking van het rijk, provincies (IPO), gemeenten (VNG), het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA), Aedes en Platform31. Het platform ondersteunt gemeenten met advies en praktische hulp bij het zoeken van ‘creatieve vormen van huisvesting voor vergunninghoudersen andere woningzoekenden’; alle huisvesting buiten corporatiewoningen. Het experiment van Platform31 kan daaraan een bijdrage leveren, hoopt Wassenberg.

Gebruik Leegstandswet

Volgens hem is er veel meer mogelijk dan veel gemeenten denken, en bovendien snel en tegen geringe kosten voor de pandeigenaar. Het gaat dan om tijdelijke woonruimte – voor een periode van maximaal tien jaar. ‘Als je dat regelt via de Leegstandswet, is er geen wijziging van de bestemming nodig en je hoeft ook niet te voldoen aan de nieuwe regels van het Bouwbesluit, die wel gelden voor nieuwe woningen. Er moet natuurlijk wel voldoende daglicht zijn, maar het volstaat bij wijze van spreken om tuinhuisjes neer te zetten in een grote kantoorruimte en te zorgen voor sanitair.’

Interessante investering

Volgens Wassenberg is met een investering van ‘een paar duizend euro’ per woonunit fatsoenlijke, maar sobere woonruimte te creëren. Een interessante investering voor eigenaren van wie het pand anders leeg zou staan, stelt Wassenberg. ‘In kantorenflats waar nu één verdieping anti-kraak wordt bewoond, kun je op die manier op nog tien verdiepingen vijf of tien mensen huisvesten. Dat is woonruimte voor vijftig of honderd personen.’

Gemengd

Voor gemeenteraden is het vaak belangrijk dat zulke complexen niet vol zitten met asielzoekers, maar dat er ‘gemengd’ wordt gewoond. Dat kan door er ook studenten of starters te huisvesten. Dat bevordert de integratie en verkleint ook het risico voor de investeerder dat door een toekomstige terugloop in de asielstroom de woningbehoefte instort. Wassenberg wijst er nog op dat het vaak wel handig is om ervoor te zorgen dat alle woningen een eigen voordeur en eigen sanitair hebben. Alleen bewoners van een zelfstandige woonruimte komen in aanmerking voor huurtoeslag.