Verplichte omgevingsdienst vervalt

De verplichte deelname van gemeenten aan regionale omgevingsdiensten is definitief van tafel. In plaats hiervan krijgen lokale overheden te maken met kwaliteitseisen waaraan zij moeten voldoen bij vergunningverlening, handhaving en toezicht. Minister Jacqueline Cramer (Vrom, PvdA) heeft inmiddels haar ‘vertrouwen’ uitgesproken in de nu ingeslagen weg, schrijft zij in een brief aan de Tweede Kamer.

Met de positieve opstelling van de minister, gaat de discussie over de organisatie van de Vrom-regelgeving een nieuwe fase in. Aanvankelijk wilde Cramer strikt vasthouden aan de oprichting van 25 omgevingsdiensten, die hetzelfde werkgebied zouden krijgen als de regionale politiekorpsen. Een commissie onder leiding van PvdA’er Jan Mans had hiertoe geadviseerd.

Door in te stemmen met de oplossing waaraan nu wordt gewerkt, legt Cramer dit advies alsnog terzijde. Het is de bedoeling dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Inter Provinciaal Overleg (IPO) volgende maand met nadere voorstellen komen. Volgens Cramer komt er een ‘landsdekkende uitvoeringsstructuur, inclusief samenwerkingsverbanden’.

Inkoopmodel

Voor de minister is vooral van belang dat er een eind komt aan het ‘knellende kwaliteitstekort en de complexe bevoegdheidsverdeling’. Tijdens een onlangs gehouden bijeenkomst in Rotterdam, heeft VNG-voorzitter Annemarie Jorritsma reeds toegelicht waaraan de gemeentekoepel denkt.

In aanwezigheid van Cramer en justitieminister Ernst Hirsch Ballin (CDA), zei Jorritsma dat gemeentelijke samenwerking op verschillende manieren mogelijk is. Zij verwees naar de Wet Gemeenschappelijke Regelingen, naar samenwerking van buurgemeenten met centrumgemeenten en naar het ‘inkoopmodel’. Wettelijk zou moeten worden vastgesteld aan welke kwaliteitseisen de vergunningverlening moet voldoen.

De VNG wil dat gemeenten eind 2009 een besluit nemen over de vraag met wie ze willen samenwerken en in welke vorm. Na de gemeenteraadsverkiezingen in het voorjaar van 2010 moeten de nieuwe colleges in april volgend jaar definitief beslissen. Aan het formuleren van kwaliteitseisen wordt nu gewerkt.

In de visie van de VNG zijn gemeenten na invoering van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) het bevoegd gezag voor alle omgevingsvergunningen. De Wabo wordt naar verwachting begin 2010 ingevoerd. Provincies houden wel deelbevoegdheden op milieugebied en moeten een ‘verklaring van geen bedenking’ afgeven. Zonder deze verklaring wordt de vergunning niet verleend. De provincie wordt tevens interbestuurlijk toezichthouder.