Advertentie
ruimte en milieu / Nieuws

'Uitstoot fijnstof verlagen is morele plicht gemeenten'

Nu blijkt dat de Europese fijnstofnorm toch ernstige gezondheidsrisico’s geeft, zouden lagere overheden uit eigen beweging de uitstoot van schadelijke stoffen verder moeten beperken. Dat stelt Rob Beelen, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht.

10 december 2013

Nu blijkt dat de Europese fijnstofnorm toch ernstige gezondheidsrisico’s geeft, zouden lagere overheden uit eigen beweging de uitstoot van schadelijke stoffen verder moeten beperken. Dat stelt Rob Beelen, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht, dat een grootschalig Europees onderzoek leidde naar blootstelling aan fijnstof.

Onder de Europese norm

Uit het onderzoek, waarvoor gegevens uit 22 meerjarige studies over ruim 367.000 Europeanen werden gebruikt, blijkt dat langdurige blootstelling aan fijnstof met concentraties die onder de Europese norm liggen, dodelijker is dan eerder werd gedacht. Bij elke stijging van 5 microgram per kubieke meter aan fijnstof neemt het risico dat iemand sterft met 7% toe, blijkt uit het onderzoek. ‘Dit is het verschil tussen een drukke straat in de stad en een plek zonder invloed van verkeer’, stelt onderzoeker Beelen. ‘Het verband geldt voor concentraties ver onder de jaarlijkse luchtkwaliteitsnorm van de Europese Unie van 25 microgram per kubieke meter. De richtlijn van de Wereldgezondheidsorganisatie is 10 microgram per kubieke meter.’

Pieken in uitstoot voorkomen

Bij fijnstof speelt niet alleen verkeer een rol, maar ook industrie. Zelfs uitstoot van fijnstof in het Ruhrgebied kan zorgen voor blootstelling hier, zegt Beelen. Dat vraagt om Europese aanscherping van de afspraken. Toch zouden gemeenten nu al kunnen zorgen voor minder uitstoot van fijnstof en stikstofdioxide. ‘Alles wat je kunt doen aan een lagere concentratie, levert gezondheidswinst op. Gemeenten kunnen bijvoorbeeld proberen de pieken van uitstoot uit te smeren over een groter gebied. Fietsen stimuleren is natuurlijk helemaal goed voor de gezondheid.’

Morele verplichting voor gemeenten

Beelen verwacht dat de meeste gemeente blijven vasthouden aan de Europese norm; veel gemeenten hebben al moeite om die te halen. ‘Een aantal gemeenten wil verder gaan, vooral op locaties rond scholen en kinderdagverblijven. Eigenlijk is dat een morele verplichting voor elke gemeente, zeker na dit grote Europese onderzoek, met deze duidelijke resultaten. Die kun je niet negeren.’

Maximumsnelheid op de snelweg

Het onderzoek heeft ook betekenis voor de discussie over snelheidsbeperkingen op de snelwegen rond grote steden. De rechtbank droeg minister Melanie Schultz (Infrastructuur en Milieu) onlangs op om een nieuw besluit te nemen over de maximumsnelheid op de A13 bij Rotterdam. Gezondheidsaspecten zouden daar te weinig in zijn meegenomen. In een vergelijkbare zaak over de ring A10 bij Amsterdam moet nog een uitspraak worden gedaan. Beelen hoopt dat het onderzoek in dit soort discussies wordt meegenomen. ‘Het gaat over een tijdwinst van enkele minuten, tegenover een verlies van enkele maanden levensverwachting. Uit wetenschappelijk oogpunt van volksgezondheid zeg ik dan: de uitstoot van schadelijke stoffen moet omlaag.’

Reacties: 11

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Trinette Janssen / Milieudefensie Groningen
Het is weer zeer merkwaardig dat Rob Beelen met geen woord rept over de enorme bijdrage aan fijn stof uit houtkachels, dat juist het schadelijke deel van fijn stof bevat: elementair carbon. In België wordt wetenschappelijk aangetoond, wat de bijdrage is uit deze bron: de helft van de totale hoeveelheid. Men is daar stomverbaasd dat dit door de Nederlandse overheid (en wetenschappers) zo hardnekkig wordt ontkend. Doe je werk nog eens over, Rob, en tel de uitkomst op bij de emissies van verkeer en industrie in Nederland.
Henk Daalder Duurzame Brabanders
in woonbuurten is niet het verkeer maar de rook van houtkachels de grootste bron van sterfte, en vooral vlakbij de huizen waar houtkachel stokers houtrook veroorzaken.

In een straal van 50 m om de woning van een houtkachel stoker bevat de lucht 90 ugram per m3

Dat is 56% dodelijker dan de norm.



Waarom mogen houtkachel stokers dat hun buren aandoen?

Snoek
Wij wonen in een mooie plek in de Achterhoek. Helaas vol in de vuurlinie van een houtkachel. Hier is de invloed van de houtkachel honderden zo niet duizenden malen groter dan die van het verkeer.

Volgens art 7.22 bouwbesluit dient een gemeente te handhaven als er stank- rook- of roetoverlast wordt veroorzaakt. De gemeente weigert dit.

Zullen we dit eerst eens aanpakken ?
Toine van Bergen / Lid Provinciale Staten Gelderland
Natuurlijk, houtkachels aanpakken. Maar zeker ook de door VVD- minister van Verkeer Schultz doorgedrukte snelheidsverhogingen naar 130 kim/uur op autowegen terugdraaien. En een ban op bouw van scholen, kinderdagverblijven, woningen etc. naast snelwegen. Zo bouwt gemeente Nijmegen grote nieuwe middelbare school pal naast A73 in Lindenholt. En ook "zorgwoningen" in de wijk Weezenhof, eveneens langs A73.
Kaas !
Migratie van arme naar rijke landen is ook funest voor het milieu.
gerrie
Wat mij opvalt is dat fijnstofberekeningen altijd in het voordeel van de opdrachtgever worden geschreven, hoewel mensen jaren later lopen te happen naar hun adem. Met mensen met longklachten,neem bijvoorbeeld COPD, wordt totaal niet gekeken.
Paul / projectleider
Wat ik mij altijd afvraag, de meters van dit soort onderzoek staan meestal buiten, maar de emeste mensen zijn grotendeels de hele dag binnne. Hoe pakken ze methodoligisch dat aan?
Rogier
Categorie rupsje nooit genoeg, het dossier luchtkwaliteit. Het schizofrene is dat de lucht nog nooit zo schoon is geweest en het toch een enorm probleem zou zijn. Pure bangmakerij. Het onderzoek mag dan wel wetenschappelijk zijn, de geopperde ideeen zijn dan allerminst. Met een snelheidsverlaging bereik je maximaal 10% reductie in uitstoot. Veel te klein verschil om verschil uit te maken mbt de volksgezondheid.

Snel weer aan de slag met echter problemen svp.
ronald
Ik ben echt in de war van dit nieuws. Ik dacht dat de kolencentrales en dieselauto's boosdoeners waren. De regering zou houtkachels moeten verbieden. ik heb thuis een luhtreiniger van proairtech.nl .Kna die alleen helaas niet mee naar buiten nemen
Ed Stevenhagen / Analist
Fijnstof, bezuinigingen en bomenbeleid



Voor argumenten rond fijnstof toonde de gemeente Zoetermeer zich niet gevoelig. Om op onderhoud van het groen te willen besparen wilde men in de wijk Seghwaert 600 Platanen kappen.



De Zoetermeerse wijk Seghwaert heeft 600 Platanen van ca 26 meter hoog en 30 jaar oud. Door omvang en aantal en bladeigenschappen vertegenwoordigt dat een grote (en vrijwel enige) capaciteit om fijnstof af te vangen.



Omdat er zonder bomen weinig vallende bladeren, wortelopdruk en onderhoudskosten zijn heeft men getracht verdeeld over 12 vergunningen, de hele wijk vrijwel te ontdoen van al haar groen. Van fijnstof wilde men niets weten. Schaduw en wortelopdruk waren belangrijke argumenten.



Er kwamen grote protesten uit de wijk: http://sipzoetermeer.wordpress.com/



Tijdens een hoorzitting bleef niets meer overeind van de argumenten en het ondeugdelijke Flora Faunaonderzoek van het bureau Stadsnatuur. Het bureau had de tijd niet om zich aan de geldende protocollen te houden en opmerkelijke slordigheden waren 3 van 5 onderkomens van vleermuizen die op een verkeerd of onbestaanbaar adres waren geplaats.



Toen tijdens de hoorzitting bleek dat de gemeente de meer dan 45 elektronisch ingediende bezwaren niet had meegenomen, was dat reden van de Raad een spoedberaad aan te vragen op 7 januari 2014.



Tijdens de raad werd ook duidelijk dat de Raad niet, niet tijdig of onvolledig was ingelicht over het proces. Ook had burgemeester Aptroot (commissaris van Omroep West) eerste de pers ingelicht en veel raadslieden vernamen vanuit de media dat de kap van 600 platanen (nu) niet door ging.



De juristen hadden aangegeven dat de zaak niet meer op tijd te "redden" was. Een overschrijding van de termijn zou leiden tot aanzienlijke schadeclaims van meer dan 170 bezwaren.



Men had zelfs geen tijd de raad in te lichten. Want door snel de aanvraag van omgevingsvergunningen in te trekken verviel elke reden tot klagen. Alle klachten werden daarom niet ontvankelijk verklaard. En ook de belastende conclusies van de Commissie Beroep en Bezwaarschriften kon zo naast zich neergelegd worden.



De procedure wordt dit jaar opnieuw gestart.

De klagers krijgen het nakijken. De rapporten kunnen de prullenbak in. Het college kreeg een rode kaart van de Raad en ging vergelijkbaar met de Sterigenics affaire weer diep door het stof. Maar fijnstof of geen fijnstof de gemeente wil de bomen de wijk uit. Alleen de vele zieke kastanjebomen in de stad, die laat men met rust. Zij geven minder overlast van vallende bladeren.



Voor het probleem fijnstof is er weinig plaats binnen de discussie van de gemeente Zoetermeer.





ambtenaar / verkeer
Er is overal wat: als je goedwoont zijn er vaak veel houtkachels waar sommigen vieze troep in verbranden. Als je wat minder goed woont heb je veelal meer last van verontreinigingen in de lucht van industrie en verkeer Zelf ga ik met de fiets en stik bijna in alle uitlaatgassen van brommers en scooters op het fietspad.
Advertentie