Uitstel Wet omgevingsrecht was onvermijdelijk

De Wabo is cruciaal voor een van de hoofddoelstellingen van het kabinet: vermindering van de regeldruk voor burgers en bedrijfsleven. De wet voorziet er in dat 25 vergunningstelsels worden samengevoegd. Onder meer kap-, sloop-, bouw-, en milieuvergunningen gaan straks allemaal op in één nieuwe omgevingvergunning. Deze vergunning moet bovendien digitaal kunnen worden aangevraagd.

Voor provincies, maar vooral voor gemeenten heeft de Wabo ingrijpende gevolgen. Eén en dezelfde vergunningaanvraag moet straks door diverse afdelingen worden wbeoordeeld. Dit vereist meer afstemming dan tot nu toe het geval is geweest; soms ook tussen provincies en gemeenten. Maar dat is nog niet alles: ambtenaren moeten gaan werken met speciaal voor de omgevingsvergunning ontwikkelde software. Het spreekt voor zich dat deze ict honderd procent stabiel moet zijn op het moment dat de Wabo wordt ingevoerd. Bovendien had Cramer aanvankelijk beloofd dat gemeenten een halfjaar de tijd zouden krijgen om proef te draaien. Omdat de minister de Wabo eigenlijk per 1 januari 2010 wilde invoeren, was al enige tijd duidelijk dat dit niet zou gaan lukken.

Cramer meldde deze week aan de Eerste en Tweede Kamer dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Inter Provinciaal Overleg (IPO) de programmatuur in oktober kunnen testen. Maar niet eerder dan in december ‘kan het ict-instrument op voldoende niveau worden afgerond’.

Pas daarná zouden uitvoerende ambtenaren ermee kunnen oefenen. En vervolgens zou alles per 1 januari volop moeten draaien. Ook Cramer ziet nu in dat vasthouden aan deze planning niet realistisch is. Bijkomend probleem voor de minister is dat de Wabo nog altijd niet door de Eerste Kamer is. In de senaat leven nog de nodige vragen.

Een van de aspecten waaraan de Eerste Kamer aanstoot neemt, is de wijze waarop Cramer de mogelijkheden voor vergunningvrij bouwen wil verruimen. Dit voorstel dook deze zomer onverwacht op in een bijlage bij het ontwerp-besluit omgevingsrecht, een nadere uitwerking van de Wabo. De senaat beschouwt het echter als ‘een nieuw beleidsonderdeel, en niet als een uitvoeringsbepaling van de Wabo’.

Hoewel de minister vooralsnog vasthoudt aan haar plannen, is vanuit de Eerste Kamer inmiddels verzocht om het onderdeel vergunningvrij bouwen op een andere manier te regelen. ‘In het belang van een voortvarende behandeling van het Wabo-dossier’, zo is hier dreigend aan toegevoegd.

Al met al is moeilijk te voorspellen wanneer de Wabo nu gaat worden ingevoerd. Cramer gokt op het vroege voorjaar. Maar ook zij zal hier vermoedelijk niet meer haar hand voor in het vuur durven te steken. (Boudewijn Warbroek)

Zie ook ons dossier: www.binnenlandsbestuur.nl/omgevingsvergunning