‘Tegen visieloos ontwikkelen helpt geen wet’

Is het niet gek dat in het wetsvoorstel voor de Omgevingswet het begrip “leegstand” niet één keer voorkomt? Terwijl die wet de duizenden regels over de ruimtelijke ordening herschikt? Co Verdaas, oliemannetje in het overleg tussen gemeenten, provincies, waterschappen en rijk, vindt van niet. De problemen rond leegstaande stallen, winkels en kantoren hebben te maken met slechte ruimtelijke planning, een cultuur van visieloos projecten ontwikkelen en marktfalen. Daar helpt geen wet tegen, aldus Verdaas. Dat vraagt om bestuurlijke en politieke keuzes en om een cultuurverandering. Wie dat nastreeft, vindt in de nieuwe wet wel mogelijkheden om het anders te doen. Vooral van het omgevingsplan en de omgevingsvisie, een nieuw instrument voor rijk, provincies en gemeenten, gaat straks een krachtige herstellende werking uit, verwacht Verdaas. 

‘We hebben nu een veelheid aan bestemmingsplannen, daardoor ontbreekt het overzicht op het grote geheel. In de praktijk betekent dat: als de gemeente een kantoor wil langs de snelweg, of een winkelcentrum in de periferie, dan zet ze daar vol op in. En dat op zes plekken tegelijkertijd, zonder een doordachte aanpak voor de gehele gemeente. Dat kan straks niet meer. De Omgevingswet gaat afdwingen dat elke gemeente een omgevingsvisie opstelt, waarin je relaties legt tussen verschillende ontwikkelingen, waaronder leegstand. Dat dwingt tot het creëren van overzicht.’ 

Terecht dus, dat de vrijwillige omgevingsvisie voor gemeenten bij de Kamerbehandeling afgelopen zomer alsnog verplicht is geworden? 

‘Natuurlijk. Maar dat was een weggevertje aan de Tweede Kamer. Want het is toch eigenlijk ondenkbaar dat een gemeente geen visie heeft op haar grondgebied? Ik had er een fles wijn op willen inzetten dat die verplichting er zou komen. Maar niemand wilde met me wedden’, lacht Verdaas. 

Lees het hele interview met Co Verdaas in de vastgoedspecial van Binnenlands Bestuur deze week