Ruimtelijke ordening op de schop

Uit de tekst van het bestuursakkoord blijkt dat het kabinet-Rutte de ruimtelijke ordening verregaand op de schop neemt. Decentralisatie moet de regeldruk voor burgers en ondernemers verminderen. Gemeenten en provincies worden geacht zich in te zetten voor ‘meer eenvoud en verdere integratie op het gebied van ruimtelijke regelgeving’.

Het economisch vestigingsklimaat in de Noord- en Zuidvleugel van de Randstad, Eindhoven/Venlo, en eventuele andere stedelijke regio’s met ‘topsectoren’ wordt aangemerkt als ‘nationaal ruimtelijk belang’. Investeringen in infrastructuur worden hierop afgestemd. Het Rijk wijst plekken aan voor kerncentrales, kolencentrales en grote windparken. Bij de windparken zorgen provincies en gemeenten voor de inpassing. Bekeken wordt of deze aanpak breder kan worden toegepast.

Voor de ‘actualisatie’ van het ruim telijk beleid heeft het kabinet nog een reeks wensen die komende tijd met de koepelorganisaties worden besproken. Zo wil het kabinet af van het beleid van ‘bundelen en verdichten’. Dit beleid betekent dat stedelijke functies, bijvoorbeeld wonen en werken, bij elkaar worden gebracht (gebundeld) en dat bebouwing in stedelijk gebied verder wordt geconcentreerd (verdicht). In plaats hiervan wil het kabinet dat bij alle ruimtelijke plannen de zogeheten SER-ladder wordt toegepast (bij nieuwbouwplannen eerst kijken of herstructurering van bestaand bebouwd gebied mogelijk is).

Ook wil het kabinet praten over het schrappen van de rijkssturing rondom steden. Provincies zouden verantwoordelijk moeten worden voor rijksbufferzones en nationale landschappen. Het Rijk zou het liefst ook bevoegdheden voor de luchthavens Eelde, Maastricht en Twente en internationale luchthavens (Geilenkirchen, Weeze) overdragen aan de provincies. Verder breekt het kabinet met de aanpak van bedrijventerreinen. Na 2013 stelt het Rijk geen geld meer beschikbaar voor herstructurering. Een convenant dat eerder werd afgesloten met gemeenten en provincies, krijgt zeker geen vervolg: ‘De nationale doelstellingen komen te vervallen.’