Rijswijk schaft gebruikers-ozb af; leegstand te lijf

De gemeente Rijswijk schaft de Onroerendezaakbelasting (ozb) voor gebruikers van kantoor-, horeca- en winkelpanden af. Het ozb-tarief voor eigenaren gaat fors omhoog. Rijswijk wil zo de markt stimuleren om de leegstand aan te pakken.

Meer betalen zonder huurder

Door deze wijziging komt de Onroerendezaakbelasting – net als bij woningen – geheel voor rekening van de eigenaar van een pand. De eigenaar moet daardoor voor zijn eigen leegstand gaan betalen, stelt de gemeente, want Rijswijk verrekent de door leegstand misgelopen ozb-opbrengst niet langer in het tarief. 

Totale opbrengst voor gemeente blijft gelijk

Rijswijk illustreert de wijziging met een voorbeeld van een leegstaand kantoor met een WOZ-waarde van circa 7 miljoen euro. In de huidige situatie betaalt de eigenaar daarvoor 19.000 euro ozb (enkel het eigenarendeel, want het gebruikersdeel van 17.000 euro kan niet worden geheven als er geen huurder is). In de nieuwe situatie staat het gebruikersdeel op 0 euro, maar wordt het eigenarendeel verhoogd tot ruim 31.000 euro. De totale ozb-belastingopbrengst voor de gemeente Rijswijk blijft met deze maatregel gelijk.

Weinig incentive voor verbouwen of sloop

De maatregel is ingegeven door de forse kantorenleegstand en oplopende winkelleegstand in Rijswijk. Een groot deel van de panden staat al meer dan vijf jaar leeg en is eigendom van grote nationale en internationale beleggers, legt beleidsmedewerker van Economische Zaken Remko van Eldik uit. ‘Zij hebben op dit moment nog weinig incentive om eigen kansarm leegstaand vastgoed te verbouwen of te slopen. Terwijl verpauperende, leegstaande gebouwen een negatieve impact hebben op de leefomgeving.’

Systeemfouten

Geen strikt Rijswijks probleem natuurlijk. Dit speelt in de gehele commerciële vastgoedsector en gaat daarmee de scope en invloedssfeer van de gemeente Rijswijk ver te buiten, erkent het college van burgemeester en wethouders. Dit zijn systeemfouten die op landelijk en zelfs internationaal niveau moeten worden aangepakt, stelt Eldik.

Aantrekkelijke vestigingsplaats

Rijswijk is de eerste gemeente in Nederland met deze maatregel, die onlangs door de gemeenteraad is goedgekeurd. Almere, Lelystad en Nijmegen overwegen er ook mee aan de slag te gaan. Rijswijk hoopt met de aanpassing de gemeente aantrekkelijk te maken als vestigingsplek voor ondernemers. Tegelijkertijd erkent de gemeente dat de aanpassing symbolisch is, omdat de ozb-belastingtarieven geen of nauwelijks impact hebben op een belegger. Eldik: ‘We willen vastgoedpartijen prikkelen om in elk geval met ons het gesprek aan te gaan over de toekomst van hun leegstaande vastgoed.’