Provincies vrezen sluipverkeer
Derving van opcenten is niet het enige nadeel aan de kilometerheffing, vinden de provincies. Zij vrezen ook voor sluipverkeer. Vooral landelijke gebieden zoals Friesland zijn bang dat het bundelen van verkeersstromen waar zij de afgelopen decennia op hebben ingezet, zo teniet wordt gedaan.
Forse problemen
‘Ik voorzie forse problemen’, zegt gedeputeerde Piet Adema van Friesland naar aanleiding van de plannen van minister Eurlings. In de ontwerpwet is weliswaar ruimte voor overleg met provincies opgenomen, maar oplossingen staan er nog niet in.
Desastreus
De gedeputeerde noemt de verbinding tussen Leeuwarden en Groningen als voorbeeld. ‘Over de snelweg rijd je een paar kilometer om. Maar ik moet er niet aan denken dat de Groningse Friesestraatweg weer in gebruik wordt genomen. We zijn daar sinds eind jaren ‘90 bezig met allerlei verkeersontmoedigende maatregelen. Maar als men zo de heffingen kan omzeilen zal men het tijdsverlies voor lief nemen. Dat is desastreus voor de leefbaarheid in die dorpen.’ Volgens Adema heeft een provincie als Friesland hier extra veel last van, doordat je niet zo snel bij een snelweg bent. Maar 'dit sentiment leeft bij alle provinciale bestuurders.'
Goed overleg
In het InterProvinciaal Overleg is de positie van het onderliggend wegennet aan de orde gesteld. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat laat weten dat de spitsheffing pas wordt ingevoerd op het moment dat kilometerheffing volledig bepaald is, in 2018-19, en dat er tot die tijd aan de hand van verkeersmodellen nog allerlei subtarieven kunnen worden bepaald, ook voor provinciale wegen. ‘Dat gaat in goed overleg met de provincies’, aldus woordvoerder Willem Bonekamp.
Subtarief
Moet zo’n subtarief direct terugvloeien naar de provinciekas? Niet per se, zegt Adema. Maar hij ziet daar wel kansen provincies in het democratisch bestel. ‘Het zou goed zijn om provincies wat meer autonomie te geven in het belastingdomein. Daarmee krijg je ook meer democratische legitimatie. Als je een provinciaal belastingtarief hebt, zijn mensen zich ook meer bewust van waar je als provincie mee bezig bent.’
Kunnen we die zinloze bestuurslaag niet gewoon onderbrengen bij een aantal ministeries?