Overdag 130 op A2 nog lang niet zeker

De “A2-gemeenten” Stichtse Vecht en De Ronde Venen reageren verbijsterd na de aankondiging van minister Schultz gisteren dat automobilisten vanaf volgend jaar op de A2 tussen Utrecht en Amsterdam overdag 130 kilometer mogen rijden. De Raad van State en de rechtbank moeten nog uitspraak doen.

Verkiezingsstunt?

In 2015 deed minister Schultz al de toezegging dat de maximumsnelheid op de A2 tussen Utrecht en Amsterdam overdag naar 130 kilometer per uur zou gaan, nadat een plan van VVD-Kamerlid Barbara Visser steun kreeg van een Kamermeerderheid. Gisteren maakte de minister tijdens een commissievergadering, opnieuw na vragen van Visser, bekend dat de snelheidsverhoging volgend jaar ingaat. Eerst vindt nog onderhoud plaats waarbij “ultrastil” asfalt wordt aangelegd. Een verkiezingsstunt? Daar lijkt het wel op, want zowel de gemeente Stichtse Vecht als de gemeente De Ronde Venen hebben nog juridische procedures lopen tegen de snelheidsverhoging.

Onbegrijpelijk

Stichtse Vecht kreeg eind december 2015 nul op het rekest van de rechtbank na hun bezwaren tegen de snelheidsverhoging in de avond en nacht. De bezwaren werden tot grote teleurstelling van D66-wethouder Pieter de Groene ongegrond verklaard, omdat de verhoging geen juridische, maar een politieke zaak zou zijn. De gemeente ging met steun van onder andere de gemeente De Ronde Venen in hoger beroep bij de Raad van State. Na drie keer uitstel staat die uitspraak gepland op 28 februari. De Groene noemt de uitspraak van Schultz dan ook onbegrijpelijk. Hij snapt dat mensen sneller van Utrecht naar Amsterdam willen en vice versa. ‘Maar je moet ook rekening houden met de leefomgeving van de mensen die langs de A2 wonen.’ De uitstoot van stikstof gaat bij een snelheidsverhoging van 100 naar 130 onevenredig hard omhoog, zei hij eerder in het FD. ‘Te veel stikstof, fijnstof en roet is zeer slecht voor je gezondheid en levensverwachting.’

Geschoffeerd

Een vergelijkbare rechtszaak van De Ronde Venen komt in april voor bij de rechtbank Midden-Nederland. Wethouder David Moolenburgh (CDA) is ook niet blij met de uitspraak van de minister. Hij voelt zich zelfs geschoffeerd. ‘Schultz zei eerder dat niet met gemeenten in overleg te gaan als de zaak nog onder de rechter is. Intussen doet ze wel deze aankondiging. Ik weet nog dat toen 130 rijden ’s nachts mocht, we dat te horen kregen in een berichtje van vijf regels.’ De verbreding van de A2 werd destijds in een prachtige folder aan de bewoners rond de snelweg verkocht met de voorwaarde van een snelheidsverlaging van 120 naar 100, anders waren er onaanvaardbaar grote milieueffecten voor geluid en luchtkwaliteit. ‘Wij hechten aan die afspraken’, aldus Moolenburgh. ‘Je ziet overal milieuzones en maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren, maar over deze verhoging wordt met gemeenten geen fundamenteel gesprek gevoerd. En dat voor een marginale tijdwinst van enkele minuten.’

Deuk in vertrouwen

De gemeenten liggen in een gevoelig gebied met onder meer Schiphol om de hoek. ‘De WHO rapporteerde dat de uitstoot juist omlaag moet. Is deze proportionele maatregel wel juist ten opzichte van die andere maatregelen?’ Het ministerie stelt dat de verhoging binnen de milieunormen past. Het wagenpark is schoner en het asfalt wordt ultrastil. Ook kunnen betrokkenen na publicatie van het ontwerpbesluit nog een zienswijze indienen en na een definitief besluit bezwaar aantekenen. Toch spreken de wethouders van een forse deuk in het vertrouwen in de Rijksoverheid bij hun inwoners en henzelf, zeker door de wijze waarop de aankondiging werd gedaan. Moolenburgh spreekt van een “salami-tactiek” waarmee de snelheid op de A2 wordt opgehoogd. ‘De belofte was dat 100 kilometer per uur nodig was. Er is een woonwijk in aanbouw langs de A2 bij Abcoude. Dat bestemmingsplan is nu onherroepelijk. Als de uitspraak van de minister daarvoor was gedaan, hadden we grote problemen gehad. En voor ons geldt niet alleen geluid, maar ook luchtkwaliteit en veiligheid.’

Kwestie ontstijgt partijpolitiek
Volgens Moolenburgh is de snelheidsverhoging niet alleen een politieke kwestie. ‘Er zitten nog vele haken en ogen aan, ook juridisch.’ Door zich niet aan de afspraken te houden neemt de politiek niet haar verantwoordelijkheid, vindt hij. ‘Als er door een schoner wagenpark meer ruimte komt, voer dan eerst een discussie met ons. Hier zitten boerenbedrijven die zich ook aan strenge normen moeten houden. Waarom wordt die ruimte dan alleen gevuld met een minuutje tijdwinst? Bovendien was in de scenario’s al rekening gehouden met een schoner wagenpark, dus die redenering is scheef.’ De gemeenteraden van Stichtse Vecht en De Ronde Venen namen bijna unaniem een motie aan tegen snelheidsverhoging, ook gesteund door de lokale VVD. Moolenburgh: ‘Daar ben ik blij mee. Dit ontstijgt de partijpolitiek. Het gaat tussen lokale en landelijke politiek. We blijven ons juridisch verzetten en van ons laten horen.’