Nieuw Land wacht op de kroeskoppelikaan

Met de aanleg van nieuwe eilanden, natte verbindingen en eventueel een extra treinstation willen overheden een succes maken van het kersverse nationaal park Nieuw Land. Vandaag presenteerde de provincie Flevoland de ontwikkelingsvisie waarin de lijnen daarvoor worden uitgezet.

Aansluitend

Het Markermeer, de Oostvaardersplassen, de Lepelaarsplassen en de Marker Wadden zijn vorig jaar door minister Schouten (LNV) aangewezen als het nieuwe nationaal park Nieuw Land. Maar van de losse natuurgebieden moet nu één aansluitend natuursysteem worden gemaakt. Onder leiding van architect Francine Houben van bureau Mecanoo is een ontwikkelingsvisie gemaakt die laat zien hoe dat vorm moet krijgen.

Draagvlak

Het is een proces van de lange adem, en voor de verschillende projecten in de komende jaren is in totaal een verwachte 450 miljoen euro nodig. Geld dat vooral besteed wordt aan het creëren van nieuwe natuureilanden voor de kust van Flevoland, maar ook aan het maken van natte verbindingen tussen de natuurgebieden, het aanpassen van wegen en het aanleggen van fiets- en wandelroutes. Voor de betrokken overheden en natuurorganisaties is het daarom van belang dat het draagvlak groot is: naast het natuurbeheer moet het gebied ook bereikbaar zijn voor natuurbeleving en recreatie.

Architect

Het is daarom helemaal niet zo vreemd dat de visie op een natuurpark wordt gemaakt door een architect, vindt Houben. ‘In  de Verenigde Staten zijn de eerste nationale parken ook ontworpen door een landschapsarchitect.’ In de visie heeft Houben zich laten inspireren door die Amerikaanse voorbeelden. Zo ziet ze een belangrijke rol voor de bestaande infrastructuur, die als echt ‘parkways’ een panorama bieden op de natuur. Ook de spoorlijn speelt een rol. ‘Met de trein ga je nu al dwars door de natuur heen. Hoe mooi zou het zijn als er straks een station is waar je middenin de natuur kan uitstappen?’

Ambitieus

‘Het is een ambitieus project,’ zegt gedeputeerde Michiel Rijsberman. ‘Het gaat hier wel om een gebied dat zes keer zo groot is als de Hoge Veluwe. En het is allemaal door mensen gemaakt. Zonder grote ambitie was Flevoland er nooit geweest. Maar wat ons vooral anders maakt dan andere nationale parken is dat wij niet zijn ontstaan uit een idee om iets te behouden dat wordt bedreigt, maar om iets dat er al is verder uit te breiden.’

Oostvaarderswold

Maar Rijsberman weet ook dat het niet de eerste keer is dat er grote natuurplannen werden aangekondigd in de provincie. Het mislukken van de financiering voor het Oostvaarderswold, een geplande ecologische verbinding tussen de Oostvaardersplassen en de Veluwe leidde in 2012 nog tot het aftreden van vier gedeputeerden. Dat probleem speelt hier minder, zegt hij. ‘Dit is nu een nationaal park, en dat is toch wel een ijzersterk merk. Bovendien werken we hier met gronden die we zelf al in eigendom hebben. Dus het probleem van de aankoop van landbouwgrond is er niet.’

Wadden

De plannen voor Nieuw Land hebben een impuls gekregen door het succes van de Marker Wadden, een nieuw natuurgebied dat bestaat uit vers opgespoten eilanden in het Markermeer. Daarmee moet de waterkwaliteit van het meer, en de vis- en vogelstand verbeteren. ‘Dat zien we nu al gebeuren,’  zegt Roel Posthoorn van Natuurmonumenten. ‘De waterkwaliteit rondom de eilanden is verbeterd, en dat zie je direct aan wat er in het water leeft. De maatregelen in deze ontwikkelingsvisie dragen daar verder aan bij.’ Posthoorn durft het eigenlijk niet te zeggen, maar hij heeft wel een idee wanneer het nieuwe nationaal park ècht geslaagd is. ‘Als de kroeskoppelikaan hier straks broedt, dan is dat wel een mijlpaal. En dat is best mogelijk. Inmiddels is de visarend ook teruggekeerd, en dat had niemand verwacht.’

Foto: Straystone/Peter Leenen