Nieuw elan in dorpshart Bodegraven

Via verkleining van het winkelgebied, kavelruil en ‘gevelsubsidies’ moet het dorpshart van Bodegraven aantrekkelijk worden. Een jaar geleden beschreef Binnenlands Bestuur de ambitieuze plannen. Hoe ging het verder?

Over de rand

Meteen de proef op de som. Door de overeengekomen verkleining van het kernwinkelgebied viel modezaak Jones & Jones aan de Kerkstraat net over de rand. Een mooie winkel. Qua verkoopcijfers ging het ook bepaald niet slecht. Maar zouden die cijfers ook standhouden als naburige winkels tot woonhuis werden omgeturnd en de modezaak aan het stille eind van de Kerkstraat steeds geïsoleerder kwam te liggen? ‘Van een A-locatie zouden we op een Z-plek belanden’, zegt een winkelmedewerker.

Gelukt
Gemeentelijk centrummanager Jeroen Wichers vertelde een jaar geleden aan Binnenlands Bestuur dat Jones & Jones daarom als eerste de stoute schoenen moest aantrekken. Mede dankzij een gemeentelijke verhuissubsidie van maximaal 50.000 euro zou de zaak ‘binnen afzienbare tijd’ verkassen naar een gunstiger locatie: binnen het kernwinkelgebied, pal tegenover de drukbezochte Jumbo. Het blijkt een jaar later dus gewoon gelukt. ‘De omzet van de nieuwe Jones & Jones is nu al veel beter’, zegt Wichers trots.

Winkelleegstand
Broodnodig succes voor Bodegraven. Zoals zoveel kleinere provinciesteden kreeg het Rijndorp met twintigduizend inwoners de afgelopen jaren te kampen met winkelleegstand in het centrum. De hoofd-
oorzaak is in Bodegraven net als elders: het internetshoppen. Daarnaast heeft de gemeente last van omliggende steden met een veelzijdiger aanbod als Gouda, Woerden en Alphen aan den Rijn. Vastgoed­eigenaren, winkeliers, gemeente en bewoners gingen samen onder leiding van het onafhankelijke Kadaster de leegstand te lijf.

Winkels verhuizen
Een gezamenlijk uitgevoerd bordspel bracht eerst het ideale centrum van Bodegraven in beeld. Daarop konden de deelnemers aangeven waar ze het liefst horeca, winkels of woningen wensten en werd het individuele belang van elke winkelier of pandeigenaar een uitdaging voor de gezamenlijkheid. Het bleef niet bij spelletjes. De gemeente stelde eind vorig jaar een miljoen euro beschikbaar, onder meer om 22 winkels die buiten het nieuwe, kleinere kernwinkelgebied vielen te verleiden naar het centrum te verhuizen.

Metamorfose
‘Hoe dat ging? Kijk maar eens uit het raam’, zegt wethouder Inge Nieuwenhuizen (Economische Zaken, VVD). Daar ligt nog steeds het Raadhuisplein, nu door gemeente voorzien van nieuwe bomen en bankjes. De werkelijke metamorfose hebben de panden schuin aan de overzijde ondergaan. ‘Onze nieuwe horecastrip’, zegt Nieuwenhuizen. ‘Dankzij de gemeentelijke subsidie zijn restaurant Amigo’s en ijssalon De Zoete Inval van buiten het kernwinkelgebied hiernaartoe gekomen.’

Taai proces
Met Jones & Jones inbegrepen in totaal drie keer succes dus. Dat is mooi, maar nog lang niet de twintig winkelverhuizingen die de gemeente met de miljoen euro hoopte te realiseren. ‘Het is een langer lopend, taai proces’, weet Wichers. ‘Lang niet alle winkeleigenaren verkeren in de omstandigheid dat ze zomaar kunnen verhuizen.’ Op sommige panden rust een zware hypotheek. Of het gaat om oude familiehuizen, of om eigenaren die de energie voor een verhuizing niet meer hebben. Wichers: ‘Als we uiteindelijk zes, zeven ondernemers kunnen helpen verhuizen, zou dat al mooi zijn.’

Compensatie
Niet dat het beschikbare budget daarmee voor een groot deel onbenut bleef. De gemeente beseft dat je er met winkelverhuizingen alleen niet bent. Daarmee laat je immers vaak een vastgoedeigenaar achter die ineens zonder huurder zit en een nieuwe bestemming op zijn pand geplakt ziet. Ook daar is enige compensatie op zijn plaats, al is het maar in de vorm van bijstand voor de nieuwe vergunningaanvraag. Het oude pand van Jones & Jones zal vermoedelijk worden omgebouwd tot appartementen.

Opknappen winkelgevels
Een ander deel van het budget stelt de gemeente beschikbaar voor het opknappen van winkelgevels. Onder leiding van een externe coach volgen de winkeliers eerst een workshop van een uur. Daarna lopen ze met z’n allen door het centrum, waarbij de coach goede en slechte voorbeelden aanwijst. Voor elke winkelier of huiseigenaar die met een goed plan komt, is een kleine 10.000 euro budget beschikbaar. Wichers wijst op een pand met achterstallig onderhoud aan de centrale Brugstraat dat een strakke, zwarte façade heeft gekregen; het is nu niet langer een rotte kies, maar een sieraad in de gevelrij.

Lees het hele verhaal over het stadshart van Bodegraven deze week in BB23 (inlog)