Maharishi in Vlodrop-Station (1)

Graag wil ik reageren op het artikel met de kop 'Allemaal zo kinderachtig' over de sancties die de gemeente Roerdalen heeft opgelegd aan de Maharishi-organisatie in Vlodrop-Station. In dit artikel zijn hoofdzakelijk reacties opgenomen van Paul Gelderloos, woordvoerder van de Maharishi European Research University (MERU) en VVD-Tweede Kamerlid Frans Weekers over de sancties. Verder werd nog een reactie gevraagd van de gemeente Roerdalen.

Het is bekend dat de geïnterviewde personen en de gemeente Roerdalen voorstanders zijn van sloop van het monumentale voormalige Sankt Ludwigklooster dat op de rijksmonumentenlijst is geplaatst. Helaas heeft u nagelaten om een reactie te vragen aan één van de belangengroepen die strijden voor het behoud van het rijksmonument. In 1997 hebben de Heemkundevereniging Roerstreek en het Cuypersgenootschap (vereniging tot behoud van 19e- en 20ste-eeuws cultuurgoed) aan de toenmalige staatssecretaris Nuis van OCW een verzoek gedaan tot plaatsing van het klooster op de rijksmonumentenlijst. Het klooster stond op een lijst van belangrijke monumenten uit de periode 1850-1940 die de provincie Limburg op verzoek van de staatssecretaris heeft geselecteerd voor plaatsing op de rijkslijst.

Doordat de MERU plannen had tot sloop van het klooster, is het klooster versneld voorgedragen voor plaatsing. Deze plaatsingsprocedure is destijds zorgvuldig gedaan waarbij adviezen werden gevraagd van de gemeente Roerdalen en de Raad voor Cultuur. Ook werd in die tijd uitvoerig onderzoek gedaan naar de kunsthistorische en architectuurhistorische waarde van het klooster. Naar aanleiding van het bezwaar dat de MERU heeft ingediend tegen de plaatsing is ook de bezwarencommissie van het ministerie tot de conclusie gekomen dat de plaatsingsprocedure correct is verlopen.

Bij bijna elk monument dat rijksmonument wordt, zijn er altijd voor- en tegenstanders voor plaatsing en dat maakt de discussie levendig. Alleen al het feit dat er over de waarde van het pand uitvoerig wordt gediscussieerd, maakt het waard dat het pand als monument behouden blijft zodat discussie mogelijk zal blijven. De MERU heeft het beroep tegen de plaatsingsprocedure ingetrokken zodat plaatsing op de rijksmonumentenlijst van het klooster onherroepelijk is en dat moet zo blijven. Ondanks het thans lopende verzoek tot afvoering is het nog nooit voorgekomen dat de minister een monument dat nog grotendeels intact was heeft laten afvoeren zodat het gesloopt kan worden.

Als de minister dit zou doen, dan is het een beloning voor de illegale vernieling die de MERU aan het klooster op 12 september 2001 heeft aangericht en heeft de minister een precedent geschapen waardoor daarna de rijksdienst Monumenten zal worden bestookt met verzoeken van eigenaren die af willen van hun rijksmonumenten. En dan is het hek van de dam en heeft Nederland op den duur geen monumenten meer. Ik zou bij de minister willen bepleiten dat de onteigeningswet zo wordt aangepast, dat bij ernstige verwaarlozing van een rijksmonument, de eigenaar wordt onteigend om te voorkomen dat het monument onherstelbaar wordt verklaard.

Verder heeft de gemeente Roerdalen eindelijk gehoor gegeven aan onze verzoeken tot handhaving van de illegale handelingen die de MERU doet en dat is een goede zaak. Onlangs hebben ze nog een bijenhuisje, een gemeentelijk monument, zonder vergunning verplaatst. Rest nog dat de gemeente de MERU gaat aanschrijven om de schade aan de voorgevel die in 2001 is aangericht in oude toestand te herstellen.

Leo Dubbelaar, secretaris Cuypersgenootschap, Boskoop