Kringloop komt nog niet van de grond
Versnipperd beleid en gebrek aan concrete doelstellingen bij gemeenten en provincies staan de ontwikkeling van een circulaire economie in de weg. De urgentie van een kringloopeconomie wordt nog veel te weinig gevoeld.
Versnipperd beleid en gebrek aan concrete doelstellingen bij gemeenten en provincies staan de ontwikkeling van een circulaire economie in de weg. De urgentie van een kringloopeconomie wordt nog veel te weinig gevoeld.
Taskforce herijking afvalstoffen
Dat concludeert een taskforce onder leiding van Winnie Sorgdrager in het adviesrapport ‘Herijking afvalstoffen’. Daarin wordt vastgesteld dat de transitie naar een circulaire economie zeker tien jaar achterloopt op het proces van de energietransitie. ‘Nederland circulair in 2050 is nog ver weg.’
Geen stok
Bij de decentrale overheden ontbreekt het vaak aan een stok achter de deur om concreet met een kringloopeconomie aan de slag te gaan. Veel gemeenten volstaan met de ambitie om in 2050 voor de volle 100 procent circulair te zijn, maar de route daarnaartoe is doorgaans in nevelen gehuld. ‘Een volgende stap is concrete doelen en acties te formuleren en alle deelnemers daaraan te committeren.’
Sectoraal denken
Bij het landelijke beleid wreekt zich dat verschillende departementen over afvalstoffen en klimaat gaan. Daardoor sluiten wetten en regelingen die de kringloopeconomie zouden moeten stimuleren vaak niet goed op elkaar aan en blijft het sectorale denken overeind. Het ontbreekt volgens de commissie aan sturing en een gevoel van urgentie.
Provincies
Om de achterstand in te lopen adviseert de taskforce om behalve het rijk met name provincies een grotere rol te geven. 'Die kunnen zorgen voor communicatie over de circulaire initiatieven die in de regio en landelijk ten uitvoer komen en ze kunnen daarnaast eenheid bevorderen in beleid ten aanzien van circulariteit bij de bevoegde gezagen en eenheid in uitvoering bij de omgevingsdiensten.'
Verschillende interpretatie
Een van de voornaamste problemen is namelijk een verschillende interpretatie van regels. Omgevingsdiensten, inspecties en gemeenten hanteren vaak verschillende interpretaties van de milieuwetgeving. ‘Ja, zelfs per medewerker en inspecteur kan de interpretatie verschillen. Onnodig te zeggen dat dit voor bedrijven onaanvaardbaar is’, zo staat in het rapport. Door de provincies een sterkere regierol te geven, kan hiermee worden afgerekend en kan het bedrijfsleven beter worden gefaciliteerd.
Sterk verouderd
Daarnaast constateert de taskforce dat de doorgaans gehanteerde definitie van ‘afval’ sterk verouderd is en daarmee inmiddels geldt als sta-in-de-weg. Die definitie is afgeleid van Europese afvalwetgeving, die vooralsnog gebaseerd blijft op een lineaire in plaats van een circulaire economie. De Europese regelgeving is ook in Nederland nog leidend. ‘Het begrip ‘afval’ en dan vooral het woord ‘ontdoen’ (...) leidt tot veel discussies. Wanneer ontdoet met zich van een stof of materiaal?’, vraagt de commissie zich af. ‘Of valt de reststroom of de stof toch onder de productregelgeving? In dat geval is een geheel ander regime van wet- en regelgeving van toepassing en moeten andere instanties oordelen of de stof aan de criteria voldoet.’
Omgevingsdiensten
Hardnekkig probleem is dat het bij de omgevingsdiensten, die voortrekker zouden moeten zijn op het gebied van kringloopbeleid, vaak nog aan de laatste kennis ontbreekt. Ook missen ze capaciteit voor de vereiste inhaalslag. ‘Bijeenkomsten waar kennis wordt uitgewisseld worden daardoor soms ook niet bijgewoond. Dit kan zo niet blijven: opleiding en verankering van kennis is noodzakelijk.’ Ook gemeente- en provincieambtenaren ontberen vaak actuele kennis. Dat staat volgens de taskforce de vereiste creativiteit in de weg bij de invulling van de ruimte die de milieuregelgeving nu al biedt.
Groot draagvlak
Het is niet alleen kommer en kwel bij de ontwikkeling van een circulaire economie. De taskforce constateert een grote hoeveelheid initiatieven, waaruit 'blijkt dat het draagvlak groot is en het momentum er nu is. (...) Als er echter niet op afzienbare tijd duidelijke vervolgstappen worden gezet, zullen aandacht en animo verflauwen.'
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.