Jongste raadsleden: 'Starterswoning is te mooi'
In een visie voor de Rli pleiten de jongste politici van Nederland voor hervormingen op de woningmarkt.
De kwaliteit van starterswoningen moet omlaag en het fiscale voordeel voor jonge huizenkopers moet omhoog. Dit constateren de jongste gemeenteraadsleden van Nederland in hun visie op de leefomgeving.
Aan demissionair minister Schultz van Infrastructuur en Milieu overhandigden ze vandaag hun rapport ‘Een nieuwe weg’.
Nieuwe Raad voor de leefomgeving en infrastructuur
De honderd jongste raadsleden van Nederland bogen zich over de toekomstige fysieke inrichting van Nederland. Ze deden dit op verzoek van de nieuwe Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli), die benieuwd was naar de visie van de toekomstige bestuurders van het land.
Hypotheekvoordeel
Volgens de jonge politici moeten de voordelen van de hypotheekrenteaftrek terecht komen bij de groep die dat het hardst nodig heeft, de starters. Nu maken de afspraken uit het lenteakkoord, die starters verplichten hun hypotheek af te lossen, het voor hen alleen maar moeilijker om een woning te kopen.
Stapsgewijs afbouwen voor oude huiseigenaar
‘Levensloopbestendig betalen voor woningen’ kan de vastgelopen woningmarkt weer in beweging krijgen, denken zij. Ze willen dat betalen door voor mensen die al langer huiseigenaar zijn, de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs af te bouwen.
Kwaliteit moet omlaag
Om de doorstroming op de woningmarkt te vergroten moet de kwaliteit van de starterswoningen omlaag, is een verrassende aanbeveling van de raadsleden. De huidige kwaliteit maakt starterswoningen relatief duur, waardoor het niet eenvoudig is er een te kopen. De hoge kwaliteit van woningen zorgt er bovendien voor dat starters niet snel op zoek gaan naar een beter huis als ze meer gaan verdienen.
Hernieuwbare energie
Ondanks hun politieke verschillen zijn de raadsleden van links tot rechts eensgezind over noodzakelijke verandering op het gebied van wonen en energie. Zo pleiten zij ervoor om alle externe kosten van energiegebruik mee te nemen in de prijzen van zowel hernieuwbare als niet hernieuwbare energiebronnen. Dat maakt een eind aan oneerlijke concurrentie en stimuleert investeringen in duurzame energie, denken de raadsleden.
Standpunten heroverwegen
Voorzitter Henry Meijdam van de Rli, zelf ooit jongste raadslid van Nederland in Huizen, vond de bijeenkomsten met de jonge politici inspirerend. ‘Hun deelname in de politieke arena is belangrijk, omdat zij onze oplossingen kritisch tegen het licht houden. Ze dwingen de oudere generatie om onze ingenomen standpunten te heroverwegen en ze komen met nieuwe, frisse oplossingen voor bestaande problemen. Als je lang in de politiek of het bestuur zit, bestaat het risico dat je steeds verder vastgeroest raakt binnen je eigen groep. Zij schudden ons los.’
Ten eerste moet de hypotheekrenteaftrek heel langzaam beperkt worden tot aftrek in de eerste en tweede belastingschijf. Dat betekent dat de hogere inkomens elk jaar iets meer terugkrijgen. Levert overheid heel veel geld op.
Ten tweede moeten we af van het idee dat er starterswoningen zijn en dat men hopt van woning naar woning, steeds groter en duurder. Dat kan niet meer en daar was de aftrek niet voor bedoeld.
Ten derde. In 2001 is besloten dat iedereen vanaf die datum maximaal 30 jaar hypotheekrente mag aftrekken. Men begint dat nu te merken. Als je al 10 jaar aftrek heb gehad krijg je nu een hypotheek voor maar 20 jaar en dat geeft een heel ander financieel plaatje. Dat betekent dat je dan moet blijven wonen waar je woont en hypotheek gewoon aflossen.
Verder kun je starters bevoordelen door geen overdrachtsbelasting en starterslening (via gemeenten) voor bepaalde woningen.
En mensen met te hoog inkomen moeten uit sociale huurwoning gejaagd worden door boete te betalen over WOZ waarde van hun woning door de belastingdienst. Heel eenvoudig door op aangifteformulier puntental huidige huurwoning in te vullen en dan wordt boete en geind. Geld hoort niet terecht te komen bij eigenaar maar bij de overheid.
Je eerste woning is meestal een huurwoning, klein en goedkoop. Tegen de tijd dat je wilt samenwonen of gezin stichten dan koop je een woning. Als die bevalt blijven de mensen daar hun hele leven wonen. Tegen de tijd dat je met pensioen gaat wil je misschien kleiner wonen en ga je naar je laatste woning, in de buurt van zorgcentrum.