Idyllisch dorp blijkt Nederlands gevaarlijkste gemeente
‘Dit is Vught’, meldt de website van de VVV Brabant. ‘Een idyllisch dorp met een eigen identiteit (…), bijzondere cultuurhistorische bezienswaardigheden, leuke evenementen en genoeg natuur om fietsend of wandelend van te genieten.’ Misschien wordt het tijd voor een update. Vught blijkt voor haar inwoners de gevaarlijkste gemeente van Nederland.
‘Dit is Vught’, meldt de VVV Brabant. ‘Een idyllisch dorp met een eigen identiteit (…), bijzondere cultuurhistorische bezienswaardigheden, leuke evenementen en genoeg natuur om fietsend of wandelend van te genieten.’ Misschien tijd voor een update. Vught blijkt de gevaarlijkste gemeente van Nederland.
Risicobronnen
Gevaarlijk Vught? Dat zit volgens een recente inventarisatie van het landelijke programma Ontwerp Veilige Omgeving (OVO) zo. Het bekeek het aantal inwoners dat in de omgeving woont van een risicobron, zoals hoofdtransportleidingen voor aardgas en lpg-tankstations. Ook de aanwezigheid van gevaarlijke bedrijven speelde een rol, net als die van wegen, spoorwegen en vaarwegen met transport van gevaarlijke stoffen.
Totale aantal
Let je op het totale aantal risicobronnen binnen een gemeente dan scoren achtereenvolgens Amsterdam, Rotterdam en Groningen het slechtst. Amsterdam nog wat slechter dan Rotterdam, omdat in die laatste stad de industrie voornamelijk ver van de woonwijken is geconcentreerd. Maar zet je het aantal inwoners af tegen de nabijheid van risicovolle plekken, dan komt dus Vught bovendrijven. Op de voet overigens gevolgd door (ogenschijnlijk) even idyllische oorden als Beesel, Rheden, Olst-Wijhe en Oisterwijk.
Royale afstand
De nadruk in het gemeentelijk beleid ten aanzien van omgevingsveiligheid ligt nu vooral op chemische bedrijven, legt onderzoeker Dirk Jan de Boer de ranglijst van het OVO uit. ‘Die bevinden zich doorgaans echter op royale afstand van een woonwijk.’ In de risicoranglijst die het OVO hanteert, krijgen hoofdtransportleidingen voor aardgas, lpg-installaties en tankstations een even zware weging als de chemische bedrijven: 25 procent. Spoor- en autowegen volgen met elk 20 procent.
Gevaarlijke stoffen
En daar gaat het mis bij Vught. Vooral bij kleinere gemeenten woont een relatief groot aantal burgers binnen vijftig of honderd meter van een risicobron. Met name het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor en de weg is daarbij bepalend. Ook de aanwezigheid van het hogedruknet van de Gasunie tikt aan. Wie veilig wil wonen, dient af te reizen naar Montfoort, Rozendaal of de Waddeneilanden Schiermonnikoog, Terschelling en Vlieland. Het zijn de enige vijf gemeenten in Nederland zonder ook maar een enkele gevaarlijke bron.
Zo verzameld
Het is voor het eerst dat het in 2013 gestarte programma Ontwerp Veilige Omgeving de index heeft samengesteld. Wat De Boer betreft is het niet voor het laatst. ‘Met alle gegevens die inmiddels digitaal beschikbaar zijn, heb je de onderliggende gegevens eigenlijk zo verzameld.’ Eind november wijdt het OVO een bijeenkomst aan omgevingsveiligheid om het onderwerp beter op de gemeentelijke agenda te krijgen. En de gemeente Vught? Die kan helaas niet reageren. Alle drie de persvoorlichters zijn op hetzelfde moment met vakantie. Of gevlucht, natuurlijk.
Reacties: 2
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Er kan dus geen uitspraak worden over de mate van gevaar voor de omgeving. Uiteraard is onze eerste ingeving dat als er meer mensen binnen het invloedsgebied van een risicobron zijn dit betekent dat de omgeving gevaarlijker is. Dit ligt toch iets genuanceerder. Om te weten of het echt gevaarlijk is moeten twee aspecten nader belicht worden. 1; het scenario wat kan optreden en 2; de mate van bescherming (zelfredzaamheid) van de aanwezigen in het gebied waar het scenario kan optreden. Vught kan wel de best geïsoleerde woningen in de buurt van risicobronnen hebben. In het geval van een toxisch scenario zullen zij dan, mits goed en snel gehandeld, binnen enige tijd veilig kunnen verblijven.
De conclusie wordt dan ook te makkelijk getrokken en is gebaseerd op te weinig informatie. Tevens wordt de waarschijnlijkheid van de scenario’s niet beschouwd. Een gemeente met minder risicobronnen maar waar wel een grote kans is dat het misgaat is per definitie gevaarlijker dan een gemeente met meerdere risicobronnen met een lage waarschijnlijkheid.
Veiligheid is toch niet zo simpel als we soms denken. Laten we met zijn allen goed blijven nadenken.