'Huurregels geven winkelier te veel bescherming'

De huurwetgeving voor winkelpanden moet worden versoepeld. De huidige regels geven huurders zoveel bescherming, dat er geen ruimte is voor flexibele, tijdelijke invulling van lege panden. Dat stelt de Nederlandse Raad van Winkelcentra (NRW). Detailhandel Nederland is fel tegen.

Oneindig durende contracten

In het onlangs verschenen rapport De noodzaak van structurele vernieuwing van de winkelstructuur stelt de vastgoedsector in de winkelbranche dat flexibeler huurwetgeving noodzakelijk is om de investeringsbereidheid in winkelgebieden te verhogen. De regels zijn nu niet in balans, zegt directeur Brigit Gerritse van de NRW. ‘Als je een winkelgebied wil opknappen, een kwaliteitsslag wil maken, moet je andere gebieden durven opgeven. Dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheden en investeerders. Maar op dit moment kun je als eigenaar de huur van een slecht draaiende ondernemer niet opzeggen, feitelijk zijn het allemaal oneindig durende winkelcontracten.’

Doorverkopen van huurcontract

Gerritse wijst op het zogenoemde indeplaatsstellingsrecht, dwingend recht in de huurwetgeving dat erin voorziet dat een huurder zijn bedrijf mag overdragen aan een collega, met behoud van het dan geldende huurcontract. ‘In de jaren zestig was dat prima beleid, een pensioenvoorziening voor de bakker die wilde stoppen. Maar tegenwoordig is het puur doorverkopen van een huurcontract. En dan zit je als pandeigenaar aan een volgend eeuwigdurend contract vast.’ Volgens Gerritse lopen in andere landen huurcontracten na tien jaar af. ‘Dat betekent niet dat de huurder er dan uit moet, maar wel dat je na negen jaar gaat praten over verlenging, en onder welke condities.’

Belemmering voor initiatieven

Ook de regels rond huurprijsherziening belemmeren de vastgoedeigenaar die bijzondere initiatieven wil ontplooien . Als hij in een problematisch aanloopstraatje een houten speelgoedwinkeltje een kans wil geven met een lage huur, staat meteen de buurman op de stoep, die ook een lagere huur wil, stelt Gerritse. De kantonrechter volgt in zo’n conflict de regels en die zijn nu eenmaal  sterk gericht op bescherming van de huurder, aldus de NRW-directeur.

Vastgoedbranche veroorzaakte zelf probleem

De belangenorganisatie van winkeliers, Detailhandel Nederland, is het oneens met het voorstel van de vastgoedbranche. ‘In de hoogtijdagen schroomden ze niet om de hoogste huur te vragen en nu het een huurdersmarkt is, moeten ineens de regels versoepeld worden’, zegt Jildau Schuilenburg, secretaris Vestigingszaken van Detailhandel Nederland. De vastgoedbranche is zelf mede debet aan de problemen, vindt zij.

Voldoende ruimte voor flexibiliteit

Volgens Schuilenburg is het probleem met leegstand in de detailhandel niet te wijten aan de huurwetgeving. ‘Er zijn simpelweg teveel winkelmeters, er moeten winkelmeters worden gesloopt, geherstructureerd en herbestemd.’ Schuilenburg stelt dat er voldoende ruimte is voor flexibele afspraken. Ze verwijst naar New Babylon in Den Haag, waar huurders en verhuurder afspraken te werken met omzethuur zonder bodem. ‘Dus als je geen of weinig omzet haalt, betaal je geen of weinig huur. Dat is maximale flexibiliteit. Binnen de bestaande wetgeving zijn de genoemde problemen goed op te lossen. Als je naar de kantonrechter gaat, kun je alles regelen.’