Huizen aan water gewild ondanks overstromingsrisico

Gemeenten blijven bouwen op plaatsen met overstromingsrisico. Het aantal inwoners dat bij een watercalamiteit de kans loopt op minstens 80 cm water over de vloer is de laatste jaren dan ook gestaag toegenomen. De waarde van de huizen lijdt hier echter nauwelijks onder. De nabijheid van water weegt bij de prijsvorming zwaarder dan het mogelijke risico op overstroming

Waterkaarten

Dat blijkt uit de nieuwe Atlas voor gemeenten zoals die vandaag in Purmerend wordt gepresenteerd.  De Atlas staat dit jaar in het teken van water. Behalve de gebruikelijke lijstjes met meest en minst aantrekkelijke steden om te wonen (Amsterdam respectievelijk Emmen) en de gebieden met krimp dan wel groei, bevat de Atlas dit keer dan ook veel ‘waterkaarten’.

Veel risicogebieden

Zo is te zien dat van de 50 grootste steden van ons land er maar elf zijn waar de bewoners geen risico lopen op een overstroming. “Meer dan een derde deel van de Nederlandse bevolking woont in een gebied met een overstromingsrisico. In Lelystad, Zwolle en Almere leeft meer dan 95% van de bevolking op een plek met overstromingsrisico.”, aldus de opstellers van de atlas. “Wat opvalt is dat vooral de inwoners van steden in de Zuidvleugel van de Randstad op plekken wonen met een overstromingsrisico, zoals in Spijkenisse, Gouda, Dordrecht, Schiedam en Vlaardingen.”

Niet verwonderlijk

Verwonderlijk mag dat niet heten, want dit zijn dat ook de plekken die het dichtste bij groot open water liggen. Ondanks het risico heeft de nabijheid van de zee, een meer of rivier echter geen nadelig effect op de waarde van de huizen in het gebied. Integendeel, zo valt uit de Atlas op te maken: wonen aan of in de buurt van water is zo populair dat de prijzen van de huizen juist hoger liggen. “Kennelijk waarderen mensen het dat ze vanuit hun woning binnen afzienbare tijd op het strand kunnen liggen, door de duinen kunnen wandelen, of kunnen zeilen of surfen op het IJsselmeer.”

Prijscompensatie

De waardering voor de nabijheid van de Noordzeekust is volgens de onderzoekers wel hoger dan dat van grote binnenwateren zoals het IJsselmeer. De nabijheid van water dat minder geëigend is voor recreatie, zoals de Waddenzee, heeft volgens de Atlas geen effect op de woningprijzen. Een van de steden die daar optimaal van profiteert is Purmerend. “Het feit dat er relatief veel woningen aan het water liggen, dat er veel water In de woonwijken is en dat IJsselmeer en Noordzee vlakbij zijn compenseert de waardedaling door mogelijk risico echter ruimschoots”, aldus het rapport bij de Atlas.

Waarschuwing

Ondanks de bekendheid met de gevaren blijven gemeenten dus bouwen op plekken waar dat vanuit waterrisico mogelijk niet verstandig zou zijn. De onderzoekers sommen niet alleen de voordelen op, maar laten ook een waarschuwing horen: “Als de door het KNMI voorspelde maximale zeespiegelstijging van 85 centimeter tot 2100 uitkomt, ligt in dat jaar bijna veertig procent van ons land onder zeeniveau. Maar zelfs sinds de watersnood in 1995 hebben de meeste gemeenten nog veel nieuwe woningen gebouwd op plekken met overstromingsrisico," aldus de Atlas. “En niet alleen Almere en Lelystad; ook steden als Utrecht en Zwolle hebben een groot deel van hun nieuwe huizen gerealiseerd op plekken met overstromingsrisico.”

Niet te stoppen

Maar de trend lijkt niet te stoppen, zo weten ook de onderzoekers. “In dertig jaar tijd zijn er meer dan 200.000 mensen vrijwillig in Almere gaan wonen, waar 55% van de woonlocaties een potentiële overstromingsdiepte heeft van tussen de twee en vijf meter in het geval van een dijkdoorbraak”. Ook wijzen de opstellers van de Atlas op de promotie en ‘regiobranding’ waarbij de ligging op de zeebodem toeristisch wordt uitgespeeld. “Een automobilist loopt kans om er in de Flevopolder in vier talen op te worden geattendeerd dat hij zich 2,6 meter onder de zeespiegel bevindt. Dat zou die automobilist – bij een overstroming- niet overleven. Net als de vele inwoners van de polder.”