Helft wethouders: Omgevingswet uitstellen of afblazen

De helft van de wethouders wil dat de Omgevingswet opnieuw wordt uitgesteld of helemaal wordt afgeblazen. Vooral bestuurders van kleinere gemeenten liggen dwars. Naast het digitale stelsel en de financiën duikt corona op als nieuwe spelbreker.
Onderzoek
Dat blijkt uit een eind januari gehouden onderzoek door Binnenlands Bestuur en de Wethoudersvereniging. Van de 177 wethouders die de vragenlijst invulden, vindt 37 procent dat nieuw uitstel van de wet noodzakelijk is. Daarnaast is 11 procent van mening dat de Omgevingswet beter kan worden afgeblazen.
Vertrouwen
Half december schreef de Vereniging van Nederlandse Gemeenten nog dat de minister en de bestuurlijke partners er vertrouwen in hadden dat de Omgevingswet op 1 januari 2022 op ‘zorgvuldige en verantwoorde wijze’ kan ingaan. ‘De wet- en regelgeving is nagenoeg klaar, de bouw van de landelijke voorziening van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) nadert zijn afronding en gemeenten werken voortvarend door aan de implementatie van de wet.’
Niet klaar
Daar denken veel wethouders dus anders over. Meer dan één op de drie (35 procent) geeft aan dat zijn gemeente er niet klaar voor is om de wet per begin 2022 in te voeren. Gevraagd naar de obstakels noemt driekwart van de wethouders de ontoereikende staat van dat digitale stelsel. Gevolgd door gebrek aan budget om de invoering te bekostigen (61 procent) en de gevolgen van corona (39 procent). Het virus maakt tijdige afstemming met burgers en bedrijven lastiger en bemoeilijkt ook de kennissessies voor de eigen ambtenaren. Kleinere gemeenten zijn overwegend kritischer over de invoeringsdatum dan grotere. Wethouders van CDA-huize en van lokale partijen blijken daarbij een stuk sceptischer over de invoeringsdatum dan hun collega's van de VVD.
Ambitie
Tegenover de wethouders die uitstel of afstel wensen, staat een vrijwel net zo grote groep (47 procent) die vindt dat de invoeringsdatum van de Omgevingswet moet worden gehandhaafd. ‘Nog een keer uitstel leidt tot hogere kosten en haalt de ambitie onderuit’, schrijft een wethouder. Een ander heeft het over wegsijpelend vertrouwen ‘en dan lijkt de geest uit de fles’. Overigens noemt minder dan een kwart (22 procent) een functionerend DSO als reden om vast te houden aan de geplande invoerdatum.
Fifty-fifty
De Tweede Kamer stemde eind december met invoeren per 1 januari 2022 in. Dit voorjaar hakt de kritischer Eerste Kamer, waar de coalitie geen meerderheid heeft, de knoop door. Wat moet die besluiten? ‘Het resultaat van het onderzoek is fifty-fifty’, analyseert directeur Jeroen van Gool van de Wethoudersvereniging de uitkomsten van de enquête. ‘Je leest eraan af dat bestuurders momenteel al veel op hun bordje hebben liggen. Kan die Omgevingswet er nog wel bij? Het is een dubbeltje op z’n kant.’
Afdwingen
Eerste Kamerlid Theo Rietkerk (CDA) zegt dat zijn partij niet zonder meer zal instemmen met de invoeringsdatum en kritisch zal blijven kijken naar het door de minister geschetste tijdpad voor de ontwikkeling van het DSO. ‘Daar volgen de komende weken nieuwe rapportages over.’ Senator Saskia Kluit (GroenLinks) noemt de enquêteresultaten ‘heel boeiend’. ‘Ze bevestigen mijn gevoel dat de minister en de belangenorganisaties vooral de procesmatige kant beoordelen en nauwelijks kijken naar de realiteit in de gemeentehuizen. Alsof je met het vasthouden aan een datum de vooruitgang kunt afdwingen.’
Reactie op dit bericht
Wees moedig uit naam van ons op veel plekken nog geweldig mooie land.
Als dit niet afdoende is geregeld a
Alsnog de wet afblazen
Wat nog verder onderzoekswaardig is: waarom is de VNG dan extreem positief over de Omgevingswet en invoering op 1 januari 2022 terwijl toch een groot deel van de gemeenten dat niet is?
Waarom neemt de VNG dit niet mee?!
Bij 177 respondenten op 352 gemeenten gaat het om een halve wethouder per gemeente die gereageerd heeft.
Dan kan je niet als kop nemen dat de helft van alle wethouders wil uitstellen of afblazen. Wat wel: 50% wethouders die reageerden op enquête willen... / 88 van de 177 wethouders in enquête geeft aan dat...
Ik snap dat deze kop meer clicks geeft, maar het gaat simpelweg niet over alle wethouders, alleen de geënquêteerden.
'Kleinere gemeenten zijn overwegend kritischer over de invoeringsdatum dan grotere. Wethouders van CDA-huize en van lokale partijen blijken daarbij een stuk sceptischer over de invoeringsdatum dan hun collega's van de VVD.'
Wethouders van grotere gemeentes zijn ds positiever. Komt dat doordat die gemeentes meer deskundigheid in huis hebben en verder zijn met de implantatie van de omgevingswet in hun gemeente? Daar lijkt het wel op. Dan toont deze enquête impliciet aan dat kleine gemeentes mogelijk minder professioneel zijn georganiseerd.
In grote gemeentes wonen aanmerkelijk meer mensen dan in kleine gemeentes. Dat betekent dan dat een overgroot deel van de Nederlandse bevolking bestuurders heeft die de invoering met vertrouwen tegemoet zien. Dat dient de doorslag te geven bij het besluit om de Omgevingswet al dan niet definitief in te voeren. Het gaat om het aantal burgers en bedrijven die met de invoering gebaat zijn.
Ik veronderstel dat er in kleine gemeentes meer CDA wethouders zijn dan in grote. Laat het CDA in de 1e kamer tegen stemmen. Is geen probleem. De senatoren van de andere partijen dienen het belang van het merendeel van de bevolking door akkoord te gaan. Dat is een kwestie van gezond verstand.
We hebben nog 10 maanden te gaan. In die 10 maanden kan bekend zijn welke gemeentes een dergelijk grote achterstand hebben dat zij niet mee kunnen doen. Inventariseer dat en leg zo nodig een noodverband aan.
Een advies voor de CDA wethouders. Bel eens met de collega's van de VVD en andere partijen en vraag hen hoe zij de implementatie wel voor elkaar krijgen.