'Groningen is niet alleen een wingewest'

Het niet nakomen van de afspraken over gaswinning door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) onderstreept de noodzaak om de gaswinning tegen het licht te houden, vindt Romke Visser, PvdA-fractievoorzitter in de Groningse Staten. 'Voor een license to drill moet je de maatschappelijke effecten meenemen.'

Meer gas uit de grond
Naar schatting heeft de NAM afgelopen jaar tussen de 54 en 55 miljard kuub ga uit de Groningse grond gehaald. Veel meer dan in 2012 (47,8 miljard) en in 2011 (46,8) miljard). De koude winter en het koude voorjaar zouden de vraag hebben opgestuwd. Klanten van EON en Essent zouden 10 tot 25 procent meer gas hebben verbruikt.

Productieplafond
Gemiddeld zou de NAM 42,5 miljard kuub per jaar uit de grond moeten halen in de periode 2011 tot en met 2020. Dat is gebaseerd op het productieplafond van 425 miljard kuub voor deze periode dat minister Verhagen in 2011 heeft vastgesteld voor het Groningenveld. De laatste drie jaar zat de NAM boven deze norm. Een recordhoeveelheid is het volgens het bedrijf het afgelopen jaar niet geweest, want in de jaren ’70 werd jaarlijks soms wel 80 kuub uit de grond gehaald.

Advies: productie juist verminderen

Wel is de hoeveelheid meer dan de rijksinspectiedienst Staatstoezicht op de Mijnen begin 2013 heeft geadviseerd. Om het toenemend aantal stevige aardbevingen tegen te gaan zou de productie van gas juist zo snel mogelijk moeten verminderen. Minister Kamp maakt naar verwachting half januari bekend of de productie inderdaad wordt beperkt.

Maatschappelijke effecten meenemen

Volgens Romke Visser, PvdA-fractievoorzitter in de Groningse Provinciale Staten, onderstreept de overschrijding van de norm en daarmee de schending van de afspraak de noodzaak om de winning van gas uit de Groningse bodem opnieuw tegen het licht te houden. Om de vijf jaar worden de afspraken geëvalueerd om te voorkomen dat het veld niet te snel wordt leeggehaald. ‘De termijn naar een nieuwe concessie loopt af. Maar om een license to drill te krijgen moet de NAM wel de maatschappelijke effecten meenemen.’

Gulden middenweg vinden
Het feit dat de NAM niet luistert naar het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen maakt dat het straks aankomt op keuzes maken, aldus Visser. ‘En die keuzes maak je op basis van draagvlak.’ Een gevolg van de toegenomen gaswinning is een toenemend aantal aardbevingen. ‘Die correlatie is inmiddels wel duidelijk. We moeten een gulden middenweg vinden tussen het tegemoetkomen aan de behoefte van het hele land en het vergoeden van de schade die Groningers ervan ondervinden.’

Groningers in Opstand
Het lijkt erop dat de Groningers er nu echt tabak van hebben. Niet alleen van de aardbevingen, maar ook van het zomaar laten verdwijnen van de economische bedrijvigheid en werkgelegenheid, zoals bijvoorbeeld recent bij aluminiumsmelter Aldel. Op Facebook is de pagina Groningers in Opstand in enkele dagen tijd door 18 duizend mensen geliked.

Urgentie wordt gevoeld

Ook Visser is van de actie op de hoogte. ‘Het is een spontane actie van een privépersoon, maar het leeft sterk in dit gebied. Politieke partijen zijn hierin eendrachtig. Er moet goed naar Groningen worden geluisterd. Ook Aldel is inderdaad aan de kwestie gerelateerd. Groningen is niet alleen een wingewest. Groningers komen niet snel in actie. Het is van het grootste belang dat zij worden gehoord. De urgentie wordt nu duidelijk gevoed en gevoeld.’