Gemeenten onderschatten eisen bouwtoezicht

Gemeenten bereiden zich onvoldoende voor op de strengere kwaliteitseisen die het rijk stelt aan bouw- en woningtoezicht. In de meeste gemeenten vinden de afdelingen die daarover gaan de nieuwe regels ‘een ver-van-mijn-bedshow’, zegt directeur Wico Ankersmit van de landelijke Vereniging Bouw- en Woningtoezicht.

RUD
De afdelingen en gemeentebesturen zijn met andere dingen bezig, meent Ankersmit. Zoals de bouwcrisis, die ook de gemeenten geld kost en de vorming van Regionale Omgevingsdiensten (RUD’s). Omdat gemeenten niet verplicht zijn het bouw- en woningtoezicht over te dragen naar de RUD’s, houden de betreffende afdelingen zich ook onvoldoende bezig met de nieuwe kwaliteitscriteria. Ten onrechte menen zij dat die alleen gelden voor de RUD’s, zegt Ankersmit.

Taken in huis houden
‘De zogenoemde kwaliteitscriteria 2.0 die door KPMG zijn opgesteld vormen niet alleen de basis voor een RUD; het zijn ook de eisen waaraan gemeenten moeten voldoen om op een kwalitatief niveau taken uit te voeren op het gebied van bouw- en woningtoezicht. Als gemeenten die taken in huis willen houden, zullen ze aan de kwaliteitscriteria moeten voldoen.’

Specifieke kennis
Het gaat dan bijvoorbeeld om de vraag of een afdeling voldoende kennis heeft van het Bouwbesluit, licht Ankersmit toe. ‘Maar ook om hele specifieke kennis, over brandveiligheid, of ventilatie en isolatie. Een stad als Amsterdam heeft met gemak een handvol adviseurs met kennis van de bouwfysica. Maar in een kleine gemeente zitten vaak generalisten die niet zo specialistisch zijn geschoold.’

Toezichttaak afnemen
Zij zullen adviesbureaus moeten inhuren, of samenwerken met andere gemeenten, bijvoorbeeld binnen een RUD, om deze kennis te vergaren. En als ze dat nalaten? Ankersmit: ‘Dan kan de provincie de gemeente die bouw- en woningtoezichttaak afnemen of ze verplichten die onder te brengen in een gemeenschappelijke regeling.’

Regiobijeenkomsten
Dat de kwaliteitscriteria niet erg leven bij gemeentelijke afdelingen, merkte Ankersmit tijdens regiobijeenkomsten met honderden gemeenten het afgelopen jaar. Volgens hem denkt circa 70 procent van de gemeenten er te licht over.