Gemeenten missen steun rijk bij emissievrije zones

Het ontbreken van een ‘nationaal kader’ is de belangrijkste reden waarom gemeenten worstelen met hun emissievrije zones voor stadslogistiek. Dat leiden onderzoekers van Natuur & Milieu af uit de toelichtingen van slecht scorende gemeenten. 

Nauwelijks een kwart

Vorige week bracht Natuur & Milieu naar buiten dat de ontwikkeling van emissievrije zones voor stadslogistiek ver achterloopt bij de planning. Van de dertig grootste gemeenten die werden onderzocht, beschikten slechts acht – nauwelijks een kwart – over een concreet plan daarvoor. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat dertig tot veertig grote gemeenten in 2025 over een dergelijke zone moeten beschikken. Die dient minimaal vier jaar van tevoren, dus eind 2020, te worden vastgesteld.

Meer duidelijkheid

Er is vanuit het rijk meer duidelijkheid nodig over de financiële aspecten van emissievrije zones, geven de onderzoekers aan. ‘Dan gaat het bijvoorbeeld over een tegemoetkoming in de kosten van een gemeente. Of over meer helderheid omtrent boetes en over compensatiemogelijkheden voor kleine bedrijven die veel kosten moeten maken bij de invoering van zo’n zone. Zoals de investering in een nieuw wagenpark.’

Draagvlak

Vele gemeenten meldden dat ze momenteel nog onderzoek doen naar de haalbaarheid van de zone. ‘Ook het belang van lokale ondernemers speelt een grote rol', aldus de onderzoekers. 'Er moet rekening worden gehouden met de belangen van de lokale en regionale logistieke sector. Om een emissievrije zone in te voeren, moet er eerst draagvlak voor zijn.’  Daarnaast legt de coronacrisis al snel de prioriteit bij andere agenda-onderwerpen.

Tal van maatregelen

Amersfoort is een van de gemeenten die matig scoort in het onderzoek. Wat de obstakels zijn, kan woordvoerder Brugt Groenevelt door vakantie van collega's niet precies duiden, al geeft hij aan dat het vooral te maken heeft met de veelheid van belangen in de binnenstad. Hij benadrukt dat Amersfoort tal van maatregelen neemt om de stadslogistiek te vergroenen. Zo hebben 'groene' voertuigen sinds begin dit jaar langere laad- en lostijden dan gewone. Ook is er over een paar weken een 'stop-en-drop-laadpunt' in het centrum waar vrachtwagens hun koelsysteem op kunnen aansluiten, zodat ze tijdens het laden en lossen de automotor niet stationair hoeven te laten draaien. Daarnaast is de gemeente volgens Groenevelt met verschillende bedrijven in gesprek om het aantal vervoersbewegingen in de stad terug te dringen of emissieloos te maken.

Urgentie

Groningen heeft al wel concrete plannen voor een emissievrije zone. Tijdens een informatieperiode, afgelopen voorjaar, konden ondernemers en vervoerders op de zone reageren. In oktober van dit jaar wordt die definitief vastgesteld. ‘Groningen behoort tot de snelst groeiende steden van Nederland. De urgentie om stedelijke logistiek anders te organiseren is voor iedereen voelbaar’, aldus gemeentelijk woordvoerder Natascha van ‘t Hooft. ‘De gemeente voelt als geen ander vanuit de aardbevingsproblematiek het belang om duurzaam te zijn. De binnenstad heeft een perfecte schaal: groot genoeg om impact te maken en compact genoeg voor een goede en efficiënte samenwerking met alle betrokken partners.’