Gemeenten lopen bouwleges mis bij windmolens
Door onjuiste opgave van de bouwkosten van windmolens lopen gemeenten mogelijk miljoenen euro’s aan bouwleges mis. Rijnwoude is de eerste die de zaak oppakt.
Ingrijpen
Windmolengemeenten in heel Nederland kijken naar Rijnwoude. Gaat deze Zuid-Hollandse gemeente met succes 120.000 euro aan misgelopen bouwleges terugvorderen van windmolenbouwer Prodeon? Dat ziet er wel naar uit. Formeel moet het college volgende week besluiten over de kwestie die de politiek al geruime tijd bezighoudt. Maar de opdracht van de gemeenteraad is duidelijk: ingrijpen en navorderen.
Te laag bedrag
Rijnwoude liep de bouwleges mis, doordat bij de bouw van vier windmolens in 2007 door bouwer Prodeon een te laag bedrag aan bouwkosten is opgegeven. Dat vermoedde althans de lokale partij GWR (Geen Windmolens in Rijnwoude), die er op aandrong de zaak te laten onderzoeken. Omdat Rijnwoude geen inzage in de papieren kreeg, schakelde de gemeente bureau IGG in om de kosten te herberekenen. Conclusie: de vier molens kostten geen 6,1 miljoen maar 11 miljoen euro.
Motor
Het verschil zit vermoedelijk in de kosten voor de binnenkant van de windmolen, waar zich de apparatuur bevindt. Al in 2003 sprak het Hof in Amsterdam uit dat een windmolen zonder motor geen windmolen is en dat bij de bouwkosten dus alle kosten moeten worden inbegrepen. Van Velzen: ‘In de praktijk zijn Prodeon en leverancier Vestas echter op de oude voet doorgegaan door alleen de buitenkant van de windmolen te rekenen in de bouwkosten.’
Onjuist
Prodeon ontkent te lage bedragen te hebben opgegeven en baseert zich op de gegevens van leverancier Vestas, legt wethouder Kees van Velzen uit. Maar volgens hem heeft Prodeon ‘heel bewust’ onjuiste informatie verstrekt. ‘Het was geen vergissing. Daaruit volgt de juridische vraag of ze ook te kwader trouw hebben gehandeld. En of we het geld kunnen navorderen.’
Landelijk
Volgens Van Velzen is het een landelijk probleem dat het gemeenten ontbreekt aan specialistische kennis over windmolenbouw. Zelf ging Rijnwoude destijds met de offerte van Prodeon te rade bij Rotterdam en Lelystad, maar hun advies over het toetsen van opgegeven bouwkosten blijkt achteraf onbruikbaar.
VNG
Alle ogen zijn nu gericht op Rijnwoude. Ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) kijkt mee, zegt Van Velzen. ‘Het gaat landelijk om heel veel geld. De VNG adviseert de leden om goed te letten op die uitspraak van het Hof, maar de meeste gemeenten accepteren de incomplete bouwkostenopgave.’
Reacties: 9
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Prodeon kiest er voor om zich niet te mengen in het politieke proces wat zich al jaren afspeelt binnen de gemeente Rijnwoude. Prodeon is ondernemer en geen politieke partij in Rijnwoude. Enige wat Prodeon wenst te doen zijn de feiten nogmaals weer te geven.
Op basis van de legesverordening van de gemeente Rijnwoude is begin 2006 door Prodeon een raming van de bouwkosten van de windturbines opgegeven. De hoogte van de raming conform de NEN2631 is opgesteld door de leverancier van de windturbines. Deze raming van de bouwkosten is in Rijnwoude op dezelfde wijze gebeurd als bij vele andere gemeentes waar dezelfde windturbines geplaatst zijn. In diverse berichten wordt gesproken over een arrest van het Hof Amsterdam uit 2003 dat gaat over de wijze van berekenen van de bouwkosten van een windturbine. Nog voordat de bouwleges aanslag van de gemeente Rijnwoude aan Prodeon definitief werd, is wethouder Van Velzen uitdrukkelijk gewezen op de uitspraak van het hof Amsterdam uit 2003. Mede op basis van die uitspraak van het Hof uit 2003 is er al in 2006 door de gemeente Rijnwoude uitgebreid onderzoek gedaan naar de hoogte van de geraamde bouwkosten. Uit dit onderzoek van de gemeente kwam naar voren dat de geraamde bouwkosten correct waren en is op basis van die raming de legesnota aan Prodeon opgesteld.
In juli 2008 heeft de raad de wethouder verzocht om nogmaals onderzoek te doen naar de hoogte van de bouwleges voor de windturbines. Gedurende de onderzoeken van de gemeente is door vele partijen bevestigd dat de raming van Prodeon correct is en overeenkomt met vergelijkbare situaties in andere gemeentes. Begin 2009 heeft één adviesbureau, IGG, aangegeven dat in hun visie de raming van de bouwkosten hoger had moeten zijn. In dit onderzoeksrapport wordt zelfs vermeld dat er veel onduidelijkheid bestaat in de interpretatie van de NEN2631 bij windturbines. Als er in Nederland nieuwe regels zouden komen voor het heffen van bouwleges waarbij er geen onduidelijkheden bestaan, is dat winst voor iedereen, en zeker voor de politiek in Rijnwoude en voor Prodeon. Dit lijkt Prodeon echter een taak voor overheden op landelijk niveau samen met deskundigen en niet voor een kleine gemeente als Rijnwoude.
Prodeon heeft telkens naar eer en geweten gehandeld en open en constructief meegewerkt aan het onderzoek van de gemeente en wethouder Van Velzen. In zijn persbericht van 31 maart geeft de wethouder aan dat er in het onderzoek geen nieuwe feiten zijn vastgesteld en tevens niet is vastgesteld dat Prodeon niet te goeder trouw gehandeld heeft, ofwel volgens de wethouder is er feitelijk niets nieuws ontdekt en heeft Prodeon te goeder trouw gehandeld. Het is echter feitelijk onjuist om te concluderen dat, met het afwijkende inzicht van één adviesbureau 3 jaar na de vaststelling van de bouwleges, er bouwleges zouden zijn misgelopen.
De windturbines en de bouwleges zijn intussen speelbal geworden tussen het college en de raad. Prodeon heeft geen enkele illusie dit politieke proces in Rijnwoude te kunnen beïnvloeden. Enige wat Prodeon rest is de feiten weer te geven en toe te lichten.
Prodeon staat nog voor de volle 100% achter haar opgave en handelswijze rond de bouwleges waarvan intussen vaststaat dat die volledig in lijn is met wat er in de rest van Nederland gebeurd is.
Het is van belang alle feiten te kennen in een discussie. “Gemakshalve” laat de heer Van der Sluis van Prodeon een paar belangrijke feiten weg.
Prodeon heeft enige ervaring met het indienen van aanvragen bouwvergunning
voor windmolens. In Zoeterwoude bouwde Prodeon in 2004 twee windmolens van
ieder 2 MW, merk Enercon, type E70, ashoogte 64 meter, rotordiameter 71
meter. De kosten van dit type molen bedragen 2,2 miljoen euro per stuk.
Dus voor 2 molens 4,4 miljoen. De opgave bouwkosten op de aanvraag
bouwvergunning was 1 miljoen euro. Dus slechts 25% van de werkelijke kosten.
Op de aanvraag bouwvergunning in Rijnwoude is door Prodeon op 5 april 2005
als bouwkosten voor 4 windmolens van 3 MW en ashoogte 80 meter, wiekdiameter 90 meter ingevuld: 3,1 miljoen euro (raming). Volgens ECN en Wind Service Holland kosten molens van die afmetingen ongeveer 1,1 miljoen
euro per megawatt, dus bedragen de bouwkosten voor 4 molens van ieder 3 MW
totaal 13,2 miljoen euro. Dus was slechts 25% van de werkelijke bouwkosten opgegeven.
Met die kennis van feiten is door een burger (ondergetekende) een aangifte
gedaan van het vermoeden van valsheid in geschrifte bij het invullen van een als zijnde naar waarheid ingevulde aanvraag bouwvergunning in Rijnwoude. Kort voor het verlenen van de bouwvergunning heeft Prodeon op 22 februari 2006 het bedrag verhoogd van 3,1 miljoen naar 6,2 miljoen,
terwijl het steeds dezelfde molens op dezelfde plaats betrof.
Als reden voor die wijziging vermeldt de heer Van der Sluis dat ze eerst een ander en kleiner type molen in het project beschouwden. Dat is echter in tegenspraak met de ingediende stukken. Daar staat duidelijk: 80 meter ashoogte, 90 meter wiekdiameter en vermogen 3 MW.
In een gemeenteraadsvergadering in Rijnwoude heeft de heer Van der Sluis
verklaard op de hoogte te zijn van het arrest van het Hof Amsterdam uit 2003 dat gaat over de wijze van berekenen van de bouwkosten van een windturbine. Namelijk: over alle bouwkosten moet leges worden betaald.
Toch houdt hij vast aan een voor hem gunstigere rekenmethode volgens een
NEN norm, terwijl de rechter die juist naar de prullenbak heeft verwezen.
Van der Sluis beroept zich op een opgave van de fabrikant Vestas, dat volgens die NEN-norm de legesplichtige bouwkosten van vier molens 6,2 miljoen euro zouden bedragen. Maar hij weet precies wat de werkelijke kosten zijn. Zijn advocaat noemt bij de rechter 13,4 miljoen.
Volgens de WEOM (Wind Energie OntwikkelingsMaatschappij, dochter van NUON) bedragen de legesplichtige bouwkosten in Buren voor vier van dezelfde
Vestas molens slechts 4 miljoen euro. Misschien is er nog een NEN-norm? Of
ook valsheid in geschrifte?
Een vraag blijft hoe Prodeon kan verklaren "naar eer en geweten te hebben
gehandeld" , als ze op de hoogte waren van de gerechtelijke uitspraak dat
alle bouwkosten legesplichtig zijn en niet een deel volgens een of andere
NEN-norm. En toch beroepen ze zich op die norm en verschuilen ze zich
achter de fabrikant Vestas. Prodeon heeft de aanvraag bouwvergunning
ondertekend en is dus verantwoordelijk.
G.A. de Boer
Vriendelijke groet, Jason Penning
Zij vinden, samen met velen anderen, dat de molens veel te groot zijn en het unieke polderlandschap ontsieren. Naar hun mening houden de argumenten als zouden de molens de overgang naar het stedelijke gebied mooi markeren, geen steek. Ze zijn lelijk en horen niet in Rijnwoude. Mr. Drs. J. van Wieringen van Raadsman.Net behartigd in deze hun belangen. Reeds eerder werd de bouwvergunning vernietigd door de Raad van State op procedurele gronden. Daar zijn toen niet alle bezwaren aan de orde gekomen. De gemeente heeft een paar procedure fouten hersteld, maar inhoudelijk is de rechter niet ingegaan op de andere bezwaren. Dat kan nu gebeuren.
Tot 24 december 2008 hebben de inwoners van Rijnwoude de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen het bestemmingsplan Spookverlaat, dat de bouw van de molens officieel zou legaliseren. In gemeentelijke taal heet dat: zienswijzen indienen bij de gemeenteraad. Een brief aan de raad van Rijnwoude met bezwaren tegen de molens is voldoende. Een voorbeeld bezwaarschrift staat op de site van Geen Windmolens bij Rijnwoude. De gemeente had dit bestemmingsplan al in 2004 moeten publiceren, maar was waarschijnlijk bang voor de vele negatieve reacties en bereidde zonder inspraak een artikel 19 procedure voor.
De molens staan er wel, maar of ze er blijven staan is nog steeds niet zeker.
Als de bouwers dat betalen hoeft er geen procedure te worden gevoerd.
Wethouder Van Velzen heeft het aan het verkeerde eind als hij suggereert dat leges een bron van inkomsten vormen voor gemeentes vormen.
Overigens staan in de VNG taxatiewijzer wel getallen over windturbines en deze zou ik dan als richtlijn nemen. Anders is het geld voor de taxatiewijzer weggegooid en dat zou dan wel een legesverhoging kunnen verklaren ....
Met vriendelijke groet, Jason Penning