Gemeente in de maag met biovergister

De gemeenteraad van Hoogezand-Sappemeer is unaniem tegen de komst van de grootste biovergister van Europa naar het dorp Foxhol. Wethouder Frans Luyckx moet de zorgen aan de provincie overbrengen. ‘De bevolking wordt geleid door emotie.’

Stankoverlast en explosiegevaar
De inwoners van het dorp Foxhol in de gemeente Hoogezand-Sappemeer zien niets in de komst van de grootste biovergister van Europa naar het Avebe-terrein naast hun dorp. Het bedrijf NPG is van plan de installatie op die plek neer te zetten en wacht alleen nog op een milieuvergunning van de provincie. De bewoners vrezen voor stankoverlast en explosiegevaar. Het bestemmingsplan van de gemeente staat de vestiging van een vergister toe. ‘Maar toen wisten we niet dat er zo’n grote vergister zou komen’, vertelt wethouder Frans Luyckx (Lokaal Centraal). De gemeenteraad is unaniem tegen de komst en stuurt Luyckx naar de provincie om de zorgen over te brengen. ‘Meer kan ik daar niet doen.’

Wantrouwen bij bewoners
Initiatiefnemer van de vergister, Jan Luuk Stel van NPG, zegt tegen RTV Noord dat het protest te laat komt en de bouw hoe dan ook doorgaat. Hoe heeft het zover kunnen komen? Het dorp Foxhol kent een geschiedenis met overlast van het Avebe-terrein, vertelt een gemeentewoordvoerder. Avebe verhuurde het terrein eerder aan een afvalvergistingsbedrijf en dat leidde tot stankoverlast in het dorp. Sindsdien zijn de verhoudingen gekleurd en wantrouwen bewoners de voorgespiegelde milieubelasting. ‘Die herinnering is nog vers.’ Verder heeft de initiatiefnemer een informatieavond belegd die slecht zou zijn getimed in termijn en manier van uitnodigen en ook een inspraakavond van de provincie liep in de soep.

Vergister past in bestemmingsplan
Wethouder Luyckx vernam in 2012 over de komst van de grote vergister toen de procedure voor een milieuvergunning al liep bij de provincie. ‘De provincie Groningen is de vergunningverlener. Bij zo’n grote installatie vragen ze na en toetsen ze of deze past in het bestemmingsplan. Dat is hier in 2010 vastgesteld en na ons geïnformeerd en bevraagd te hebben concludeerden ze dat het er in past.’ Zelf kijkt Luyckx vanuit het college van twee kanten naar de ontwikkeling. ‘Een investering van 60 miljoen zie je in deze crisistijd niet iedere dag.’ De vergister zou ook de modernste worden van Nederland met de beste techniek. ‘Maar dat idee is bij de mensen inmiddels ingehaald door de actualiteit over vergisters waar het misgaat.’

Extreme verhalen maken angstig
In een overvolle raadszaal brachten insprekers “ordentelijk” hun zorgen aan de raadsleden over die op hun beurt Luyckx naar de provincie stuurden. ‘We hebben hier te maken met de facetten angst en onwetendheid’, analyseert Luyckx. ‘Het is moeilijke materie. We hebben te maken met stank en meer verkeersbewegingen en de veiligheid van Foxhol. Of hun zorgen hierover gegrond zijn? Geur is lastig. Ik kan me voorstellen dat het, net zoals bij geluid, als het zo af en toe is niet uitmaakt, maar als je het vaker ruikt of hoort wordt het overlast. Bewoners zijn hier wel wat gewend, maar door extreme verhalen worden ze angstig. Meestal zijn dat verhalen van horen zeggen. Dat beeld komt niet overeen met hoe wij de situatie zien.’

College tussen twee vuren
Volgens Luyckx zijn de bewoners op een ordentelijke manier ingelicht, maar lag zowel het bedrijf als de provincie op achterstand, omdat de emotie de boventoon voert. ‘Als dat gebeurt, dan leidt dat tot wantrouwen en niet tot draagvlak.’ Het college zit tussen twee vuren in. ‘We willen niet om de zorgen van het dorp en de raad heen en brengen de zorgen zo snel mogelijk over aan de provincie en de ondernemer. We hebben geen adviserende rol, de periode van zienswijzen is al geweest. Bewoners waren faliekant tegen. De provincie heeft zich nog niet uitgesproken over de situatie, maar ik kan met niet voorstellen dat ze niet gevoelig zijn voor de bevolking en de raad.’ Het kan nog wel eens een lang proces worden om de emotie te verdrijven en draagvlak te verkrijgen. ‘Het wordt een boeiend proces.’