Gemeente Amsterdam kiest voor fossiele brandstof

Het verduurzamen van de gemeentelijke inkoop zal een voorbeeld zijn voor anderen, stelt de gemeente Amsterdam op haar website. Een manier is vermindering van CO2-uitstoot van het gemeentelijk wagenpark. Maar die wagens blijken niet te kunnen rijden op duurzame brandstof alleen. Zo keren fossiele brandstoffen terug. 'Als je een duurzame ambitie hebt, moet je die ook nakomen.'

Wagens ongeschikt

Vorig jaar werd de Amsterdamse aanbesteding voor de inkoop van brandstof nog gestaakt, omdat de beoordelingscriteria “onvoldoende meetbaar, eenduidig en controleerbaar” waren. De gemeente was toen nog van plan om aan brandstoffen die minder CO2 uitstoten, zoals biobrandstof, de voorkeur te geven. Maar in de aangepaste aanbesteding schrijft de gemeente dat de gemeentelijke voertuigen niet kunnen rijden op biobrandstoffen alleen, aldus Het Parool. Wethouder Pieter Litjens (VVD) zou zich baseren op een advies van fabrikanten van de voertuigen. Ook laat de gemeente CO2 als maatstaf vallen, omdat zij prioriteit geeft aan terugdringen van uitlaatgassen die luchtverontreiniging veroorzaken, zoals fijnstof en stikstofdioxide. Volgens de gemeente kan een relatief schone brandstof die uitstoot ook nog flink terugdringen.

Onverklaarbare omissie
Het gaat dan met name op de brandstof GTL, een soort diesel van aardgas. Nadeel daarvan is dat de CO2-uitstoot nog groter is dan van gewone diesel. Toch wordt deze brandstof in het programma van eisen voor de inkoop brandstof dieselmotoren als enige van verschillende bestaande synthetische diesels (volgens de norm NEN-EN 15940) genoemd, terwijl ze ook gemaakt kunnen zijn van kolen (CTL), biomassa (BTL) of door hydro-behandeling van plantaardige oliën en dierlijke vetten (HVO). Dat is een onverklaarbare omissie, vindt de RAI Vereniging, de belangenvereniging van autofabrikanten, want met alle varianten die onder deze normering vallen kan aan de voor dat voertuig geldende emissienormen worden voldaan. De RAI Vereniging vraagt de gemeente Amsterdam in een brief met klem om niet “GTL” maar “synthetische brandstof” te zetten in het programma van eisen.

Klimaatakkoord
HVO heeft als voordeel dat het is gemaakt van hernieuwbare grondstoffen (zoals afvalstoffen uit de voedselindustrie) en tot een aanzienlijke vermindering van CO2-uitstoot (over de gehele keten) leidt, schrijft de RAI Vereniging verder. Opvallend is dat de vereniging de gemeente vraagt vermindering van CO2-uitstoot op te nemen als selectiecriterium, gezien de voorbeeldfunctie van de stad Amsterdam om bij te dragen aan het bereiken van de afspraken die op de klimaatconferentie in Parijs zijn gemaakt.

Raar verhaal
GroenLinks-raadslid Jasper Groen heeft woensdag vragen gesteld aan Litjens over de voorkeur voor fossiele diesel in de aanbesteding voor het Amsterdamse wagenpark. Hij vindt die voorkeur “onbegrijpelijk”. ‘Ik kreeg coalitiepartij D66 ook aan mijn zijde. Als het juridisch en technisch mogelijk is, is er een meerderheid om in te grijpen.’ De wethouder dient eerst duidelijk te maken wat er is gebeurd met de aanbesteding en expliciet uitleg geven over de hoeveelheid bespaarde CO2-uitstoot die niet in de aanbesteding is meegenomen. ‘Hij verkiest fossiel boven opgewekt braadvet en mag dat uitleggen. Eerder zei hij dat HVO niet geschikt is voor gemeentelijke voertuigen, maar de RAI Vereniging spreekt dat tegen. Dan wordt het een raar verhaal. Als je een duurzame ambitie hebt, moet je die ook nakomen.’

Verkeerde keuze
Groen heeft het advies waar Litjens zich op baseert over de ongeschiktheid van de gemeentelijke voertuigen voor enkel biobrandstoffen niet gezien. ‘Maar zowel de RAI Vereniging als het Platform Biobrandstof verzekeren dat HVO weliswaar een andere oorsprong heeft, maar chemisch identiek is aan andere synthetische diesels en voldoet aan de certificering. Het lijkt erop dat de wethouder een verkeerde keuze heeft gemaakt. Hij heeft in ieder geval een goed verhaal nodig.’ Dat wordt afgestapt van vermindering van CO2-uitstoot ten faveure van terugdringing van stikstofdioxide en fijnstof gaat er bij Groen ook niet in. ‘Als die twee brandstoffen gelijkwaardig zijn, dan is biobrandstof niet slechter voor de luchtkwaliteit dan GTL en stoot het minder CO2 uit. Kies dan daarvoor. Die afweging wil ik in ieder geval wel maken als raadslid.’

Langere aanbesteding
Om duurzamere alternatieven een kans te geven bestrijkt de aanbesteding niet vier, maar twee jaar met de optie het contract twee keer met een jaar te verlengen. Flauwekul, vindt Groen. Als ze het nu kunnen regelen, moeten ze het nu doen en het niet op het bordje leggen van het volgende college. Anders gaat er jaarlijks weer 3,8 miljoen liter diesel extra de lucht in.’ Wethouder Litjens heeft de aanbesteding inmiddels met een maand verlengd tot 5 juli en stuurt volgende week een brief naar de raad. Groen: ‘Die kunnen we dan bespreken en daarna de aanbesteding aanpassen. Uiteindelijk moeten we natuurlijk naar uitstootvrij: elektrisch. Maar als we eerst onze dieselvoertuigen moeten opmaken, dan kunnen we dat beter maar zo duurzaam mogelijk doen.'