Flexibele milieunormen redden Eemsdelta

Natuurorganisaties en bedrijfsleven stonden bij de ontwikkeling van de Eemsdelta lijnrecht tegenover elkaar. Met stilstand in de kwetsbare krimpregio als gevolg. Dankzij de nieuwe structuurvisie met cumulatieve milieunormen kwam de zaak in beweging. 

Zeven jaar wachten

In vijftig jaar kwam er geen nieuw bestemmingsplan voor het Delfzijlse industriepark Oosterhorn, doordat bewoners, natuur en bedrijfsleven elkaar in een houdgreep hielden.   Chemische bedrijven en energiecentrales die er graag hun vleugels wilden uitslaan, moesten soms zes, zeven jaar wachten op een vergunning. Als die er al kwam. Intussen werd er in het natuurgebied van de Eems-Dollard met z’n sterke getijdestroom ook amper geïnvesteerd.

Samen optrekken
Bij de ontwikkeling van een nieuwe structuurvisie voor de Groningse Eemsdelta zaten natuurorganisaties en het bedrijfsleven aan tafel aanvankelijk met de ruggen naar elkaar toe, zegt directeur Anneke Schäfer van de Natuur- en Milieufederatie Groningen (NMFG). ‘Dan kom je niet verder. Wij willen het beste voor de natuur, het milieu en het landschap in het gebied. En dat is niet bij de Raad van State een proces aangaan. Bij beide partijen ontstond de wil om samen op te trekken.’

Draaien aan knoppen
Cruciaal bij het oplossen van de puzzel, zegt programmamanager structuurvisie Jaap Siemons, was dat er voortdurend aan twee knoppen werd gedraaid. ‘Of je draait de ontwikkeling een tandje terug, of je past het beleid aan.’ Vanuit diverse economische scenario’s werden de gevolgen voor de Eemsdelta doorgerekend. Veel van de vijftien geselecteerde ontwikkelingen pasten binnen de maximale milieugebruiksruimte, maar op het gebied van geluid, omgevingsveiligheid, natuur en geur bleek de bandbreedte hier en daar toch te beperkt.

Milieugebruiksruimte opgerekt
Bij vier woningen vlak bij het nieuwe industrieterrein Eemshaven Zuid Oost dreigde de cumulatieve geluidsnorm van 65 decibel in de toekomst te worden overschreden. Omdat de nieuwe industrie van vitaal belang is voor de Eemsdelta werd daar de milieugebruiksruimte iets opgerekt. Zo werd er op meer plekken geschoven en aan knoppen gedraaid. Stakeholders konden zich uiteindelijk in deze aanpak vinden, mits daar voor hen compenserende maatregelen tegenover stonden

Pijn verdeeld
‘De situatie in de Eems-Dollard is dusdanig dat snel geïnvesteerd moet worden, wil je voorkomen dat natuurbelangen nog verder afglijden’, vertelt gedeputeerde Fleur Gräper-van Koolwijk. ‘In het begin van het proces wilde iedereen op zijn terrein de volle 100 procent binnenhalen. Maar hoe langer de diverse partijen met elkaar omgingen, hoe beter ze doorkregen dat we allemaal water bij de wijn moesten doen. Uiteindelijk ziet iedereen maar 80 procent van de eigen ambities in de structuurvisie terug. Omdat die pijn gelijkelijk is verdeeld, is dat voor niemand een probleem.’

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 12 van deze week (inlog)