Flexibele bouwregels geen trigger verduurzaming

De Overijsselse gemeente Dalfsen wilde energiezuinig bouwen onder haar inwoners stimuleren. Maar een pilot die duurzame Dalfsenaren beloonde met extra bouwruimte, leverde de afgelopen twee jaar maar weinig aanvragen op.

Afwijking bouwregels 

De spelregels waren als volgt bedacht: wisten Dalfsenaren voor alle bebouwing op hun perceel een energieprestatiecoëfficiënt (epc) van 0,2 te realiseren, dan mochten ze hun woning in afwijking van lokale bouwregels met vijf vierkante meter uitbreiden. Haalden ze een epc van 0,0, dan was de extra ruimte zelfs tien vierkante meter. Een en ander in het kader van een pilot bestemmingsplan verbrede reikwijdte.

Burgers belonen
Het idee was in 2016 bij een interne brainstorm van de gemeente gerezen, vertelt beleidsmedewerker ruimtelijke ordening Marit Gorter. Bewoners moesten om de duurzaamheid in Dalfsen te stimuleren niet worden bestraft, maar juist beloond. Het voor Nederland unieke voorstel werd in 2016 in eerste instantie alleen voor de diverse kernen binnen de gemeente doorgevoerd, maar vanaf 2017 ook in het Verzamelplan buitengebied van Dalfsen opgenomen.

Minder dan gehoopt
Toch leverde het tot nu toe maar weinig aanvragen op. Eén enkele burger maakte van de gelegenheid gebruik en daarnaast, schat Gorter, kwamen aanvragen van vijf tot tien recreatiewoningen (die tot 10 procent extra kubieke meters konden realiseren). Minder dan ze in Dalfsen vooraf hadden gehoopt, erkent ze. Binnenkort wordt de aanpak geëvalueerd. Misschien is het vernieuwende plan onder Dalfsenaren toch te onbekend gebleven, suggereert Gorter op die evaluatie vooruitlopend. Of was het in de praktijk te ingewikkeld. Ook de extra legeskosten van 300 euro in verband met de binnenplanse afwijking zullen niet hebben meegeholpen. Temeer daar de kruimelregeling voor dergelijke plannen ook deels (en gratis) soelaas biedt.

Extra voorlichting
Dalfsen geeft nog niet op. Met extra voorlichting hoopt de gemeente burgers alsnog over de streep te trekken. Voor andere ideeën om de lokale verduurzaming te stimuleren, wil de gemeente in het vervolg  nauwer met burgers optrekken. ‘Ga niet zelf als gemeente ideeën verzinnen, maar betrek voortdurend de burgers erbij’, adviseert Gorter andere gemeenten met duurzaamheidsambities. ‘Dan sluit je van begin af aan op de behoefte en zorg je meteen ook voor meer bekendheid onder de bevolking.’