‘Deur niet sluiten voor publieke warmtenetten’

Decentrale overheden willen dat gemeenten meer sturingsmogelijkheden krijgen in de aanleg van warmtenetten. Zo kunnen ze lokale initiatieven beter ondersteunen. Ze willen niet dat de nieuwe Wet collectieve warmtevoorziening (WCW) het onmogelijk maakt dat warmtevoorziening in de toekomst in publieke handen komt.

Lokaal

Dat schrijven de overheidskoepels VNG, IPO en UvW in een gezamenlijke reactie op de nieuwe Warmtewet, die nu in de consultatiefase is. Veel van de input van overheden is verwerkt in de wet, stellen ze, maar op een aantal punten willen ze nog wel aanpassingen in de rol van gemeenten in het proces. Zo moet het onder andere makkelijker worden om lokale initiatieven de ruimte te geven.

WCW

Met de Wet collectieve warmtevoorziening, of Nieuwe Warmtewet, moet het aanleggen en exploiteren van warmtenetten makkelijker worden, en moeten de rechten en plichten van aanbieders, afnemers en de gemeente duidelijker worden. Op die manier moet het vertrouwen in het alternatief voor aardgasverwarming meer draagvlak krijgen en sneller aangelegd kunnen worden.

Warmtekavels

Onder de nieuwe wet mogen gemeenten warmtekavels, bijvoorbeeld een nieuwe woonwijk, uitgeven aan warmtebedrijven, en kunnen ze die warmtebedrijven aanwijzen als de enige aanbieder van warmte. Andere aanbieders van warmte mogen dat binnen die kavel niet doen.  Maar de warmtebedrijven zijn binnen de kavel wel verantwoordelijk voor de aanleg en exploitatie van het warmtenet, en moeten die minstens twintig jaar onderhouden. Een warmtebedrijf hoeft overigens niet per se een energiebedrijf te zijn. Het is ook mogelijk dat een lokaal of publiek initiatief de warmte gaat leveren.

Beperkt

Maar volgens de overheden beperkt die eis van een ‘integraal verantwoordelijk warmtebedrijf’ de toekomstige mogelijkheden en ontwikkelingen te veel. De logistiek en infrastructuur achter warmtenetten is immers veel ingewikkelder dan het huidige aardgassysteem. Er is meer ruimte nodig voor lokaal maatwerk, betogen ze.

Aandacht

Daarnaast heeft de WCW in de ogen van de decentrale overheden weinig aandacht voor de rol van netwerkbedrijven, de eigenaars van de netbeheerders die nu stroom en gas naar woningen brengen. Maar juist netwerkbedrijven kunnen volgens de overheden een logische partij zijn om ook de warmte-infrastructuur bij onder te brengen, zodat deze infrastructuur onafhankelijk kan worden beheerd.

Publiek

Door die integraliteitseis is een publiek bezit van warmtenetten, zoals nu het geval is met het stroom- en gasnet, eigenlijk niet mogelijk. ‘We weten dat de verschillende visies over een warmtenet in publieke handen binnen het korte tijdsbestek tot de invoering van de WCW niet definitief te slechten vallen. We willen voorkomen dat er door nu bepalingen in wetsvoorstel op te nemen deuren worden gesloten. Wij verzoeken u dan ook de mogelijkheden voor een publieke rol van een netbeheerder open te houden om de integratie van de verschillende modaliteiten in het energiesysteem mogelijk te maken.’